Bảo hộ chống lẫn giữa quyền tác giả và nhãn hiệu

Việc không xác định rõ ranh giới giữa mỗi phạm vi quyền lại tạo ra lỗ hổng cho nhiều chủ thể lợi dụng, đồng thời khó khăn trong việc xác định phạm vi bảo hộ cũng thư thực thi quyền và giải quyết tranh chấp. Bảo hộ quyền tác giả và nhãn hiệu có các đặc điểm tương đồng dễ gây nhầm lẫn trong quá trình bảo hộ. Vậy chống lấn giữa quyền tác giả và nhãn hiệu là gì? Hệ quả của việc bảo hộ chống lấn này như thế nào? Cùng theo dõi nội dung bài viết dưới đây để được giải đáp vấn đề này.

Quyền tác giả và nhãn hiệu

1. Quyền tác giả và nhãn hiệu là gì?

Trước hết chúng ta cùng tìm hiểu quyền tác giả và nhãn hiệu là gì theo quy định của pháp luật.

Theo điểm 2 khoản 2 Điều 1 Luật sở hữu trí tuệ 2009 sửa đổi bổ sung Luật sở hữu trí tuệ 2005, quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu.

Theo điểm 14 khoản 2 Điều 1 Luật sở hữu trí tuệ 2009 sửa đổi bổ sung Luật sở hữu trí tuệ 2005, nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hoá, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau.

2. Chống lấn quyền tác giả và nhãn hiệu là gì?

Theo từ điển tiếng Việt, chồng lấn là “(khu vực) sát liền nhau, có phần lấn sang phạm vi của nhau, làm cho ranh giới không được rõ ràng, khó phân định”, có thể hiểu là có sự lấn sang, chồng chéo lên nhau.

Chồng lấn quyền tác giả và nhãn hiệu có thể được hiểu theo nhiều cách. Thông thường chồng lấn quyền sở hữu trí tuệ được hiểu là việc chủ thể quyền (hoặc chủ sở hữu quyền) yêu cầu nhiều hơn một hình thức bảo hộ cho một đối tượng bảo hộ hoặc yêu cầu sự bảo hộ liên tục từ cơ quan bảo hộ.

Chồng lấn quyền tác giả và nhãn hiệu là sự chồng chéo giữa các cơ chế bảo hộ khác nhau của quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp cho cùng một đối tượng của cùng một chủ thể hoặc hai chủ thể khác nhau.

3. Các trường hợp chống lẫn giữa quyền tác giả và nhãn hiệu

Chống lẫn giữa quyền tác giả và nhãn hiệu bao gồm các trường hợp sau:

- Đồng nhất về chủ thể, một chủ thể được hưởng nhiều quyền lợi bởi được bảo hộ tại hai hay nhiều cơ chế bảo hộ khác nhau cho cùng một đối tượng.

- Khác nhau về chủ thể, hai hay nhiều chủ thể có quyền ở hai hay nhiều cơ chế khác nhau cho cùng một đối tượng.

4. Nguyên nhân gây chồng lấn quyền tác giả và nhãn hiệu

Vậy nguyên nhân nào gây chống lấn quyền tác giả và nhãn hiệu xuất phát từ đâu?

Thứ nhất, giữa các đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ có những điểm tương đồng nhất định về khái niệm, về đối tượng yêu cầu bảo hộ cũng như điều kiện xác lập bảo hộ.

Ví dụ, giữa tác phẩm mỹ thuật ứng dụng, nhãn hiệu đều có thể bảo hộ cho những đối tượng là hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố đó.

Thứ hai, chủ thể quyền luôn mong muốn mở rộng phạm vi quyền và kéo dài sự bảo hộ độc quyền của mình đối với đối tượng quyền sở hữu công nghiệp. Vì mỗi đối tượng có thời hiệu bảo hộ khác nhau, quyền và nghĩa vụ phát sinh khác nhau.

