Một số quy định của pháp luật Việt Nam về mua bán, sáp nhập doanh nghiệp và thị trường M&A tại Việt Nam

1. Một số quy định của pháp luật Việt Nam về mua bán, sáp nhập doanh nghiệp

Mua bán và sáp nhập doanh nghiệp (M&A) là một khái niệm mới xuất hiện tại Việt Nam, đặc biệt sau khi thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển nhanh chóng. Thuật ngữ này được dịch từ tiếng Anh là "Merger & Acquisition" hoặc viết tắt là M&A. Mặc dù hoạt động M&A ở Việt Nam đã phát triển, nhưng quy định pháp luật liên quan đến M&A vẫn chưa rộng rãi được biết đến.

M&A thực chất là việc giành quyền kiểm soát doanh nghiệp thông qua việc sở hữu một phần hoặc toàn bộ doanh nghiệp đó. Mục đích của M&A là không chỉ sở hữu một phần vốn góp hoặc cổ phần của doanh nghiệp, mà còn giành quyền kiểm soát doanh nghiệp ở mức độ nhất định. Có một số hình thức M&A phổ biến tại Việt Nam:

• Góp vốn trực tiếp vào doanh nghiệp: Thông qua việc góp vốn vào công ty TNHH hoặc mua cổ phần phát hành để tăng vốn điều lệ của công ty cổ phần.

• Mua lại phần vốn góp hoặc cổ phần: Mua lại phần vốn góp hoặc cổ phần đã phát hành của thành viên hoặc cổ đông của công ty.

• Mua, bán doanh nghiệp: Chỉ áp dụng đối với doanh nghiệp tư nhân và một số doanh nghiệp nhà nước theo quy định của pháp luật.

• Sáp nhập doanh nghiệp: Kết hợp một hoặc nhiều công ty cùng loại vào một công ty khác trên cơ sở chuyển toàn bộ tài sản, quyền và nghĩa vụ của công ty bị sáp nhập.

• Hợp nhất doanh nghiệp: Các công ty cùng loại kết hợp thành một công ty mới.

• Chia, tách doanh nghiệp: Kiểm soát doanh nghiệp thông qua việc làm giảm quy mô doanh nghiệp.

Trong số các hình thức M&A này, hình thức góp vốn vào công ty và mua vốn góp, cổ phần của công ty là phổ biến nhất, đặc biệt đối với các doanh nghiệp thuộc loại công ty TNHH hoặc công ty cổ phần. Các hình thức khác thường áp dụng cho hoạt động đầu tư đặc thù.

>>> Xem thêm về Xu hướng mới thị trường mua bán doanh nghiệp ngày nay qua bài viết của ACC GROUP.

2. Bức tranh toàn cầu về M&A

M&A đã trở thành một xu hướng mạnh mẽ trên toàn cầu. Theo báo cáo từ hãng cung cấp thông tin Thomson Financial của Canada, giá trị hoạt động M&A nửa đầu năm 2007 đã đạt 2.510 tỷ USD, tăng 53% so với cùng kỳ năm trước. Đây là kỷ lục mới về giá trị M&A.

Châu Âu vượt qua Mỹ để trở thành thị trường M&A lớn nhất thế giới. Có nhiều vụ M&A lớn tại châu Âu như HeidelbergCement AG mua lại Công ty Hanson Plc với giá 15,5 tỷ USD và Tập đoàn Thomson Corp. thâu tóm Reuters Group Plc với giá 8,7 tỷ bảng Anh. Tổng giá trị giao dịch M&A tại châu Âu đạt 1.200 tỷ USD.

Ở Mỹ, nền kinh tế đang phục hồi mạnh mẽ sau khủng hoảng tài chính, giá trị M&A đã tăng 22% lên 1.200 tỷ USD. Tuy nhiên, có sự thay đổi trong cách tiến hành các vụ M&A. Các công ty thường xuyên tổ chức các cuộc đấu giá công khai, thay vì thỏa thuận riêng tư như trước đây.

3. Việt Nam với cuộc chơi mới bắt đầu

Ở Việt Nam, M&A bắt đầu phát triển từ đầu thập kỷ 2000 và trở thành một phần quan trọng của hoạt động kinh doanh. Điều này phần lớn là do sự gia tăng của những quy định về đầu tư trực tiếp nước ngoài của Việt Nam và sự mở cửa của thị trường Việt Nam.

Là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất khu vực Đông Nam Á, Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư quốc tế. Thị trường M&A tại Việt Nam thu hút nhiều tập đoàn lớn trên thế giới tham gia.

Một số quy định của pháp luật Việt Nam về mua bán và sáp nhập doanh nghiệp

4. Thị trường M&A tại Việt Nam diễn ra như thế nào?

Thị trường M&A tại Việt Nam đã trải qua một số giai đoạn phát triển và biến đổi. Ban đầu, các hoạt động M&A tập trung chủ yếu vào các ngành công nghiệp như ngân hàng, dầu khí, bất động sản và thực phẩm. Tuy nhiên, thời gian gần đây, có sự đa dạng hóa trong việc tiến hành M&A ở nhiều ngành khác nhau, bao gồm công nghệ thông tin, y tế, và giáo dục.

Một số yếu tố thúc đẩy thị trường M&A tại Việt Nam bao gồm:

• Sự gia tăng của các tập đoàn đa quốc gia: Các tập đoàn lớn từ nhiều quốc gia trên thế giới đã nắm bắt cơ hội để đầu tư vào Việt Nam thông qua việc sáp nhập và mua lại các doanh nghiệp địa phương.

• Chính sách hỗ trợ từ chính phủ: Chính phủ Việt Nam đã thúc đẩy hoạt động M&A thông qua việc ban hành các chính sách hỗ trợ và quy định thuận lợi.

• Nhu cầu của doanh nghiệp địa phương: Một số doanh nghiệp Việt Nam cần vốn và kỹ thuật quản lý từ các nhà đầu tư nước ngoài để phát triển.

5. Việt Nam cần chuẩn bị những điều kiện gì để thị trường M&A có thể phát triển tốt nhất?

Để thị trường M&A tại Việt Nam phát triển tốt nhất, cần có sự hỗ trợ từ pháp luật, chính phủ và các bên liên quan. Dưới đây là một số điều kiện quan trọng:

• Nâng cao hiểu biết về M&A: Cả doanh nghiệp và các cơ quan chức năng cần nắm rõ quy trình và quy định của M&A để thực hiện hoạt động này một cách hiệu quả và hợp pháp.

• Chính sách thuận lợi: Chính phủ cần thiết lập chính sách hỗ trợ và khuyến khích hoạt động M&A, đồng thời cần tạo ra môi trường kinh doanh thân thiện và dễ dàng thực hiện các giao dịch M&A.

• Đào tạo và phát triển tài năng: Việt Nam cần đào tạo và phát triển lực lượng lao động có kỹ năng và kinh nghiệm trong lĩnh vực M&A để đảm bảo quy trình này được thực hiện một cách chuyên nghiệp.

• Cải thiện thị trường tài chính: Các doanh nghiệp cần có truy cập dễ dàng đến tài chính và thị trường vốn để thực hiện các giao dịch M&A.

Trong tương lai, thị trường M&A tại Việt Nam có tiềm năng phát triển mạnh mẽ và đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế quốc gia. Để làm được điều này, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp, và các bên liên quan khác để tạo ra một môi trường M&A thuận lợi và bền vững.

>>> Xem thêm về Thủ tục sáp nhập doanh nghiệp dự án mới nhất 2023 qua bài viết của ACC GROUP.