Phân biệt lỗi cố ý hoặc vô ý theo quy định của Bộ luật hình sự

Thế nào là lỗi vô ý, lỗi cố ý trong BLHS? Phân biệt  yếu tố lỗi là cố ý hay vô ý là một trong những vấn đề quan trọng nhất trong tư pháp hình sự. 

1. Khái niệm 

 Trước khi phân biệt giữa lỗi vô ý và lỗi cố ý, trước tiên chúng ta phải xem xét khái niệm về các loại lỗi. 

1.1 Lỗi vô ý 

 Lỗi vô ý là lỗi của một người, trong đó chủ thể không cố ý thực hiện tội phạm  nhưng đã thực sự gây ra hậu quả nguy hiểm cho xã hội. 

 1.2 Lỗi cố ý 

 Lỗi cố ý là lỗi do chủ thể lựa chọn hành vi phạm tội và thực hiện. 1.3 Quy định của Bộ luật Hình sự 

 – Lỗi vô ý theo quy định tại Điều 10 BLHS 2015 

 Cố ý phạm tội là phạm tội trong các trường hợp sau đây: 

1. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội; thấy trước hậu quả của hành vi này và mong muốn hậu quả xảy ra; 
2. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội; lường trước hậu quả có thể xảy ra của hành vi đó; Dù không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để  hậu quả xảy ra. 

 – Lỗi cố ý theo quy định tại điều 11 BLHS 2015 

 Vô ý phạm tội là phạm tội trong các trường hợp sau đây: 

1. Người phạm tội  thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể tránh được. 
2. Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội; mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó.  

2.Phân loại lỗi 

 – Lỗi vô ý: Có 2 dạng lỗi vô ý: Lỗi vô ý vì quá tự tin và Lỗi vô ý vì cẩu thả 

 Vô ý phạm tội vì quá tự tin: là lỗi của người trong trường hợp thấy trước hành vi của mình có thể gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được; vì vậy đã thực hiện hành vi và gây ra hậu quả nguy hiểm cho xã hội 

 Về lý trí: người phạm tội thấy trước hành vi của mình có thể gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội tức là chủ thể nhận thức được tính nguy hiểm cho xã hội từ chính hành vi mà mình thực hiện.  Về ý chí: người phạm tội không mong muốn hành vi của mình gây ra hậu quả nguy hiểm cho xã hội 

 Vô ý phạm tội vì cẩu thả: là lỗi của 1 người trong trường hợp gây ra hậu quả nguy hiểm cho xã hội vì cẩu thả đã không thấy trước hậu quả đó mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước được 

 – Lỗi cố ý: Có 2 dạng lỗi cố ý: Lỗi cố ý trực tiếp và Lỗi cố ý gián tiếp 

 Lỗi cố ý trực tiếp là lỗi của 1 người khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội; nhận thức rõ hành vi của mình là có tính nguy hiểm cho xã hội; thấy trước hậu quả của hành vi đó 

 Về lý trí: đối với lỗi cố ý trực tiếp, người phạm tội nhận thức rõ; đầy đủ tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi cũng như thấy trước hậu quả sẽ xảy ra nếu thực hiện hành vi đó.  Về ý chí: người phạm tội mong muốn hậu quả phát sinh. Tức là hậu quả của hành vi phạm tội mà người phạm tội đã thấy trước hoàn toàn phù hợp với mục đích và phù hợp với dự mong muốn của người đó 

 Lỗi cố ý gián tiếp: là lỗi của 1 người khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội nhận thức rõ tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi của mình; thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra; tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc hậu quả xảy ra 

 Về lý trí: họ cũng nhận thức rõ tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi của mình; cũng thấy trước hậu quả nguy hiểm cho xã hội của hành vi mà họ có thể gây ra 

 Về ý chí; người phạm tội không mong muốn hậu quả đó mà họ có thái độ để mặc cho nó xảy ra. Tuy nhiên; họ mong đợi hành vi nguy hiểm được thực hiện để đạt được mục tiêu khác của họ. Vì vậy, họ chấp nhận hậu quả xảy ra khi thực hiện hành vi.  Trên đây là tư vấn của ACC GROUP về phân biệt giữa lỗi vô ý và lỗi cố ý. Mọi thông tin chi tiết vui lòng liên hệ  để được tư vấn.