Bảo đảm dự thầu là một trong những điều kiện tiên quyết trước khi bên mời thầu tiến hành đánh giá hồ sơ dự thầu của nhà thầu. Rất nhiều nhà thầu trượt thầu chỉ vì sai sót trong bảo đảm dự thầu, kể cả những nhà thầu dày dạn kinh nghiệm. Nguyên nhân thì có rất nhiều do trước khi phát hành bản chính thức, bản draft được gửi qua lại giữa nhà thầu và ngân hàng, qua nhiều tầng kiểm tra nhưng chỉ cần 1 khâu sai sót, nhầm lẫn là có thể dẫn tới bảo đảm dự thầu không hợp lệ. Vậy Những rủi ro cần lưu ý trong bảo lãnh dự thầu? Hãy cùng ACC tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
1. Bảo lãnh dự thầu là gì?
Bảo lãnh dự thầu là việc nhà thầu, nhà đầu tư thực hiện một trong các biện pháp đặt cọc, ký quỹ hoặc nộp thư bảo lãnh của tổ chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập theo pháp luật Việt Nam để đảm bảo trách nhiệm dự thầu của nhà thầu, nhà đầu tư trong một khoảng thời gian xác định.
Để có thể hiểu rõ hơn khái niệm bảo lãnh dự thầu là gì thể hiện rõ hơn bởi các trường hợp sử dụng hình thức này, cụ thể gồm các trường hợp sau:
– Đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chào hàng cạnh tranh đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp và gói thầu hỗn hợp;
– Đấu thầu rộng rãi và có chỉ định thầu đối với lựa chọn nhà đầu tư.
2. Giá trị bảo lãnh dự thầu
Theo quy định của pháp luật, giá trị bảo lãnh dự thầu được quy định cụ thể như sau:
– Đối với lựa chọn nhà thầu, giá trị bảo đảm dự thầu được quy định rõ trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu theo một mức xác định từ 1% đến 3% giá trị gói thầu căn cứ quy mô và tính chất của từng gói cụ thể.
– Đối với lựa chọn nhà đầu tư, giá trị bảo lãnh dự thầu sẽ được quy định trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu theo mức xác định từ 0,5% đến 1,5% tổng mức đầu tư căn cứ quy mô tính chất của từng dự án cụ thể.
– Đối với những gói thầu có quy mô nhỏ thì giá trị bảo lãnh dự thầu được xác định mức cụ thể từ 1% đến 1,5% giá trị gói thầu.
3. Các trường hợp không được hoàn trả bảo lãnh dự thầu
Một số trường hợp không nhà thầu, nhà đầu tư không được hoàn trả khi tham gia bảo lãnh dự thầu là gì? Thắc mắc này được pháp luật quy định cụ thể tại Luật đấu thầu và các văn bản liên quan, cụ thể như sau:
– Nhà thầu, nhà đầu tư rút hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất sau thời điểm đóng thầu và trong thời trong thời gian có hiệu lực của hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất;
– Nhà thầu, nhà đầu tư vi phạm pháp luật về luật đấu thầu dẫn đến phải hủy thầu theo quy định của pháp luật;
– Nhà thầu, nhà đầu tư không thực hiện biện pháp đảm bảo thực hiện hợp đồng theo quy định;
– Nhà thầu từ chối hoặc không tiến hành hoàn thiện hợp đồng trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được thông báo trúng thầu của bên mời thầu hoặc đã hoàn thiện hợp đồng nhưng từ chối ký hợp đồng, trừ một số trường hợp quy định bất khả kháng;
– Một số trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
Các chủ thể đầu tư cần xem xét kỹ các trường hợp không hoàn lại của bảo lãnh dự thầu là gì để tránh những rủi ro không đáng có cho mình. Quá trình này, Quý vị nên nhận sự tư vấn từ các cá nhân, công ty có uy tín trong lĩnh vực này.
4. Các biện pháp bảo lãnh dự thầu
Theo hướng dẫn tại Khoản 1, Mục 9 Chương I Mẫu hồ sơ yêu cầu chào hàng cạnh tranh ban hành kèm theo Thông tư số 11/2015/TT-BKHĐT ngày 27/10/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhà thầu phải thực hiện biện pháp bảo đảm dự thầu trước thời điểm đóng thầu theo một trong các hình thức: Đặt cọc hoặc thư bảo lãnh do tổ chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập theo pháp luật Việt Nam phát hành.
Trường hợp sử dụng thư bảo lãnh thì phải áp dụng theo Mẫu thư bảo lãnh dành cho nhà thầu độc lập hoặc Mẫu thư bảo lãnh dành cho nhà thầu liên danh theo quy định tại hồ sơ yêu cầu này hoặc một Mẫu thư bảo lãnh khác nhưng phải bao gồm đầy đủ nội dung cơ bản của bảo lãnh dự thầu.
