Sơ đồ bộ máy kế toán công ty xây dựng

Bộ máy kế toán tại công ty này, nếu điều kiện kinh tế cho phép, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động suôn sẻ và hiệu quả của doanh nghiệp. Dưới đây là một số điểm quan trọng cần lưu ý về sơ đồ bộ máy kế toán của công ty xây dựng.

Sơ đồ bộ máy kế toán công ty xây dựng

1. Nội dung cần chú ý về sơ đồ bộ máy kế toán công ty xây dựng:

1.1 Khối lượng công việc kế toán

• Khối lượng công việc kế toán trong công ty xây dựng bao gồm việc ghi chép, lưu trữ hồ sơ, phản ánh chi phí hoạt động, và quản lý tài chính.
• Công việc kế toán xây dựng đòi hỏi nhiều kỹ năng và công sức hơn so với kế toán thương mại do tính chất đặc thù của ngành xây dựng.
• Kế toán xây dựng cần thực hiện các nhiệm vụ như đọc, phân tích dự toán, hạch toán chi phí phát sinh, và quản lý chi phí sản xuất dở dang của từng dự án.

1.2 Đặc điểm khối lượng công việc kế toán

• Kế toán xây dựng phụ thuộc vào dự toán đã trúng thầu để tiến hành bóc tách chi phí và hạch toán.
• Mỗi công trình hoặc hạng mục có dự toán riêng biệt, và chi phí của từng công trình sẽ được tập hợp vào giá trị của chính công trình đó.
• Các loại chi phí được tập hợp và cấu thành nên giá thầu, bao gồm: Nguyên vật liệu chính, Chi phí nhân công, Máy thi công, và Chi phí quản lý chung.
• Kế toán cần căn cứ vào định mức tiêu hao trong dự toán để bóc tách khối lượng vật tư và xuất cho dự án.
• Chi phí nhân công được xác định dựa trên khối lượng công việc, ngày công, và bậc thợ để tính lương theo từng dự án và thời gian thực hiện công trình.
• Đối với máy thi công, kế toán cần dựa vào loại máy và ca máy để tính tiêu hao nhiên liệu, lương công nhân, và khấu hao máy móc.
• Chi phí quản lý chung có thể được tập hợp và phân bổ cho từng dự án theo tỷ lệ nguyên vật liệu chính hoặc theo nhân công.
• Giá xây dựng công trình phụ thuộc vào địa điểm xây dựng, do đó kế toán cần áp dụng giá hợp lý cho mỗi công trình tại các địa điểm khác nhau.

1.3 Khối lượng công việc kế toán trong xây dựng:

• Kế toán xây dựng đóng vai trò quan trọng trong việc ghi chép, lưu trữ hồ sơ, và phản ánh chi phí hoạt động của doanh nghiệp.
• Công việc này đòi hỏi kế toán phải có nhiều kỹ năng và bỏ ra nhiều công sức hơn so với kế toán thương mại do tính chất đặc thù của ngành xây dựng.
• Kế toán xây dựng cần thực hiện các nhiệm vụ như đọc, phân tích dự toán, hạch toán chi phí phát sinh, và theo dõi chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang của từng dự án.
• Việc bóc tách chi phí dựa trên dự toán đã trúng thầu giúp kế toán hiểu rõ về chi phí trong dự án và định khoản chính xác hơn.
• Mỗi công trình hoặc hạng mục có dự toán riêng biệt, và kế toán sẽ tập hợp chi phí vào giá trị của từng công trình, dự án.
• Kế toán cần căn cứ vào định mức tiêu hao trong dự toán để bóc tách khối lượng vật tư và xuất cho dự án.
• Chi phí nhân công được xác định dựa trên khối lượng công việc, ngày công, và bậc thợ để tính lương theo từng dự án và thời gian thực hiện công trình.
• Đối với máy thi công, kế toán cần dựa vào loại máy và ca máy để tính tiêu hao nhiên liệu, lương công nhân, và khấu hao máy móc.
• Chi phí quản lý chung có thể được tập hợp và phân bổ cho từng dự án theo tỷ lệ nguyên vật liệu chính hoặc theo nhân công.
• Do xây dựng phụ thuộc vào địa điểm, giá thành của mỗi nơi sẽ khác nhau, kế toán cần áp dụng giá hợp lý cho mỗi công trình tại các địa điểm khác nhau.

