Từ những năm 1950, ở Việt Nam đã áp dụng phương thức quản lý theo sổ hộ khẩu. Sổ hộ khẩu sắp tới sẽ chấm dứt sứ mệnh lịch sử của mình. Tuy nhiên, chức năng, vai trò của loại sổ này trong suốt quá trình tồn tại là không thể phủ nhận.
1. Sổ hộ khẩu là gì?
1.1 Định nghĩa sổ hộ khẩu là gì?
Sổ hộ khẩu được quy định tại khoản 1 Điều 24 Luật cư trú 2006 như sau:
1. Sổ hộ khẩu được cấp cho hộ gia đình hoặc cá nhân đã đăng ký thường trú và có giá trị xác định nơi thường trú của công dân.
Như vậy, Sổ hộ khẩu chính là phương thức cơ quan Nhà nước dùng quản lý nhân khẩu ở các hộ gia đình. Thông qua Sổ hộ khẩu có thể xác định nơi cư trú hợp pháp của công dân, cụ thể hơn là nơi thường trú của công dân để quản lý nơi cư trú của công dân tại từng địa điểm cụ thể.
Sổ hộ khẩu còn có vai trò xác định thẩm quyền giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan đến mỗi công dân.
Hiện nay, tại Luật Cư trú 2020, không còn khái niệm cụ thể về sổ hộ khẩu.
1.2. Các loại sổ hộ khẩu
Sổ hộ khẩu giúp chứng minh việc cư trú hợp pháp của một công dân. Sổ hộ khẩu là sổ thường trú (KT1) của công dân, còn sổ tạm trú có các loại mẫu sổ KT2, KT3 và KT4.
Như vậy chỉ có một loại sổ hộ khẩu là KT1, đây là loại sổ mà bất cứ gia đình nào cũng có. Được hiểu là nơi thường trú lâu dài của các công dân có tên trong sổ, địa chỉ thường trú này cũng được ghi rõ trên Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân.
2. Vai trò của Sổ hộ khẩu
Theo nội dung trên có thể thấy, sổ hộ khẩu là công cụ để Nhà nước quản lý nơi cư trú của công dân. Mặc dù hết năm 2022 Sổ hộ khẩu không còn giá trị sử dụng. Tuy nhiên, qua những chức năng của sổ hộ khẩu trong quá trình tồn tại, có thể thấy sổ hộ khẩu đóng vai trò rất quan trọng.
Trong Sổ hộ khẩu có các thông tin về chủ hộ và các thành viên khác như họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, quan hệ với chủ hộ,…
Như vậy, sổ hộ khẩu thể hiện nơi cư trú của cá nhân thường xuyên sinh sống. Trong một số trường hợp, nếu không xác định được nơi ở của công dân thì sổ hộ khẩu chính nơi cư trú người đó đang sinh sống.
Sổ hộ khẩu còn là giấy tờ quan trọng trong việc thực hiện các giao dịch dân sự như thực hiện chuyển nhượng, mua bán đất.
Ngoài ra, sổ hộ khẩu giấy tờ chứng nhận, văn bản pháp lí trong trường hợp nhận thừa kế; đảm bảo thi hành án cho các trường hợp liên quan đến quyền sử dụng đất, thời hạn sử dụng đất,…
Các thủ tục hành chính liên quan đến đăng kí kết hôn, hộ chiếu, chứng minh nhân dân, khai sinh, khai tử hay giấy phép kinh doanh, hồ sơ xin việc,… cũng đều cần đến hộ khẩu làm giấy tờ chứng thực.
3. Sổ hộ khẩu bao giờ hết hạn?
3.1. Các trường hợp bị thu hồi sổ hộ khẩu
Theo khoản 2 Điều 26 Thông tư 55/2021/TT-BCA thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú, và không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú khi công dân thực hiện một trong các thủ tục:
- Công dân đăng ký thường trú
- Có sự điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú
- Công dân thực hiện tách hộ
- Công dân xóa đăng ký thường trú
- Công dân đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú
- Thực hiện xóa đăng ký tạm trú dẫn đến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.
3.2. Sổ hộ khẩu có giá trị sử dụng đến khi nào?
Theo quy định tại khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú 2020:
3. Kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.
Có thể thấy từ 01/7/2021 trở đi khi người dân thực hiện một trong các thủ tục nêu trên sẽ bị thu hồi Sổ hộ khẩu giấy, không được cấp mới loại sổ này. Toàn bộ thông tin trên sổ hộ khẩu của công dân sẽ được cập nhật đầy đủ trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Như vậy, Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã được cấp hiện vẫn được sử dụng, có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú đến hết 31/12/2022. Có nghĩa, thời điểm hết hạn của sổ hộ khẩu là từ 01/01/2023.
Trên đây là bài viết về Sổ hộ khẩu có tác dụng gì [Cập nhập 2023]. Công ty Luật ACC tự hào là đơn vị hàng đầu hỗ trợ mọi vấn đề liên quan đến pháp lý, tư vấn pháp luật, thủ tục giấy tờ cho khách hàng là cá nhân và doanh nghiệp trên Toàn quốc với hệ thống văn phòng tại các thành phố lớn và đội ngũ cộng tác viên trên tất cả các tỉnh thành: Hà Nội, TP. HCM, Bình Dương, TP. Cần Thơ, TP. Đà Nẵng và Đồng Nai… Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Nội dung bài viết:
Bình luận