Lịch sử ra đời và phát triển của tiền tệ

Tiền tệ là một phạm trù kinh tế và cũng là một phạm trù lịch sử. Sự xuất hiện của tiền là một phát minh vĩ đại của loài người, nó làm thay đổi bộ mặt của nền kinh tế – xã hội.

1. Tiền tệ là gì?

Tiền tệ là một phạm trù kinh tế và cũng là một phạm trù lịch sử. Sự xuất hiện của tiền trở thành một phát minh vĩ đại của loài người, và làm thay đổi toàn bộ bộ mặt của nền kinh tế – xã hội.

Tiền là vật ngang giá chung có tính thanh khoản cao nhất dùng để mua bán, trao đổi hàng hóa và dịch vụ. Tiền tệ thường được Nhà nước phát hành đảm bảo giá trị bởi các loại tài sản như vàng, kim loại quý, trái phiếu, ngoại tệ,…

2. Các chức năng của tiền tệ 

Tiền thường được định nghĩa theo ba chức năng hoặc dịch vụ mà nó cung cấp. Tiền đóng vai trò như một phương tiện trao đổi, như một kho lưu trữ giá trị và như một đơn vị tài khoản.

Cùng phân tích các chức năng của tiền tệ bên dưới nhé.

2.1 Phương tiện trao đổi

Chức năng quan trọng nhất của tiền là một phương tiện trao đổi để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch. Nếu không có tiền, tất cả các giao dịch sẽ phải được thực hiện bằng hình thức trao đổi, nghĩa là trao đổi trực tiếp một hàng hóa hoặc dịch vụ này cho một hàng hóa hoặc dịch vụ khác.

Khó khăn với hệ thống đổi hàng là để có được một hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể từ một nhà cung cấp, người ta phải sở hữu một hàng hóa hoặc dịch vụ có giá trị tương đương mà nhà cung cấp cũng mong muốn.

Nói cách khác, trong hệ thống hàng đổi hàng, việc trao đổi chỉ có thể diễn ra nếu có sự trùng hợp ngẫu nhiên về mong muốn giữa hai bên giao dịch. Tuy nhiên, khả năng trùng hợp về mong muốn rất nhỏ và làm cho việc trao đổi hàng hóa và dịch vụ trở nên khá khó khăn.

Tiền giúp loại bỏ sự trùng hợp kép của vấn đề mong muốn bằng cách đóng vai trò như một phương tiện trao đổi được tất cả các bên chấp nhận trong tất cả các giao dịch, bất kể họ có mong muốn hàng hóa và dịch vụ của nhau hay không.

2.2 Phương tiện lưu trữ

Khi phân tích các chức năng của tiền tệ, chúng ta không thể bỏ qua chức năng tiền tệ là phương tiện lưu trữ. Để trở thành một phương tiện trao đổi, tiền phải giữ được giá trị của nó theo thời gian; nghĩa là, nó phải là một kho chứa giá trị. Nếu tiền không thể được lưu trữ trong một thời gian nào đó và vẫn có giá trị trong trao đổi, nó sẽ không giải quyết được sự trùng hợp kép của vấn đề mong muốn và do đó sẽ không được chấp nhận như một phương tiện trao đổi.

Tiền không phải là duy nhất, tiền thậm chí có thể không phải là nơi lưu trữ giá trị tốt nhất vì nó mất giá theo lạm phát. Tuy nhiên, tiền có tính thanh khoản cao hơn hầu hết các mặt hàng có giá trị khác bởi vì là một phương tiện trao đổi, nó dễ dàng được chấp nhận ở mọi nơi.

2.3 Cơ sở của Tín dụng

Tiền tạo điều kiện cho các khoản vay. Người đi vay có thể sử dụng tiền để có được hàng hóa và dịch vụ khi họ cần nhất.

Ví dụ, một cặp vợ chồng mới cưới sẽ cần rất nhiều tiền để trang bị một ngôi nhà hoàn chỉnh ngay lập tức. Họ không bắt buộc phải đợi đến mười năm để có thể tiết kiệm đủ tiền để mua những món đồ đắt tiền như ô tô, tủ lạnh, bộ T.V., v.v.

2.4 Đơn vị tài khoản

Tiền cũng có chức năng như một đơn vị tài khoản, cung cấp một thước đo chung về giá trị của hàng hóa và dịch vụ được trao đổi. Biết giá trị hoặc giá cả của một hàng hóa, về mặt tiền bạc, cho phép cả nhà cung cấp và người mua hàng hóa đưa ra quyết định về lượng hàng hóa cần cung cấp và số lượng hàng hóa cần mua.

2.5 Chức năng tiền tệ thế giới (world currency)

Tiền tệ thực hiện các chức năng của nó cả phạm vi một quốc gia và trên toàn thế giới.  Nói cách khác, đồng tiền của một nước thực hiện chức năng tiền tệ thế giới khi tiền của quốc gia đó được nhiều nước trên thế giới tin dùng và sử dụng như chính đồng tiền của nước họ.

3. Lịch sử ra đời và phát triển của tiền tệ

Lịch sử ra đời của tiền tệ đã trải qua quá trình hình thành và phát triển.
Trong khi thời xưa, người dân từng trao đổi trực tiếp hàng hóa lấy hàng hóa để có được thứ họ mong muốn.
Sự ra đời của tiền xu.
Trong thời cổ đại, người dân không mua hay bán bằng tiền. Họ trao đổi các đồ vật hoặc sản phẩm cho người khác để nhận lại những gì họ muốn hoặc cần.
Nhiều nền văn hóa trên thế giới cuối cùng đã phát triển việc sử dụng tiền kim loại, loại tiền có giá trị phụ thuộc vào giá trị của vật liệu làm ra nó.
Những đồng tiền xu đầu tiên được sản xuất từ đồng và sau đó là sắt. Tiền xu rất thuận tiện, người sử dụng có thể đếm chúng thay vì phải cân khối lượng. Nó đã thúc đẩy đáng kể sự mua bán hàng hóa trong thế giới cổ đại.
Loại tiền xu đầu tiên được sử dụng tại vùng Lưỡng Hà vào khoảng năm 3000 trước Công nguyên và nó được gọi là “siglos” hoặc “shekel”.
Tiền giấy và các loại tiền khác.
Tiền giấy hoặc giấy bạc lần đầu tiên xuất hiện tại Trung Quốc từ năm 600 đến năm 1455, lưu hành trong thời nhà Tống.
Tại châu Âu, giấy bạc ngân hàng đầu tiên được ngân hàng Stockholms Banco ở Thụy Điển phát hành năm 1661.
Trong thập niên 1690, Khu Thuộc Địa Vịnh Massachusetts tại Mỹ in tiền giấy và ở đây việc sử dụng tiền giấy trở nên phổ biến hơn.
Sau một thời gian dài phát triển, tiền đã xuất hiện với hình thức tiền đại diện, các thương gia và ngân hàng buôn bán vàng, bạc, bắt đầu phát hành giấy biên nhận cho người gửi.
Có thể quy đổi thành giá trị tiền mặt. Những hóa đơn được chấp nhận rộng rãi như một phương tiện thanh toán và bắt đầu được sử dụng như tiền.