2. Lựa chọn sơ đồ bộ máy kế toán phù hợp:

2.1 Mô hình tập trung

• Trong mô hình này, phòng kế toán đóng vai trò trung tâm, nơi mọi công việc kế toán được thực hiện.
• Các bộ phận và đơn vị trực thuộc chỉ thực hiện việc thu thập, phân loại và chuyển chứng từ cùng các báo cáo nghiệp vụ về phòng kế toán để xử lý và tổng hợp thông tin.
• Mô hình tập trung giúp đảm bảo sự thống nhất và chặt chẽ trong việc chỉ đạo công tác kế toán, từ đó giúp đơn vị kiểm tra, chỉ đạo sản xuất kịp thời.
• Mô hình này thích hợp với các doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, hoạt động trên địa bàn hẹp và có phương tiện tính toán và truyền tin hiện đại.
• Ưu điểm của mô hình tập trung bao gồm việc giảm nhẹ biên chế, chuyên môn hóa cán bộ, và tạo điều kiện cho việc ứng dụng các phương tiện tính toán hiện đại có hiệu quả.
• Tuy nhiên, nhược điểm là có thể không cung cấp kịp thời các số liệu cần thiết cho các đơn vị trực thuộc nếu địa bàn hoạt động rộng.

2.2 Mô hình phân tán

• Trong mô hình này, các bộ phận và đơn vị trực thuộc có bộ phận kế toán riêng, chịu trách nhiệm kiểm tra, thu thập và xử lý các chứng từ ban đầu, hạch toán chi tiết, và tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh tại đơn vị mình.
• Các bộ phận kế toán này sau đó sẽ lập báo cáo định kỳ và gửi về phòng kế toán trung tâm của công ty để tổng hợp số liệu kế toán và lập các báo cáo theo quy định.
• Mô hình phân tán thường được áp dụng trong các doanh nghiệp lớn, có nhiều đơn vị trực thuộc và hoạt động độc lập.
• Ưu điểm của mô hình này là giúp các đơn vị phụ thuộc nắm bắt được tình hình sản xuất kinh doanh một cách chính xác và kịp thời.
• Tuy nhiên, nhược điểm là số lượng nhân viên lớn có thể khiến bộ máy trở nên cồng kềnh và khó quản lý.

2.3 Mô hình kết hợp tập trung và phân tán

• Mô hình này kết hợp đặc điểm của cả hai mô hình tập trung và phân tán, tận dụng ưu điểm của cả hai để tối ưu hóa quản lý kế toán.
• Phòng kế toán trung tâm sẽ thực hiện các công việc chung cho toàn công ty và tổng hợp số liệu từ các bộ phận khác.
• Các bộ phận và đơn vị trực thuộc có thể có bộ phận kế toán riêng, chịu trách nhiệm kiểm tra, thu thập và xử lý các chứng từ ban đầu, hạch toán chi tiết, và tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh tại đơn vị mình.
• Mô hình này phù hợp với các doanh nghiệp có quy mô lớn, hoạt động đa dạng và phức tạp, cần sự linh hoạt trong quản lý.
• Nó giúp đảm bảo sự thống nhất trong quản lý kế toán ở cấp độ cao nhất, đồng thời cho phép các đơn vị trực thuộc nắm bắt được tình hình sản xuất kinh doanh một cách chính xác và kịp thời.
• Mô hình này cũng giúp giảm bớt áp lực công việc cho phòng kế toán trung tâm và tăng cường sự chủ động cho các bộ phận khác.

3. Điều kiện áp dụng

Điều kiện áp dụng sơ đồ bộ máy kế toán cho công ty xây dựng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số điều kiện quan trọng cần xem xét khi lựa chọn sơ đồ bộ máy kế toán phù hợp:

• Quy mô của doanh nghiệp: Doanh nghiệp có quy mô lớn hay nhỏ sẽ ảnh hưởng đến việc lựa chọn mô hình tập trung hay phân tán.
• Đặc điểm tình hình sản xuất kinh doanh: Các công ty xây dựng thường có nhiều dự án diễn ra đồng thời ở các địa điểm khác nhau, đòi hỏi sự linh hoạt trong quản lý kế toán¹.
• Địa bàn hoạt động: Nếu hoạt động tập trung trong một khu vực nhất định, mô hình tập trung có thể phù hợp hơn.
• Điều kiện trang thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, tin học: Sự hiện đại của hệ thống thông tin và trang thiết bị sẽ hỗ trợ cho việc lựa chọn mô hình kế toán phù hợp.
• Trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ: Đội ngũ có trình độ cao và chuyên môn hóa sẽ phù hợp với mô hình tập trung, trong khi đội ngũ đa dạng có thể phù hợp hơn với mô hình phân tán¹.
• Yêu cầu cụ thể của cấp trên về công tác quản lý: Các yêu cầu từ ban lãnh đạo về báo cáo và quản lý có thể ảnh hưởng đến việc lựa chọn mô hình kế toán.