Không đi nghĩa vụ quân sự bị xử lý như thế nào?

Trốn tránh nghĩa vụ quân sự là hành vi trốn tránh của người/công dân thuộc diện gọi nhập ngũ khi đến tuổi gọi nhập ngũ, đã được triệu tập khám nghĩa vụ quân sự nhưng không chấp hành, không tham gia, bỏ đi khỏi địa phương... Luật ACC tư vấn và giải đáp các quy định của pháp luật về vấn đề này:

1. Trốn tránh nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử lý như thế nào?

Xin chào Luật sư! Tôi có người nhà được phát lệnh nhập ngũ nhưng vì không muốn đi nghĩa vụ quân sự nên người nhà tôi đã bỏ trốn. Vì vậy, tôi muốn biết làm thế nào nó sẽ được? Xin cảm ơn Luật sư!


Trả lời:

Đối với các trường hợp trốn lệnh tuyển sinh hiện nay sẽ bị xử phạt hành chính và sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự, cụ thể trong các trường hợp sau:

1.1 Mức Phạt Hành Chính:

Căn cứ Điều 7, Nghị định 120/2013/NĐ-CP có quy định như sau:

Điều 7. Vi phạm quy định về nhập ngũ.
Đầu tiên. Phạt tiền từ 1.500.000 đồng đến 2.500.000 đồng trong trường hợp không có mặt đúng thời gian, địa điểm ghi trong thứ tự đăng ký dự tuyển mà không có lý do chính đáng.
2. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc chấp hành lệnh gọi nhập ngũ đối với hành vi quy định tại Khoản 1 Điều này.
Căn cứ hợp pháp như sau:

Theo Điều 5 Nghị định số 120/2013/NĐ-CP ngày 09 tháng 10 năm 2013 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, mật mã có quy định về căn cứ chính đáng (pháp lý), bao gồm:

1. Người thuộc diện khám sơ tuyển nghĩa vụ quân sự; khám sức khỏe hoặc khám sức khỏe khi thực hiện nghĩa vụ quân sự; khám tuyển sĩ quan dự bị; chấp hành lệnh nhập ngũ; gọi đi đào tạo sĩ quan dự bị; lệnh tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu (sau đây gọi là người thực hiện nghĩa vụ quân sự) mà bị ốm đau, tai nạn, bệnh tật dọc đường. 2. Cha mẹ của người thực hiện nghĩa vụ quân sự gồm cha đẻ, mẹ đẻ; cha đẻ, mẹ kế hoặc cha đẻ, mẹ kế; người giám hộ hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp của họ bị bệnh nặng.
3. Cha mẹ của người thực hiện nghĩa vụ quân sự gồm cha đẻ, mẹ đẻ; cha đẻ, mẹ kế hoặc cha đẻ, mẹ kế; người giám hộ hợp pháp; vợ hoặc chồng; Con đẻ, con nuôi hợp pháp chết mà chưa tổ chức tang lễ.
4. Nhà ở của người thực hiện nghĩa vụ quân sự hoặc nhà ở của thân nhân người thực hiện nghĩa vụ quân sự nằm trong vùng có thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn.
5. Người thực hiện nghĩa vụ quân sự không có lệnh gọi khám sơ tuyển nghĩa vụ quân sự; khám sức khỏe hoặc khám sức khỏe khi thực hiện nghĩa vụ quân sự; khám tuyển sĩ quan dự bị; lệnh gọi nhập ngũ; gọi đi đào tạo sĩ quan dự bị; lệnh tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, chiến đấu do lỗi của người, tổ chức có trách nhiệm hoặc do hành vi của người khác gây khó khăn, cản trở quy định tại Điều 8 Chương II Thông tư này.

1.2 Xử lý hình sự hành vi trốn nghĩa vụ quân sự

Theo quy định tại Điều 332 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017 nếu đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà không chấp hành thì sẽ bị xử lý hình sự:

Điều 332. Tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự

Đầu tiên. Người nào không chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của Luật đăng ký nghĩa vụ quân sự, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Tự làm hại bản thân hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ;

b) Phạm tội trong thời chiến;

c) Xúi giục người khác phạm tội.
Như vậy, trường hợp trốn thực hiện nghĩa vụ quân sự theo điều lệnh nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử phạt hành chính và buộc phải nhập ngũ. Sau khi bị xử phạt hành chính mà không thực hiện mà tiếp tục trốn tránh nghĩa vụ quân sự thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự (phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm). Xem thêm một số văn bản quy phạm pháp luật quy định vấn đề này: Luật nghĩa vụ quân sự 2015 và Thông tư 148/2018/TT-BQP quy định tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ

2. Trốn nghĩa vụ quân sự có bị đi tù không?

Xin chào Luật sư! Tôi có người quen năm nay được lệnh nhập ngũ nhưng do hoàn cảnh gia đình người này đi làm ăn xa không muốn quay lại nhập ngũ. Hiện Ban chỉ huy quân sự xã đã phát quân trang và có văn bản yêu cầu gia đình thu hồi người này. Trốn lệnh gọi nhập ngũ có bị đi tù không? Mong luật sư tư vấn, xin cảm ơn luật sư!



Trả lời:

Trường hợp của bạn, nếu bạn không có nguyện vọng tham gia nghĩa vụ quân sự mà rời khỏi nơi cư trú đến nơi làm việc ở vùng sâu, vùng xa để trốn nghĩa vụ quân sự thì sẽ được xử lý như sau:

- Thứ nhất: Theo Điều 7, Nghị định 120/2013/NĐ-CP

) Phạt tiền từ 1.500.000 đồng đến 2.500.000 đồng trong trường hợp không có mặt đúng thời gian, địa điểm ghi trong thứ tự đăng ký dự tuyển mà không có lý do chính đáng.

) Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc chấp hành lệnh gọi nhập ngũ đối với hành vi quy định tại khoản 1 điều này.
- Thứ hai: Theo quy định tại Điều 332 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017

) Người nào không chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của Luật đăng ký nghĩa vụ quân sự, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.
) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm: gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe, phạm tội trong thời chiến hoặc xúi giục người khác phạm tội.
>> Như vậy, việc trốn nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử phạt hành chính và buộc phải tham gia nghĩa vụ quân sự. Nếu đã bị xử phạt hành chính mà còn trốn tránh nghĩa vụ quân sự thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

3. Trốn tránh nghĩa vụ quân sự sẽ bị phạt tù theo BLHS mới

Thưa luật sư. Luật sư có thể cho tôi biết nếu tôi trốn tránh tham gia nghĩa vụ quân sự thì sẽ bị xử lý như thế nào? Năm nay tôi được gọi đi đăng ký nghĩa vụ quân sự và muốn hỏi để biết rõ hơn về luật? Chờ sự tư vấn của luật sư, xin cảm ơn.

Trả lời:

Công dân thuộc các độ tuổi sau sẽ được gọi nhập ngũ theo quy định tại Điều 30 Luật nghĩa vụ quân sự 2015:

Điều 30. Độ tuổi tuyển sinh

Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; Độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; Công dân đã học cao đẳng, đại học được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì được gọi nhập ngũ cho đến hết 27 tuổi.
Trường hợp trốn lệnh gọi nhập ngũ năm 2018 sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính và bị truy cứu trách nhiệm hình sự, cụ thể trong các trường hợp sau:

- Xử phạt hành chính:

Căn cứ Điều 7, Nghị định 120/2013/NĐ-CP có quy định như sau:

Điều 7. Vi phạm quy định về nhập ngũ. 1. Phạt tiền từ 1.500.000 đồng đến 2.500.000 đồng đối với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong thứ tự đăng ký dự tuyển mà không có lý do chính đáng.
2. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc chấp hành lệnh gọi nhập ngũ đối với hành vi quy định tại Khoản 1 Điều này.
- Xử lý hình sự:

Theo Điều 332 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự: Khi người nào không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ hoặc lệnh tập trung huấn luyện (đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được giải ngũ mà còn vi phạm) thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Tại khoản 2, khi có tình tiết tăng nặng có thể bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.

Như vậy, trường hợp trốn thực hiện nghĩa vụ quân sự theo điều lệnh nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử phạt hành chính và buộc phải nhập ngũ. Sau khi bị xử phạt hành chính mà không thực hiện mà tiếp tục trốn tránh nhập ngũ thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự (phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm). >> Tìm hiểu thêm: Trốn tránh nghĩa vụ quân sự bị xử phạt như thế nào?

4. Trốn nghĩa vụ quân sự phải chịu trách nhiệm gì?

Xin chào Luật sư, hiện tại tôi đang đi làm và cũng là sinh viên chính quy năm 2 đại học, năm nay tôi có giấy gọi khám nghĩa vụ quân sự và đã trúng tuyển. Tết này em phải đi lính, nhưng hiện tại công việc của em cũng khá ổn định, nếu 24 tháng mà em phải đi lính thì coi như em mất tất cả từ công việc đến việc học hành dở dang. Tôi cũng đã đọc một số bài viết về những trường hợp tương tự như của tôi, qua đây tôi có thắc mắc mong luật sư giải đáp rõ hơn cho tôi. Cụ thể như sau: Em đoán trường hợp của em là sinh viên hệ liên thông nên em không được hoãn nghĩa vụ quân sự có được không? Như vậy khi bạn có đơn kháng cáo mà bạn không có mặt tại địa điểm quy định tức là bạn đã trốn tránh nghĩa vụ quân sự và theo tôi được biết thì bạn sẽ bị xử phạt hành chính từ 1.500.000 đến 2.500.000 sau khi bị kết án hành chính. Vậy tôi vẫn phải chấp hành lệnh nhập ngũ, chẳng phải sau khi nộp phạt hành chính tôi vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đủ 24 tháng hay sao? Xin luật sư tư vấn giúp tôi.


Trả lời:

Tiết g khoản 1 mục 41 Luật nghĩa vụ quân sự 2015 quy định:

“...g) đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang học hệ chính quy trình độ đại học tại cơ sở giáo dục đại học hoặc trình độ cao đẳng chính quy tại cơ sở dạy nghề trong một khóa đào tạo ở trình độ đào tạo…”

Vậy theo quy định pháp luật trên thì việc bạn học liên thông đại học không được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự. Theo quy định tại Điều 7 Nghị định 120/2013/NĐ-CP thì ngoài việc xử phạt vi phạm hành chính, bạn còn phải chấp hành lệnh nhập ngũ, bao gồm:

“Điều 7. Vi phạm điều lệ nhập ngũ
1. Phạt tiền từ 1.500.000 đồng đến 2.500.000 đồng trong trường hợp không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm ghi trong giấy gọi nhập học mà không có lý do chính đáng. 2. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc chấp hành lệnh gọi nhập ngũ đối với hành vi quy định tại khoản 1 điều này.”