Theo đó, hình thức đặt cọc được hiểu là việc thực hiện bảo đảm dự thầu bằng tiền mặt hoặc bằng séc (bảo chi).
Bảo đảm dự thầu được thực hiện bằng 3 hình thức đó là đặt cọc, ký quỹ và bảo lãnh. Xét về tính chất của loại bảo đảm dự thầu trong đấu thầu mua sắm hàng hóa thì có thể phân thành bảo đảm dự thầu được thực hiện bằng tài sản (đặt cọc, ký quỹ) và bảo đảm dự thầu được thực hiện bằng hành vi (bảo lãnh). Với biện pháp bảo đảm dự thầu được thực hiện bằng tài sản thì buộc bên dự thầu phải có một tài sản nào đó nhất định để đưa ra cam kết, như: tiền hoặc kim khí quí, đá quý hoặc vật có giá trị khác. Đối với bảo đảm dự thầu được thực hiện bằng hành vi (bảo lãnh), thì bên dự thầu không cần có tài sản mà việc bảo đảm này sẽ được được xác lập dựa trên cam kết sẽ thực hiện nghĩa vụ của bên thứ ba đó là bên bảo lãnh.
Theo quy định của pháp luật dân sự hiện hành, tài sản đặt cọc có thể là một khoản tiền hoặc kim khí quí, đá quý hoặc vật có giá trị khác, nhưng để tạo điều kiện thuận lợi cho nhà thầu và bảo đảm phù hợp với xu thế “thanh toán không tiền mặt”, trong Thông tư số 05/2015/TT-BKHĐTquy định chi tiết về lập Hồ sơ mời thầu mua sắm hàng hóa đã hướng dẫn nhà thầu nộp bảo đảm dự thầu theo hình thức đặt cọc bằng séc, không yêu cầu nhà thầu nộp bằng tiền mặt.
5. Những rủi ro cần lưu ý trong bảo lãnh dự thầu
Sai tên gói thầu, tên dự án hoặc tên dự toán mua sắm trong thư bảo lãnh dự thầu
Bạn tham dự gói thầu có tên là A nhưng bảo đảm dự thầu lại cấp cho gói thầu có tên B thì sẽ gây khó khăn cho bên mời thầu trong việc thu bảo đảm dự thầu của nhà thầu trong trường hợp nhà thầu không tuân thủ một trong các quy định nêu trong bảo đảm dự thầu. Để tránh sai sót, bạn hãy copy tên gói thầu, tên dự án hoặc dự toán mua sắm vào trong bảo đảm dự thầu và đặt nó trong dấu ngoặc kép. Bạn có thể bôi đậm để thuận tiện cho việc kiểm tra các trường thông tin này.
Giá trị bảo đảm dự thầu nhỏ hơn giá trị yêu cầu
Nghe thì có vẻ vô lý nhưng đây cũng là lỗi mà nhiều nhà thầu hoặc ngân hàng mắc phải. Giá trị bảo đảm dự thầu thường được nêu ngay trong thông báo mời thầu và trong bảng dữ liệu. Tuy nhiên, nhiều ngân hàng lại căn cứ tỉ lệ % bảo đảm dự thầu so với giá gói thầu theo hướng dẫn dành cho bên mời thầu. Bên mời thầu có thể làm tròn con số này lên một chút mà ngân hàng lại cứng nhắc thì sẽ dẫn đến thiếu sót một vài trăm thậm chí một vài đồng. Bạn cần lưu ý rằng, dù chỉ thiếu một đồng thì bảo đảm dự thầu của bạn vẫn không hợp lệ và hồ sơ của bạn bị loại ngay lập tức.
Thư bảo lãnh dự thầu sai thông tin đơn vị thụ hưởng
Trường hợp này xảy ra khi bên mời thầu và chủ đầu tư là hai tên khác nhau và địa chỉ khác nhau. Nếu làm ẩu, bạn có thể copy nhầm địa chỉ của đơn vị thụ hưởng. Hãy tìm đến đúng địa chỉ của Bên mời thầu để copy thông tin địa chỉ đơn vị thụ hưởng.
Sai thời gian có hiệu lực của bảo đảm dự thầu
Để tránh sai sót, bạn hãy tìm đến E-CDNT 17.1 - Bảng dữ liệu để xem thông tin thời gian hiệu lực của bảo đảm dự thầu (bao nhiêu ngày?) và ngày đóng thầu trong thông báo mời thầu.