Ví dụ như quyền tác giả có quyền nhân thân vĩnh viễn, quyền tài sản thường là suốt cuộc đời tác giả và 50 năm sau khi tác giả mất (đối với tác phẩm mỹ thuật ứng dụng là 70 năm kể từ ngày công bố), trong khi nhãn hiệu có thể được bảo hộ vĩnh viễn các quyền đối với nhãn hiệu đã được cấp văn bằng bảo hộ nếu được gia hạn, kiểu dáng công nghiệp là 5 năm kể từ ngày cấp văn bằng bảo hộ, có thể gia hạn 2 lần liên tiếp (tổng thời gian bảo hộ lên đến 15 năm).

Cho nên, để tối ưu hoá quyền lợi của chủ thể có quyền thì họ đăng ký nhiều hình thức bảo hộ khác nhau cho cùng một đối tượng cả quyền tác giả và nhãn hiệu.

Thứ ba, nhiều chủ thể lợi dụng sự giao thoa giữa các đối tượng của quyền tác giả và nhãn hiệu để hợp thức hoá hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Thứ tư, quy định pháp luật hiện hành chưa làm rõ ranh giới giữa các đối tượng gây ra sự tương đồng về điều kiện xác lập quyền khiến việc đăng ký.

5. Hệ quả việc bảo hộ chống lẫn giữa quyền tác giả và nhãn hiệu

Dưới đây là một số hệ quả việc bảo hộ chống lấn giữa quyền tác giả và nhãn hiệu.

5.1. Trong việc đăng ký xác lập quyền

Trong trường hợp chủ thể yêu cầu bảo hộ quyền tác giả với một đối tượng, đồng thời đăng ký dấu hiệu đó làm nhãn hiệu thì sẽ mang lại nhiều lợi ích cho chủ thể quyền vì họ sẽ đồng thời được hưởng quyền theo sự bảo hộ của hai cơ chế cũng như tạo ra cơ hội kéo dài thời gian bảo hộ, thời gian được hưởng độc quyền của chủ sở hữu đối với một sản phẩm trí tuệ.

Tuy nhiên việc này cũng có thể ảnh hưởng đến lợi ích của cộng đồng như lợi ích của người tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh.

5.2. Trong thực thi quyền sở hữu trí tuệ

Đối với trường hợp một chủ thể yêu cầu bảo hộ đồng thời quyền tác giả và nhãn hiệu cho cùng một đối tượng, khi có hành vi xâm phạm, họ có thể lựa chọn cơ chế bảo hộ phù hợp nhất hoặc đồng thời vận dụng cả hai cơ chế để ngăn chặn, xử lý. Điều này mang lại phạm vi bảo hộ tối đa cho chủ thể quyền, tuy nhiên cũng dẫn đến sự chống lấn về thẩm quyền, mâu thuẫn về trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc, gây khó khăn cho cơ quan quản lý và thực thi.

5.3. Trong việc thương mại hóa

Việc bảo hộ chống lấn quyền tác giả và nhãn hiệu đối với cùng một đối tượng của một chủ thể mang lại rất nhiều lợi ích trong việc nâng cao khả năng cạnh tranh và tăng doanh thu cho chủ thể từ việc kinh doanh các sản phẩm gắn nhãn hiệu có uy tín hoặc sử dụng bao bì đã có dấu ấn tốt trong tâm trí người tiêu dùng hay lợi nhận từ khoản phí chuyển giao quyền sử dụng đối tượng.

Hiện nay, vấn đề bảo hộ chống lấn giữa quyền tác giả và nhãn hiệu cần có một số giải pháp để hạn chế các vấn đề phát sinh. Vì vậy, việc lựa chọn đối tượng bảo hộ nào, cách thức bảo hộ ra sao cần mỗi chủ thể cân nhắc, và tốt nhất nên tham vấn ý kiến của các luật sư, tổ chức đại diện sở hữu công nghiệp. Trên đây là nội dung bài viết bảo hộ chống lẫn giữa quyền tác giả và nhãn hiệu.

Hãy tham khảo thông tin tư vấn của ACC và đưa ra những câu hỏi để được đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của ACC giúp đỡ tận tình. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào quý khách có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua số điện thoại 1900.3330 hoặc qua zalo 084.696.7979 hoặc qua email: [email protected] để được tư vấn tận tình. Xin chân thành cảm ơn.