Nền kinh tế thế giới (Global economy) là gì?

1. Nền kinh tế toàn cầu là gì?

 Như chúng ta đã biết, kinh tế quốc tế giúp các quốc gia tham gia sâu rộng vào quá trình liên kết kinh tế, phân công lao động xã hội và hội nhập thị trường toàn cầu. Thị trường toàn cầu ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của các quốc gia. Hoạt động kinh tế quốc tế tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia chủ động, tích cực vào phân công lao động quốc tế và thương mại quốc tế, làm cho nền kinh tế quốc dân trở thành một hệ thống mở, làm cầu nối giữa kinh tế quốc gia với kinh tế thế giới, biến nền kinh tế toàn cầu thành một địa điểm cung cấp các yếu tố đầu vào và tiêu thụ các yếu tố đầu ra cho nền kinh tế quốc dân trong hệ thống kinh tế quốc tế. Đồng thời, tham gia vào thị trường thế giới còn giúp cho các doanh nghiệp khai thác triệt để các lợi thế so sánh của mỗi quốc gia, đạt quy mô tối ưu cho mỗi ngành sản xuất, tạo điều kiện xây dựng các ngành kinh tế mũi nhọn, nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và hạ giá thành, thúc đẩy việc khai thác các nhân tố tăng trưởng theo chiều sâu, trao đổi và ứng dụng nhanh chóng các công nghệ mới, thu hút vốn đầu tư từ bên ngoài, nâng cao tốc độ tăng trưởng và hiệu quả của nền kinh tế quốc dân. Hoạt động kinh tế quốc tế được thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau như thông qua các lĩnh vực xuất khẩu hàng hóa, các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh quốc tế tăng thu ngoại tệ để tăng nguồn vốn dự trữ, đẩy mạnh việc thu hút đầu tư trong nước; bằng hình thức hợp tác đầu tư, thu hút vốn đầu tư nước ngoài để đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho nền kinh tế; thông qua các hoạt động dịch vụ thu ngoại tệ như du lịch, kiều hối để tăng thêm nguồn thu bằng ngoại tệ thông qua lượng khách du lịch vào thăm quan; thông qua các nguồn vốn vay từ các nước, các tổ chức tín dụng, ngân hàng trên thế giới để bổ sung nguồn vốn đầu tư trong nước trong khi nguồn vốn tích lũy từ nội bộ của chúng ta còn thấp; tăng thêm nguồn vốn bằng ngoại tệ bằng cách xuất khẩu lao động và chuyên gia cho các nước thiếu lao động, sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên, tạo thêm việc làm, tăng thêm nguồn thu ngoại tệ cho nền kinh tế. Nền kinh tế thế giới hay nền kinh tế toàn cầu trong tiếng Anh được gọi là global economy hay world economy. Nền kinh tế thế giới là tổng thể các nền kinh tế của các quốc gia trên thế giới có mối liên hệ hữu cơ và tác động qua lại lẫn nhau thông qua các quan hệ kinh tế quốc tế trên cơ sở phân công lao động quốc tế. 

nền kinh tế thế giới là gì

2. Đặc trưng của nền kinh tế thế giới:

 Kinh tế thế giới được định lượng theo các cách khác nhau, tùy theo cách định lượng mà có thể hình dung khối lượng giá trị được tạo ra trên toàn thế giới trong một thời hạn nhất định là bao nhiêu (ví dụ theo Đô la Hoa Kỳ). Kinh tế thế giới không thể tách rời với địa lý và sinh thái của Trái Đất, do đó khi xác định “kinh tế thế giới” có rất nhiều cách khác nhau, các yếu tố đều phải được tính đến, loại trừ một vài nguồn tài nguyên ở ngoài Trái Đất. Ví dụ, việc khai thác các nguồn tài nguyên trên sao hỏa trong tương lai có thể không được tính vào như là một phần của kinh tế thế giới 

