Ngành hành chính công là gì

1.Hành chính là gì? Ví dụ 

 Nền hành chính được hiểu là hoạt động dưới sự chỉ đạo của bộ máy nhà nước cao nhất là chính phủ (cơ quan hành pháp) để tổ chức thực thi  pháp luật và bảo đảm sự hoạt động thông suốt, liên tục của các cơ quan nhà nước. Thi hành pháp luật hành chính nhằm mục đích  quản lý, bảo đảm sự hoạt động thông suốt, liên tục của cơ quan, đơn vị. 

  Chính phủ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật là các nghị định quy định chi tiết các bộ luật, luật của Quốc hội (cơ quan lập pháp). Việc thi hành pháp luật,  thi hành pháp luật và các hoạt động thường xuyên của cơ quan nhà nước được coi là hành chính.  Ví dụ: Ngày 28/01/2022, chính phủ ban hành Nghị định số 16/2022/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng. Là hình thức quản lý tổng hợp hay còn được hiểu là việc thực hiện chức năng quản lý hành chính trong lĩnh vực xây dựng. Trong đó, Chính phủ quy định  xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng để bảo đảm  quản lý nhà nước về xây dựng theo quy định của pháp luật.  

 2. Hành chính công là gì?

 Nền hành chính công được biểu hiện bằng hệ thống thể chế, cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ thực thi công vụ; là quá trình các nguồn lực và nhân sự công được tổ chức và điều phối  nhằm tạo lập, triển khai, thực hiện và quản lý các quyết định chính sách công được bảo đảm bởi chế độ công vụ với trách nhiệm hành chính chặt chẽ và rõ ràng. 

 Mô hình hành chính công truyền thống có các đặc điểm sau: 

 1) Hành vi dưới sự kiểm soát chính thức của các nhà lãnh đạo chính trị; 

 2) Dựa trên hệ thống phân cấp chặt chẽ, 

 3) Biên chế bao gồm những người làm việc toàn thời gian, phục vụ lợi ích chung và không tham gia chính trị; 

4) Chủ yếu dùng phương thức mệnh lệnh trực tiếp.  

 Mô hình hành chính công hiện đại trước hết quan tâm  đến hiệu quả, với các đặc điểm sau: 

 1) Định hướng thị trường rõ ràng hơn cho các dịch vụ công, quan tâm nhiều hơn đến ranh giới giữa khu vực công và khu vực tư nhân và cải thiện mối quan hệ giữa chúng;  quản lý, điều hành linh hoạt hơn; 

 2) Gia tăng tính chính trị (trái ngược với tính trung lập của mô hình hành chính công truyền thống); 

 3) Công tác quản lý, điều hành công khai hơn; hoạt động dịch vụ  chuyên nghiệp  hơn.  

 3. Một số nguyên tắc quản lý hành chính nhà nước 

 Giống như bất kỳ hoạt động hữu ích nào,  hành chính công được tiến hành trên cơ sở những nguyên tắc nhất định. Đây  là tư tưởng chỉ đạo hết sức quan trọng trong tổ chức và hoạt động giúp  các chủ thể quản lý hành chính nhà nước thực hiện có hiệu quả  công việc thuộc lĩnh vực  được phân công phụ trách. 

 Theo nghĩa chung nhất, “nguyên tắc” được hiểu là những điều cơ bản nhất thiết phải tuân theo trong hàng loạt hành động. Mỗi ngành khoa học và mỗi lĩnh vực hoạt động cụ thể tiếp cận vấn đề nguyên tắc từ những góc độ riêng, đặc trưng cho  khoa học hoặc lĩnh vực hoạt động đó. Trong khoa học pháp lý, các nguyên tắc  quản lý hành chính nhà nước được xác định là những tư tưởng chủ yếu xuất phát từ cơ sở khoa học của hoạt động quản lý, bản chất của chế độ, do pháp luật quy định, làm cơ sở cho tổ chức và hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Cụ thể xét trên quan điểm của luật hành chính, các nguyên tắc có sự khác nhau  không giống nhau: Có nguyên tắc thể hiện sâu sắc bản chất giai cấp; ngược lại, có những nguyên tắc ít chịu ảnh hưởng của  điều kiện chính trị, giai cấp mà chủ yếu do  yếu tố tổ chức và kỹ thuật của hoạt động quản lý nhà nước quy định. Trong điều kiện cụ thể ở Việt Nam, nội dung các nguyên tắc quản lý hành chính nhà nước thể hiện rõ  bản chất của nhà nước ta - Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.  

