Quá trình giáo dục là gì? Đặc điểm của quá trình giáo dục

Khái niệm và các tính năng của quá trình giáo dục từ lâu đã là một vấn đề đối với nhiều người. Khó phân biệt giữa quá trình giáo dục và quá trình dạy học 

1. Khái niệm quá trình giáo dục là gì? 

Giáo dục là một hiện tượng xã hội đặc thù, là một quá trình, trong đó: Dưới sự tác động có chủ đích, có kế hoạch và có phương pháp của người giáo viên với tư cách là nhà giáo dục, nhà sư phạm, sự tự giác của học sinh, hoạt động tự giáo dục tích cực, tự tu dưỡng và hình thành nhằm hình thành thế giới quan và phẩm chất nhân cách tốt đẹp của người công dân tương lai. Như vậy, trong quá trình giáo dục, giáo viên đóng vai trò chủ đạo trong việc tổ chức và điều khiển các hoạt động giáo dục cho học sinh. Vai trò chủ yếu của người thầy được thể hiện rõ nét ở việc thực hiện mục đích, mục tiêu giáo dục, việc xác định nội dung dạy học và cách thức giáo dục, bằng các phương pháp, phương tiện và các hình thức giáo dục nào cho phù hợp. Điều này cần được thể hiện và cụ thể hóa trong chương trình, kế hoạch và các hoạt động tổ chức giáo dục học sinh. Quá trình giáo dục không chỉ tác động một chiều mà có tác động hai chiều, hai chiều. Học sinh trong quá trình giáo dục không chỉ tiếp thu những ảnh hưởng, tác động của giáo viên mà còn thường xuyên thực hiện các hoạt động giáo dục cá nhân, tự giác, tích cực, tự giác ở mọi giai đoạn để hoàn thiện phẩm chất nhân cách. Vì vậy, trong quá trình giáo dục có sự tác động qua lại thường xuyên, tích cực giữa chủ thể - nhà giáo dục và khách thể của quá trình giáo dục là học sinh vừa là khách thể, vừa là chủ thể tự nhiên của giáo dục. Đó là mối quan hệ tác động qua lại giữa thầy và trò, giữa chủ thể và khách thể, giữa nhà giáo dục và người được giáo dục trong hoạt động giáo dục. Nếu không có sự tương tác này, bản thân quá trình giáo dục sẽ không tồn tại, sẽ không có quá trình giáo dục chính thức. Nói cách khác, trong quá trình giáo dục luôn có sự tác động qua lại tích cực và thống nhất biện chứng giữa hoạt động giáo dục và hoạt động tự giáo dục. Vậy làm thế nào để chúng ta nhận ra quá trình giáo dục là gì? Để trả lời câu hỏi này, cần đi tìm những đặc điểm của quá trình giáo dục. Hiện tại Luận Văn Việt cung cấp dịch vụ viết luận văn bằng tiếng Anh. Nếu bạn gặp khó khăn với bài luận của mình, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ từ đội ngũ giảng viên tận tâm. 

2. Đặc điểm của quá trình giáo dục là gì?

 Quá trình giáo dục có 5 đặc điểm cơ bản sau:

 Giáo dục là một quá trình hoạt động có trọng tâm, có kế hoạch, có nội dung và phương pháp, diễn ra trong thời gian dài. Đó là quá trình chuyển hóa yêu cầu khách quan của xã hội thành nhu cầu phát triển chủ quan của mỗi cá nhân, trong đó phẩm chất, nét nhân cách, hành vi, thói quen đạo đức, văn hóa lối sống, thẩm mỹ... ở học sinh từng bước được hình thành và phát triển. Quá trình này không thể diễn ra trong chốc lát mà cần có thời gian. Bởi trong quá trình giáo dục, giáo viên không thể chỉ làm cho học sinh hiểu được những đòi hỏi, chuẩn mực của xã hội đối với cá nhân mà quan trọng hơn là phải hình thành cho các em niềm tin, tình cảm, nhất là những tình cảm tích cực, phải được rèn luyện những hành vi, thói quen tương ứng. 

Quá trình giáo dục diễn ra với những tác động phức hợp. Giáo dục là một quá trình tổ chức các hoạt động đa dạng, phức hợp nhằm hình thành những phẩm chất, nét tính cách ổn định lâu dài ở người được giáo dục. Đó là một quá trình phát triển và giải quyết hàng loạt mâu thuẫn đan xen trong đời sống nội tâm của đối tượng giáo dục. Để hình thành một nét nhân cách, một hành vi, một thói quen phù hợp với chuẩn mực của xã hội cần có sự tác động phối hợp của nhiều lực lượng giáo dục như nhà trường, gia đình và các tổ chức xã hội. Đây là một đặc điểm rất quan trọng trong đặc điểm của quá trình giáo dục.

 Quá trình giáo dục là sự phát triển biện chứng Giáo dục là một hiện tượng xã hội, đồng thời là một quá trình, do đó nó không ngừng vận động và phát triển theo những quy luật phổ biến của sự vật, hiện tượng trong thế giới khách quan. Thực chất của hoạt động giáo dục là quá trình không ngừng phát hiện và giải quyết các tình huống giáo dục nảy sinh trên các lĩnh vực giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống văn hóa, thẩm mỹ cho học sinh trong môi trường giáo dục của nhà trường, nhà trường, gia đình và xã hội. 

Quá trình giáo dục là cá biệt. Trong thực tế cuộc sống xung quanh ta cũng như trong môi trường giáo dục rất phong phú và đa dạng, mỗi con người, mỗi học sinh là một thế giới riêng với những đặc điểm riêng về tâm - sinh lý, tri giác, tình cảm,... Mỗi con người đều có một cuộc sống riêng. và thế giới nội tâm. Vì vậy, trong quá trình giáo dục, cùng một tác động giáo dục nhưng mỗi cá nhân có thể nhận thức theo cách của mình với mức độ khác nhau.

Quá trình giáo dục gắn liền và thống nhất với quá trình dạy học. Ở các loại hình nhà trường, hoạt động giáo dục (theo nghĩa hẹp) và hoạt động dạy học là hai hoạt động được thực hiện song song với những chức năng và đặc điểm riêng. Hoạt động dạy học nhằm tổ chức, điều khiển để người học tiếp thu nội dung giáo dục có chất lượng, hiệu quả; Hoạt động giáo dục nhằm hình thành phẩm chất đạo đức, tác phong, thói quen, lối sống, cách ứng xử văn minh, v.v. Hai hoạt động này không thể tách rời nhau mà thống nhất, bổ trợ, bổ sung và hỗ trợ cho nhau. góp phần hình thành, phát triển và hoàn thiện nhân cách của thanh niên, thế hệ. 

5 đặc điểm trên của quá trình giáo dục là vô cùng quan trọng, thiếu 1 trong 5 đặc điểm trên thì một hoạt động sẽ không trở thành quá trình giáo dục.