Mức lãi suất cơ bản của ngân hàng nhà nước năm 2024

Ngân hàng Nhà nước là gì? Lãi suất cơ bản là gì? Lãi suất cơ bản của Ngân hàng Nhà nước hiện nay là bao nhiêu? Luật ACC tư vấn và trả lời cụ thể như sau:

1. Ngân hàng Nhà nước là gì?

Ngân hàng Nhà nước là pháp nhân, có vốn pháp định thuộc sở hữu Nhà nước, có trụ sở chính tại Hà Nội.
Ngân hàng Nhà nước thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ, ngân hàng và ngoại hối (sau đây gọi là tiền tệ và ngân hàng); thực hiện các chức năng của Ngân hàng Trung ương về phát hành tiền, tổ chức tín dụng ngân hàng và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ.

2. Lãi suất cơ bản là gì?

2.1. Khái niệm về lãi suất

Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định cụ thể về lãi suất cho vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất đã thỏa thuận không vượt quá 20%/năm của số tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Tùy tình hình thực tế và đề nghị của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp tới. Nếu lãi suất thỏa thuận vượt quá mức lãi suất giới hạn quy định thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
Trong trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi nhưng không xác định cụ thể mức lãi suất và có tranh chấp về mức lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% của lãi suất giới hạn quy định tại thời điểm đó. của khoản nợ. đền bù. Lãi suất là một trong những công cụ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia. Ngân hàng Nhà nước công bố lãi suất tái cấp vốn, lãi suất cơ bản và các loại lãi suất khác để điều hành chính sách tiền tệ, chống cho vay nặng lãi.

Trong trường hợp thị trường tiền tệ diễn biến bất thường, Ngân hàng Nhà nước quy định cơ chế điều hành lãi suất áp dụng trong quan hệ giữa các tổ chức tín dụng với nhau và với khách hàng, các quan hệ tín dụng khác.

2.2. Lãi suất cơ bản là gì?

Lãi suất cơ bản là mức lãi suất thấp nhất mà các ngân hàng thương mại lớn áp dụng đối với các khoản vay đối với các doanh nghiệp là khách hàng lớn. Đây là những khách hàng ít có khả năng vỡ nợ nhất, vì vậy ngân hàng có thể tính lãi suất cho các doanh nghiệp này thấp hơn so với những khách hàng có xác suất vỡ nợ cao hơn khi họ vay tiền.
Lãi suất cơ bản chỉ áp dụng đối với đồng Việt Nam do Ngân hàng Nhà nước công bố. Lãi suất cơ bản được xác định trên cơ sở lãi suất thị trường liên ngân hàng, lãi suất điều hành thị trường mở của Ngân hàng Nhà nước, lãi suất tiền gửi đầu vào của cơ sở và biến động cung - cầu vốn.
Ý nghĩa của lãi suất cơ bản:

Lãi suất cơ bản là cơ sở hoặc điểm tham chiếu để xác định tất cả các mức lãi suất cho vay khác đối với người đi vay, mặc dù nó có thể không được liệt kê cụ thể như một thành phần của lãi suất được tính.

Lãi suất cơ bản hoạt động như một khoản bồi thường cho rủi ro do người cho vay gánh chịu dựa trên lịch sử tín dụng của người vay và các giao dịch tài chính khác được cung cấp. - Lãi suất cơ bản là cơ sở để các tổ chức tín dụng khác căn cứ vào đó để ấn định các mức lãi suất nghiệp vụ.
Luật quy định các tổ chức tín dụng sẽ lấy lãi suất cơ sở để điều chỉnh lãi suất cho vay. Như vậy, lãi suất vay của tổ chức tín dụng không được vượt quá 1,5 lần lãi suất cơ bản.

Ngoài ra, các ngân hàng thương mại còn dựa vào lãi suất cơ bản để điều chỉnh lãi suất huy động (lãi suất huy động). Khi lãi suất cơ bản tăng thì lãi suất huy động và cho vay tăng và ngược lại. Ngân hàng sẽ điều chỉnh lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay để định hướng hoạt động của ngân hàng.

- Lãi suất cơ bản là công cụ được Nhà nước sử dụng để điều chỉnh chính sách tiền tệ hướng tới mục tiêu bình ổn giá, thúc đẩy tăng trưởng và định hướng hoạt động tín dụng.
- Lãi suất cơ bản cũng là một yếu tố quyết định chính đến biến động giá cổ phiếu.

3. Lãi suất cơ bản của ngân hàng nhà nước hiện hành

Lãi suất cơ bản được đề cập trong Luật Ngân hàng Nhà nước có hiệu lực từ ngày 1/10/1998, tuy nhiên, lãi suất cơ bản lần đầu tiên được công bố chính thức vào ngày 2/8/2000 tại Quyết định 242/2000. /QĐ-NHNN. Kết quả là khi mới công bố, lãi suất cơ bản của NHNN là 8%/năm.
Từ ngày 5/8/2000 đến ngày 31/5/2002, lãi suất cơ bản được cộng thêm biên độ từ 0,3 đến 0,5%/tháng để làm cơ sở tính lãi suất cho vay bằng đồng Việt Nam của các ngân hàng, tổ chức tín dụng. Tháng 6/2008, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành Quyết định 1317/QĐ-NHNN quy định mức lãi suất cơ bản bằng Đồng Việt Nam, mức lãi suất cơ bản tăng lên 14%/năm (mức thấp nhất chưa từng đạt được hiện nay).

Sau một thời gian áp dụng mức lãi suất trên, do thị trường tài chính, tiền tệ có nhiều biến động nên mức lãi suất cơ bản 14%/năm không còn phù hợp với tình hình hiện nay, gây khó khăn cho doanh nghiệp. . Để khắc phục tình trạng này, ngày 27/10/2010, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành Quyết định 2561/QĐ-NHNN quy định lại mức lãi suất cơ bản của Ngân hàng Nhà nước, theo đó giảm lãi suất cơ bản xuống 8%/năm. Ngày 29/11/2010, NHNN tiếp tục ban hành Quyết định 2868/QĐ-NHNN Tiếp tục ban hành Quyết định 2868/QĐ-NHNN điều chỉnh lãi suất cơ bản về mức 9%/năm. Đây là mức lãi suất cơ bản được Ngân hàng Nhà nước công bố và áp dụng từ trước đến nay.
Do đó, lãi suất cơ bản của ngân hàng nhà nước năm 2023 vẫn được áp dụng theo quyết định 2868/QĐ-NHNN ngày 29/11/2010 của thống đốc ngân hàng nhà nước, theo đó lãi suất cơ sở của đồng Việt Nam là 9,0%. /năm.