 Để giới hạn vấn đề, kinh tế thế giới chỉ tính riêng cho các hoạt động kinh tế của con người trên Trái Đất, và kinh tế thế giới được đo bằng tiền, ngay cả trong trường hợp này vẫn có những nơi, lĩnh vực, không phải là kinh tế thị trường để có thể đánh giá một cách tương đối chính xác giá trị hàng hóa hay dịch vụ, hoặc có những trường hợp lại thiếu sự nghiên cứu độc lập của các hoạt động của chính phủ, do vậy việc có được các số liệu là rất khó khăn. Một ví dụ điển hình là buôn bán thuốc phiện bất hợp pháp và tệ nạn mại dâm, những thứ này xét theo bất kỳ tiêu chuẩn nào cũng đều là một phần của kinh tế thế giới. Tuy ngay trong những trường hợp nền kinh tế thị trường đầy đủ có thể xác định giá trị thành tiền thì các nhà kinh tế cũng không sử dụng tiền tệ ở nơi đó hay tỷ giá trao đổi chính thức để chuyển khối lượng giá trị ở nơi đó một cách đơn lẻ thành lượng tiền của loại tiền phổ biến nào đó trên thế giới, rồi cộng chung với nền kinh tế thế giới được, bởi vì tỷ giá trao đổi không phản ánh đúng giá trị của đồng tiền đó trên phạm vi toàn thế giới, ví dụ ở những nơi mà tiền tệ trong giao dịch hoàn toàn bị điều chỉnh bởi chính phủ sẽ không phản ánh một cách thỏa đáng giá trị của nó. Một phương pháp chính xác hơn là sử dụng khái niệm ngang giá sức mua. Đó là một phương pháp đắt tiền, nhưng nó được sử dụng để đo lường hoạt động kinh tế trên toàn thế giới và hiện được đo bằng một đơn vị tiêu chuẩn, đồng đô la Mỹ. 

3. Các bộ phận của nền kinh tế toàn cầu: 

Các bộ phận của nền kinh tế toàn cầu: – Các chủ thể kinh tế quốc tế 

Thứ nhất: Các nền kinh tế quốc gia và lãnh thổ độc lập trên thế giới Quan hệ giữa các chủ thể: Bằng việc ký kết các hiệp định kinh tế, văn hóa, khoa học-kỹ thuật giữa hai quốc gia hoặc nhóm quốc gia. Theo trình độ phát triển kinh tế, các quốc gia trên thế giới được chia thành 3 loại: Các quốc gia phát triển Các quốc gia phát triển các nước kém phát triển 

Thứ hai: các môn học ở cấp độ dưới cấp độ quốc gia Các chủ thể này có chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn thấp hơn cấp quốc gia. Đó là các tập đoàn, công ty, tổng công ty, đơn vị kinh doanh. Quan hệ giữa các chủ thể: Bằng việc ký kết các hợp đồng thương mại và đầu tư trong khuôn khổ các hiệp định được ký kết giữa các quốc gia. 

Thứ ba: Các chủ thể kinh tế ở cấp độ quốc tế Các chủ thể này có chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn vượt trội so với cấp quốc gia. Đó là các tổ chức quốc tế hoạt động với tư cách chủ thể độc lập, có địa vị pháp lý rộng hơn so với địa vị pháp lý của các chủ thể quốc gia như IMF, Ngân hàng Thế giới, EU, ASEAN... Ngoài ra, còn có một loại hình chủ thể kinh tế quan trọng (các tập đoàn xuyên quốc gia) chiếm tỷ trọng đáng kể trong hoạt động thương mại quốc tế, đầu tư quốc tế và chuyển giao công nghệ. - Quan hệ kinh tế quốc tế Quan hệ kinh tế quốc tế: là một bộ phận cấu thành của nền kinh tế toàn cầu, là kết quả tất yếu của sự tương tác giữa các chủ thể kinh tế quốc tế. Quan hệ KTQT là tập hợp các quan hệ vật chất tài chính diễn ra trong các lĩnh vực kinh tế, khoa học và công nghệ liên quan đến tất cả các khâu của quá trình tái sản xuất. Quan hệ kinh tế quốc tế diễn ra giữa các quốc gia, giữa các quốc gia và các tổ chức kinh tế quốc tế. Căn cứ vào mục đích của sự vận động, quan hệ kinh tế quốc tế được chia thành các hoạt động sau: Thương mại quốc tế đầu tư quốc tế Hợp tác quốc tế về kinh tế và khoa học công nghệ Dịch vụ thu hộ ngoại tệ quốc tế Trong quan hệ kinh tế quốc tế, thương mại quốc tế ra đời đầu tiên và ngày nay vẫn chiếm vị trí trung tâm. Nội dung của quan hệ kinh tế quốc tế rất phong phú, phức tạp và tiếp tục phát triển theo sự phát triển của khoa học - công nghệ và nhu cầu ngày càng đa dạng của con người.