 Các nguyên tắc  quản lý hành chính nhà nước  ổn định. Vì bản thân các nguyên tắc  quản lý hành chính nhà nước là sự phản ánh các quy luật khách quan của quản lý hành chính nhà nước nên phải bảo đảm tính ổn định của chúng trong từng thời kỳ, từng thời kỳ. Tuy nhiên, sự ổn định này chỉ là tương đối. Trong từng thời kỳ, từng giai đoạn, tương ứng với những nhiệm vụ, mục tiêu cụ thể của mình mà có những hình thức, phương pháp  thực hiện các nguyên tắc  quản lý hành chính nhà nước khác nhau. Đồng thời, bản thân các nguyên tắc luôn được kịp thời rà soát, nghiên cứu  để loại bỏ những nội dung không phù hợp, bổ sung những nội dung mới, nguyên tắc mới. 

  Mỗi nguyên tắc  quản lý hành chính nhà nước có nội dung riêng, phản ánh các quy luật khách quan khác nhau trong quản lý hành chính nhà nước. Các nguyên tắc này có quan hệ chặt chẽ với nhau và tạo thành một hệ thống thống nhất. Thực hiện đúng nguyên tắc này sẽ tạo tiền đề cho việc thực hiện có hiệu quả các nguyên tắc khác. Vì vậy, tính hệ thống và tính thống nhất của các nguyên tắc quản lý hành chính nhà nước trở thành  thuộc tính vốn có của nó. Trên thực tế, việc tiến hành các hoạt động quản lý hành chính của nhà nước  phải dựa trên  nhiều nguyên tắc tổ chức và hoạt động nằm sâu trong bản chất giai cấp của nhà nước. Nhóm này bao gồm các nguyên tắc cốt lõi sau: 

 - Nguyên tắc Đảng lãnh đạo  quản lý hành chính của Nhà nước; 

 - Nguyên tắc công nhân  tham gia  quản lý hành chính của Nhà nước; 

 - Nguyên tắc tập trung dân chủ; 

 - Nguyên tắc bình đẳng giữa các dân tộc; 

 - Nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa. 

 Nguyên tắc tổ chức và kỹ thuật là những nguyên tắc  đặc thù trong hoạt động quản lý hành chính của Nhà nước. Nội dung của các nguyên tắc này chi phối các yếu tố kỹ thuật của hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Dù được tiến hành trong điều kiện chính trị hay giai cấp nào thì hoạt động quản lý hành chính của nhà nước cũng phải tuân theo những nguyên tắc đó. Bản thân nhóm nguyên tắc này bao gồm nhiều nguyên tắc khác nhau, nhưng trong phạm vi của chương này chỉ đề cập đến hai nguyên tắc cơ bản: 

 - Nguyên tắc quản lý theo ngành, chức năng kết hợp với quản lý theo địa phương; 

 - Nguyên tắc quản lý theo ngành kết hợp với quản lý theo chức năng và sự phối hợp quản lý liên ngành.  

 4. Đặc điểm của cơ quan hành chính nhà nước 

 Cơ quan hành chính nhà nước là một bộ phận của bộ máy nhà nước nên  có những dấu hiệu chung của  cơ quan nhà nước như sau: 

 - Cơ quan hành chính nhà nước có quyền nhân danh Nhà nước khi tham gia vào các quan hệ pháp luật nhằm thực hiện các quyền và nghĩa vụ pháp lý nhằm đạt lợi ích công cộng; 

 - Hệ thống cơ quan hành chính nhà nước có cơ cấu tổ chức phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật; 

 - Cơ quan hành chính nhà nước được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật, có chức năng pháp lý hành chính và chức năng giới hạn trong phạm vi hoạt động hành chính chấp hành.