Rủi ro lãi suất, thanh khoản vẫn xuyên suốt năm 2024?

Theo SSI Research, rủi ro thanh khoản dự kiến ​​sẽ kéo dài đến năm 2023 do áp lực lớn từ lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn. Nhóm phân tích của SSI Research cho rằng năm 2023 sẽ là năm then chốt để kiểm định sức mạnh của nền kinh tế Việt Nam. GDP của Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng GDP 6,2% trong năm nay, đây là một con số đáng khích lệ trong bối cảnh xu hướng kinh tế toàn cầu đang giảm tốc đáng kể.

Rủi ro lạm phát và thanh khoản vẫn còn

Trong khi lạm phát trung bình năm 2022 giảm nhẹ ở mức 3,15% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 4% của chính phủ, dữ liệu hàng tháng cho thấy CPI đã bắt đầu tăng mạnh kể từ quý 3 năm 2022, với các yếu tố gia tăng chuyển dịch từ nhóm năng lượng sang giáo dục và hàng hóa liên quan đến nhà ở. Điều này cũng khiến lạm phát cơ bản mạnh hơn lạm phát chung và áp lực lạm phát sẽ tăng dần trong nửa đầu năm 2023, đặc biệt xét đến việc điều chỉnh giá của các nhóm hàng thuộc diện quản lý của Chính phủ như: điện, y tế hoặc yếu tố mùa vụ. Rủi ro lãi suất, thanh khoản kéo dài đến 2023? - Ảnh 1. Ngoài ra, lạm phát lương thực, thực phẩm có thể là yếu tố rủi ro trong năm 2023, khi các biện pháp hỗ trợ Covid không còn (như việc thuế VAT trở lại 10% cho năm 2023) hay giá thịt lợn trong nước nhiều khả năng sẽ tăng trở lại do Trung Quốc mở cửa (dẫn đến tăng nhu cầu).
Thực tế, các kịch bản lạm phát 2023 của cơ quan chính phủ cũng đưa ra sự phân kỳ (dao động từ 3,8% đến 5%) cho thấy các yếu tố tác động đến lạm phát sẽ khó lường hơn nhiều và ngay cả mức 4,5% mà Chính phủ ấn định cũng khá khó khăn. . SSI Research kỳ vọng lạm phát bình quân trong kịch bản cơ sở vào khoảng 4,3% cho năm 2023, trong đó CPI bình quân 6T23 và 2H23 lần lượt là 5,1% và 3,6%. rủi ro thanh toán

Sự kiện Vạn Thịnh Phát đầu tháng 10 (và sau đó gây áp lực nặng nề lên thanh khoản hệ thống), kết hợp với điều kiện tài chính toàn cầu thắt chặt hơn, đã bộc lộ những điểm yếu trên thị trường tài chính Việt Nam. . Việc sử dụng quá nhiều đòn bẩy tài chính trong môi trường lãi suất thấp (khi tăng trưởng kinh tế phụ thuộc nhiều vào tăng trưởng tín dụng), dưới hình thức vay ngân hàng trong nước, trái phiếu doanh nghiệp và vay nước ngoài. sẽ gây rủi ro thanh khoản tại Việt Nam trong năm 2023 và 2024.
Thực tế không khó để nhận thấy giai đoạn khó khăn này và giai đoạn 2010-2011 có nhiều điểm tương đồng. Xét trong bối cảnh trong nước và quốc tế, sau một thời gian khủng hoảng (khủng hoảng tài chính 2007-2008, hay khủng hoảng do đại dịch Covid-19, 2020-2021), kinh tế thế giới và Việt Nam đều có những biến động nhẹ. phục hồi sau đó một năm (2010, 2021-2022) và ngay lập tức bước vào giai đoạn khó khăn hơn với nguy cơ bùng phát một cuộc suy thoái mới.
Nếu như giai đoạn 2010-2011 khủng hoảng nợ công toàn cầu ở châu Âu, thì ngay cả Mỹ cũng bị hạ bậc xếp hạng SandP, thì đến năm 2022 châu Âu sẽ phải đối phó với xung đột Nga-Ucraina và thế giới đối mặt với lạm phát cao (khủng hoảng chi phí cuộc sống). ). Và khi cả hai đều phải đối mặt với các điều kiện tài chính thắt chặt hơn (lãi suất tăng) đi kèm với rủi ro suy thoái gia tăng, có thể thấy các vấn đề về tỷ giá hối đoái, tín dụng, thanh khoản hay tác động đến các thị trường vốn rất nhạy cảm với lãi suất như bất động sản. trường, thị trường chứng khoán, v.v. hay chuyện thiếu đơn hàng xuất khẩu diễn ra phổ biến trong giai đoạn 2011 - 2022 của Việt Nam.
Rủi ro lãi suất, thanh khoản kéo dài đến 2023? - Ảnh 2. Đầu tư công là động lực chính của tăng trưởng 2023

