Tuần này, châu Á có hai sự kiện quan trọng, đều liên quan đến hai triều đại nổi tiếng, một ở Nhật Bản và một ở Thái Lan. Tân Nhật hoàng Naruhito vừa lên ngôi dưới thời Linghe trị vì, và tân vương Maha Vajiralongkorn của Thái Lan sẽ chính thức lên ngôi vào cuối tuần này, theo BBC.
Một số tờ báo quốc tế đã nghiên cứu về lịch sử cách các triều đại “tồn tại” trên thế giới và nhận định chung là thể chế cổ xưa này “phải được thay đổi và trẻ hóa” để không bị thời gian xóa sổ.
Sau thế kỷ 20, các cuộc cách mạng thế giới đã phá hủy chế độ quân chủ. Tất cả các nước xã hội chủ nghĩa đều bỏ vua. Hiện nay trên thế giới chỉ còn hơn 50 quốc gia có vua.
Trên thực tế, con số này còn ít hơn, chỉ khoảng 30 quốc gia thực sự có vua.
Có tới 16 quốc gia thuộc Khối thịnh vượng chung (Commonwealth) đón nhận quốc vương chung là Nữ hoàng Elizabeth II, bao gồm: Vương quốc Anh, Canada, Australia, New Zealand, Papua New Guinea, Quần đảo Solomon, Tuvalu, Antigua và Barbuda, Bahamas, Barbados, Belize, Grenada, Jamaica , St. Kitts và Nevis, St. Vincent và Grenadines, với St. Lucia.
Trong khi các quốc gia như Canada, Úc và New Zealand có quan hệ dân tộc và văn hóa chặt chẽ với Đế quốc Anh và được con cháu của Anh, Scotland và Ireland đến định cư, thì nhiều quốc đảo nhỏ đã từng có vua hoặc tù trưởng trước cuộc xâm lược của những người định cư Anh.
Nay đã độc lập, họ vẫn coi Nữ hoàng Anh là nguyên thủ quốc gia, điều đó chứng tỏ việc duy trì mối liên kết mang tính biểu tượng này cũng có lợi cho họ. Trong số các quốc gia mà nhà vua và hoàng hậu là người dân của họ, châu Phi là "tiến bộ" và chỉ có ba quốc gia có vương triều: Lesotho, Maroc và Swaziland.
Ở Nam Mỹ, không có quốc gia nào có vua.
Châu Á và Châu Âu hóa ra lại là nơi có nhiều "vương quốc" nhất, mỗi châu lục có tới 13 "vương quốc".
Ở châu Âu, ngoài Anh và Tây Ban Nha vẫn trị vì hàng trăm năm không gián đoạn, các nước lớn như Nga, Đức, Pháp hay thuộc tầng lớp trung lưu về dân số như Ý, Ba Lan, Romania đã lật đổ chế độ .King.
Ở các quốc gia còn lại, Andorra, Bỉ, Đan Mạch, Liechtenstein, Luxembourg, Malta, Monaco, Hà Lan và Na Uy vẫn giữ chế độ quân chủ. Bạn có thể đếm và thấy ít hơn 13 bức ảnh.
Vâng, có một quốc gia khác, về nguyên tắc là một vương quốc: Nhà nước Vatican.
Giáo hoàng Rôma cũng là vua, nhưng người lên ngôi không phải cha truyền con nối, mà do Giáo hội bầu chọn.
Vatican là một ngoại lệ vì theo chế độ thần quyền, Liechtenstein và Luxembourg không thực sự có vua mà được cai trị bởi một Đại công tước.
_
Châu Á, bao gồm Trung Đông, Nam Á và Đông Á, có 13 triều đại, với quyền lực của nhà vua đôi khi mạnh hơn nhiều so với quyền lực của các vị vua châu Âu. Các quốc gia này là Bahrain, Bhutan, Brunei, Campuchia, Nhật Bản, Jordan, Kuwait, Malaysia, Oman, Qatar, Ả Rập Saudi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Thái Lan.
Vào thế kỷ 21, một quốc gia châu Á tên là Nepal phế bỏ vị vua của mình, chấm dứt triều đại Gorkhaki.
Thế kỷ trước, các nước Việt Nam, Lào, Trung Quốc... đều bãi bỏ hoàng tộc.