Trường hợp phía ngân hàng muốn ghi cụ thể hơn nữa ví dụ:
“Bảo đảm dự thầu có hiệu lực 120 ngày kể từ ngày (ngày đóng thầu) đến 17h00 ngày (kết thúc 120 ngày)”
Lý do phía ngân hàng đưa ra là phía ngân hàng chỉ giao dịch đến 17h00 nên sau thời điểm đó bảo đảm dự thầu không còn ý nghĩa. Hãy đấu tranh bằng được để ngân hàng bỏ thời gian này đi nếu không bảo đảm dự thầu của bạn cũng sẽ không hợp lệ. Ngoài ra, nếu ngân hàng cẩn thận ghi thêm ngày kết thúc thì bạn cần kiểm tra lại từ ngày đóng thầu đến ngày kết thúc có đủ 120 ngày hay không. Bạn đưa 2 ngày này vào 2 ô trong excel và làm phép trừ nhé.
Thư bảo lãnh dự thầu không theo mẫu của bên mời thầu
Trong quá trình đánh giá HSDT, bên mời thầu cũng gặp nhiều khó khăn khi thu bảo đảm dự thầu của nhà thầu vì những lý do mà theo phía ngân hàng hoặc nhà thầu là chưa thuyết phục. Vì vậy bên mời thầu chủ động đưa ra mẫu riêng trong đó có thêm một vài điều khoản có lợi cho bên mời thầu trong việc tịch thu bảo đảm dự thầu của nhà thầu. Mẫu riêng này thường nằm trong file đính kèm trong thông báo mời thầu. Nếu bạn bỏ qua mẫu này và sử dụng mẫu chung cho các gói thầu thì bảo đảm dự thầu của bạn cũng sẽ không hợp lệ. Một ví dụ nếu bạn tham gia các gói thầu của bên Điện lực bạn sẽ thấy mẫu riêng của họ có thêm 6 từ: “vô điều kiện, không hủy ngang” mà các nhà thầu hay gọi vui là 6 chữ vàng.
Ngoài bảo đảm dự thầu, bạn cũng cần kiểm tra file đính kèm xem có biểu mẫu riêng nào không. Nếu có, bạn buộc phải tuân thủ mẫu của bên mời thầu đấy!
Thư bảo lãnh dự thầu nêu thiếu điều kiện tịch thu bảo đảm dự thầu
Các trường hợp bên mời thầu được tịch thu bảo đảm dự thầu của nhà thầu được nêu trong mẫu bảo đảm dự thầu bao gồm:
- Nhà thầu rút E-HSDT sau thời điểm đóng thầu và trong thời gian có hiệu lực của E-HSDT;
- Nhà thầu vi phạm pháp luật về đấu thầu dẫn đến phải hủy thầu theo quy định;
- Nhà thầu không tiến hành hoặc từ chối tiến hành thương thảo hợp đồng trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo mời đến thương thảo hợp đồng của Bên mời thầu, trừ trường hợp bất khả kháng;
- Nhà thầu không tiến hành hoặc từ chối tiến hành hoàn thiện hợp đồng trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo trúng thầu của Bên mời thầu hoặc đã hoàn thiện hợp đồng nhưng từ chối ký hợp đồng, trừ trường hợp bất khả kháng;
- Nhà thầu không thực hiện biện pháp bảo đảm thực hiện hợp đồng theo quy định.
Nếu trong bảo đảm dự thầu của ngân hàng cấp thiếu một trong các điều kiện trên thì bảo đảm dự thầu được đánh giá là không hợp lệ.
Trường hợp mất bản gốc thư bảo lãnh dự thầu
Trường hợp nhà thầu được mời vào thương thảo hợp đồng tuy nhiên vì một lý do nào đó nhà thầu đánh mất bản gốc bảo đảm dự thầu? Tình huống này bên mời thầu xử lý như thế nào?
Đây là tình huống hiếm gặp nên khiến cho nhiều bên mời thầu bối rối. Do luật cũng chưa có quy định cụ thể về xử lý tình huống này nên có trường hợp Bên mời thầu đánh trượt nhà thầu và mời nhà thầu xếp hạng tiếp theo vào thương thảo. Tuy nhiên, một số bên mời thầu cũng chấp thuận khi phía ngân hàng cấp bảo đảm dự thầu xác nhận việc đã cấp bảo đảm dự thầu cho nhà thầu đồng thời cấp thay thế một bảo đảm dự thầu khác và đảm bảo đầy đủ trách nhiệm của của nhà thầu và quyền lợi của bên mời thầu.
Để tránh những rắc rối này, sau khi nộp thầu bạn cần lưu giữ bộ gốc HSDT cẩn thận kẻo có ngày bị trượt oan uổng nhé.
Trên đây là Những rủi ro cần lưu ý trong bảo lãnh dự thầu mà ACC muốn giới thiệu đến quý bạn đọc. Hi vọng bài viết sẽ hỗ trợ và giúp ích cho quý bạn đọc về vấn đề này!
Nội dung bài viết:
Bình luận