Cung cấp bởi GliaStudio
Năm 2023, Việt Nam còn nhiều dư địa để kích cầu trong nước thông qua kích thích tài khóa nhờ cơ cấu nợ công vẫn được kiểm soát ở mức hợp lý (ước tính nợ công năm 2023 đạt 45% GDP). 60%). Đặc biệt, chương trình phục hồi và phát triển kinh tế vẫn là điểm khác biệt của Việt Nam so với phần còn lại của thế giới và là động lực tăng trưởng chính, nếu phần lớn chương trình này chưa được giải ngân. Thực tế, kế hoạch đầu tư công năm 2023 đã được phê duyệt với mức khái toán 726 nghìn tỷ đồng - mức cao nhất từ ​​trước đến nay và tập trung vào các dự án xây dựng hạ tầng như dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông (giai đoạn 2), các dự án đường vành đai Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, những vướng mắc liên quan đến việc chậm giải ngân vẫn chưa được giải quyết.
Ngoài ra, việc Trung Quốc chính thức mở cửa sau 3 năm ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 chắc chắn sẽ tác động tích cực đến các hoạt động kinh tế của Việt Nam, như ngành xuất khẩu, du lịch. Tuy nhiên, tác động rõ ràng có thể không đến nửa cuối năm 2023, và nên nhớ rằng 3 năm Covid đã phần nào thay đổi thói quen tiêu dùng và du lịch của du khách Trung Quốc, và các công ty tại Việt Nam sẽ phải nỗ lực gấp đôi để thích ứng. . với xu hướng du lịch này. Sức khỏe ngành ngân hàng Việt Nam tốt hơn nhiều
Tuy nhiên, SSI Research cho rằng có một số khác biệt trong năm 2022-2023 có thể giúp Việt Nam vượt qua giai đoạn khó khăn này, thay vì rơi vào khủng hoảng như giai đoạn trước.
Thứ nhất, sức khỏe của ngành ngân hàng Việt Nam đã tốt hơn nhiều so với trước đây. Tỷ lệ vốn theo Basel II đã được áp dụng từ cuộc khủng hoảng 2011 và đến nay 2/3 ngân hàng đã tuân thủ tỷ lệ vốn từ 11% đến 12%. Tỷ lệ nợ xấu nội bảng hiện chỉ ở mức 1,7% so với mức 5% năm 2012, trong khi tỷ lệ nợ xấu ước tính khoảng hơn 7% - thấp hơn nhiều so với mức hơn 17% vào năm 2022.
Thứ hai, các yếu tố góp phần cân đối vĩ mô của Việt Nam được kiểm soát tốt, bao gồm tăng trưởng tín dụng, lạm phát, tỷ giá và lãi suất. Lạm phát tại Việt Nam năm 2022 được kiểm soát tốt, việc NHNN tăng lãi suất trong năm phù hợp với diễn biến toàn cầu và giảm áp lực lên tỷ giá.
Thứ ba, các chính sách được vận dụng linh hoạt, ít cứng nhắc, phù hợp với giai đoạn nhiều yếu tố bất ổn hiện nay.