Nhưng các quốc gia khác không có dấu hiệu muốn từ bỏ nhà vua. Chế độ quân chủ, đôi khi chỉ mang tính hình thức, hoặc thay vào đó như các Tiểu vương của Malaysia, nhằm mang lại sự ổn định.
Trong một thế giới đang thay đổi, việc duy trì mối liên hệ tinh thần với truyền thống văn hóa dân tộc cũng có ý nghĩa.
Sau sự tan rã của khối xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu, các nhóm bảo hoàng vận động khôi phục nhà vua ở Bulgary, Serbia, Romania...
Họ tin rằng việc khôi phục chế độ quân chủ sẽ giúp kết nối quá khứ với hiện tại, phát huy những giá trị tốt đẹp lâu đời.
Nhà vua cũng có thể đứng trên chính trường đảng phái, làm điểm tựa cho đất nước trước thiên tai, hiểm họa. Những người theo chủ nghĩa bảo hoàng cũng tin rằng không giống như tổng thống, thủ tướng và vua, những người cai trị trọn đời, họ không tham nhũng vì họ không cần gia tăng tài sản và kiếm tiền theo thời gian.
Bulgaria có vẻ nhiệt tình nhất với ý tưởng khôi phục bán triều đại, và vào năm 2001, cựu vương Simeon II được bầu làm thủ tướng.
Nhưng sau một nhiệm kỳ không mấy ấn tượng, cựu quốc vương đã cao tuổi mất chức.
Năm 2018, ông cũng dính vào một vụ kiện đòi lại Lâu đài Vrana ở Sofia và bị chính phủ Bulgaria đuổi khỏi tòa nhà mà gia đình hoàng gia của ông sở hữu từ năm 1892.
Việc khôi phục hoàng gia như vậy không hề dễ dàng. Tồn tại trong khiêm tốn
Chưa kể những kẻ phản vua luôn nói rằng chế độ quân chủ không còn lý do tồn tại trong thời hiện đại, và nó đắt đỏ.
Nepal vào năm 2008 đã phế truất nhà vua và thành lập một nước cộng hòa.
Các hoàng gia đều biết rằng họ đã là quá khứ, vì vậy họ cần phải hiện đại hóa mà không gây tốn kém và bất tiện cho quốc gia cũng như các chính trị gia nắm quyền.
Cuối năm 2017, hoàng tử Bỉ bị chính phủ dọa cắt khoản trợ cấp 308.000 euro vì đã tham gia một sự kiện do Trung Quốc tổ chức, gây tổn hại đến hình ảnh quốc gia.
Thực tế, ai theo dõi lễ thoái vị của Nhật hoàng Akihito cũng thấy quá đơn giản, chỉ gồm vài động tác chào, cảm ơn, chúc mừng và trao "báu vật", trong 10 phút. Vì toàn bộ kỷ nguyên hòa bình của Hoàng đế Akihito là thời gian chuộc lỗi cho quá khứ của Thế chiến II, nên sự tồn tại của họ càng ít xa hoa càng tốt.
Riêng ở Anh, việc cắt giảm chi tiêu hết mức có thể và chứng minh không tốn kém cho đất nước đã khiến giới hoàng gia trở nên nổi tiếng.
Vào năm 1996 và 2012, Nữ hoàng Elizabeth II đã hai lần giảm số lượng hậu duệ với tư cách "thành viên của gia đình hoàng gia", xuống dưới 20 người hiện nay.
Ông sở hữu một Vương thất, một dạng Vương triều Cường Thổ mà triều Nguyễn ở Việt Nam có, bao gồm điền sản và tư sản của triều đại.
Crown Estate tạo ra hơn 300 triệu bảng lợi nhuận kinh doanh mỗi năm. Mỗi năm, Nữ hoàng Elizabeth II chỉ nhận được 43 triệu bảng Anh để chi tiêu cho các hoạt động của bà và gia đình hoàng gia, phần còn lại sẽ được chuyển vào ngân sách nhà nước của Vương quốc Anh.
Crown Estate, hiện trị giá 12 tỷ bảng Anh, không phải là tài sản riêng của Hoàng gia hiện tại, mà thuộc về Chế độ quân chủ Anh, tức là quốc gia, và không thể chuyển nhượng hoặc bán cho bất kỳ ai khác.
Theo BBC, việc giữ lại gia đình hoàng gia đã được chứng minh là phần thưởng khổng lồ cho Vương quốc Anh.
Nội dung bài viết:
Bình luận