Phương thức thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật

Tại sao nghĩa vụ cấp dưỡng sau ly hôn là cần thiết?

Sau quá trình ly hôn đặc biệt với những cặp vợ chồng đã có con chung, hai bên phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con cho đến khi chúng đạt tuổi thành niên. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về các hình thức cấp dưỡng và những quy định của pháp luật liên quan tới vấn đề này, và cũng không ít người trốn tránh nghĩa vụ của mình.

Những phương thức cấp dưỡng theo quy định của pháp luật

Khoản 24, điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về vấn đề cấp dưỡng như sau: "Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật này".

Điều 117 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về các phương thức cấp dưỡng như sau:

1. Cấp dưỡng theo định kỳ

Đây là phương thức được sử dụng nhiều nhất và tạo điều kiện cho các bên lựa chọn phương thức dễ dàng, thuận lợi, phù hợp nhất trong việc thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng. Các bên được thỏa thuận về nghĩa vụ cấp dưỡng bằng tiền hoặc tài sản theo phương thức định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm. Trong trường hợp các bên không thỏa thuận được, Tòa án sẽ quyết định phương thức cấp dưỡng định kỳ hàng tháng.

2. Cấp dưỡng một lần

Nghĩa vụ cấp dưỡng một lần được thực hiện trong những trường hợp sau:

• Nếu người có nghĩa vụ cấp dưỡng có khả năng thực tế và được người cấp dưỡng đồng ý.
• Theo yêu cầu của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và được Tòa án đồng ý.
• Theo yêu cầu của người được cấp dưỡng (hoặc người giám hộ) trong trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng thường xuyên có các hành vi phá tán tài sản hoặc cố tính trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng mà hiện có tài sản để thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng một lần và được tòa án chấp nhận.
• Theo yêu cầu của người trực tiếp nuôi con khi vợ chồng ly hôn mà có thể trích phần tài sản được chia của bên có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

Xử lý như thế nào đối với những đối tượng không thực hiện đúng nghĩa vụ cấp dưỡng sau ly hôn?

Điều 118 Luật Hôn nhân và gia đình quy định nghĩa vụ cấp dưỡng chấm dứt trong các trường hợp sau:

• Người được cấp dưỡng đã thành niên và có khả năng lao động hoặc có tài sản để tự nuôi mình.
• Người được cấp dưỡng được nhận làm con nuôi.
• Người cấp dưỡng đã trực tiếp nuôi dưỡng người được cấp dưỡng.
• Người cấp dưỡng hoặc người được cấp dưỡng chết.
• Bên được cấp dưỡng sau khi ly hôn đã kết hôn.

Như vậy, đối với những trường hợp ngừng cấp dưỡng hoặc trốn tránh cấp dưỡng mà không thuộc một trong những điều kiện trên, người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ có quyền yêu cầu Tòa án buộc người cấp dưỡng phải thực hiện đúng trách nhiệm của mình.

Đối với các hành vi tiếp tục trốn tránh, có thể bị xử phạt như sau:

• Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 2X.XXXđồng đến 1XX.XXX đồng đối với hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng giữa vợ và chồng sau khi ly hôn.
• Người nào có nghĩa vụ cấp dưỡng và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đối với người mà mình có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật mà cố ý từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.

Tuy nhiên, Luật cũng khá linh hoạt trong những trường hợp bất khả kháng hoặc người cấp dưỡng gặp những khó khăn về kinh tế và không đủ khả năng để thực hiện của mình. Trong những trường hợp đặc biệt này, người có nghĩa vụ cấp dưỡng có thể xin giảm hoặc miễn nghĩa vụ cấp dưỡng tại Tòa án dựa trên căn cứ cụ thể.

Nếu bạn cần thông tin chi tiết hơn hoặc muốn tư vấn về vấn đề cấp dưỡng sau ly hôn, bạn có thể liên hệ với một văn phòng luật sư uy tín như ACC GROUP để được hỗ trợ và tư vấn trực tiếp.

4. Cách giải quyết khi không thực hiện đúng nghĩa vụ cấp dưỡng

Trường hợp một bên không thực hiện đúng nghĩa vụ cấp dưỡng sau ly hôn, bên được cấp dưỡng hoặc người giám hộ có quyền yêu cầu xử lý từ phía pháp luật. Các biện pháp giải quyết khi không thực hiện đúng nghĩa vụ cấp dưỡng có thể được áp dụng như sau:

• Yêu cầu đối tượng cấp dưỡng thực hiện đúng nghĩa vụ: Bên được cấp dưỡng hoặc người giám hộ có quyền yêu cầu đối tượng cấp dưỡng thực hiện đúng nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Việc yêu cầu này có thể được thực hiện bằng cách gửi yêu cầu bằng văn bản hoặc thông qua việc kiện cáo trước Tòa án nếu việc yêu cầu không đạt được hiệu quả.

• Thực hiện biện pháp pháp lý: Trong trường hợp đối tượng không tuân thủ yêu cầu của bên được cấp dưỡng hoặc người giám hộ, có thể áp dụng các biện pháp pháp lý nhằm bảo đảm nghĩa vụ cấp dưỡng. Điều này có thể bao gồm yêu cầu Tòa án ra quyết định về việc buộc đối tượng cấp dưỡng phải thực hiện đúng nghĩa vụ cấp dưỡng thông qua việc đình chỉ bằng án, áp dụng biện pháp cưỡng chế, hoặc tiến hành khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của bên được cấp dưỡng.

• Hỗ trợ từ cơ quan quản lý gia đình và xã hội: Bên được cấp dưỡng hoặc người giám hộ có thể yêu cầu sự hỗ trợ từ cơ quan quản lý gia đình và xã hội. Cơ quan này có thể thực hiện các biện pháp như thông qua việc thu hồi cưỡng chế từ nguồn thu nhập của đối tượng cấp dưỡng hoặc đề xuất các giải pháp khác nhằm đảm bảo lợi ích của người được cấp dưỡng.