Khởi kiện hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

1. Cơ sở pháp lý 

 Luật đất đai 2013 

 Nghị định 43/2014/NĐ-CP 

 Bộ luật tố tụng dân sự  2015 

 2.Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là gì? 

khởi kiện hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

 Theo quy định tại Điều 16 Điều 3 Luật đất đai năm 2013 thì Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (hay Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và đất đai khác  còn gọi là sổ đỏ) là vật thay nhà nước. chứng thực quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất  của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và  tài sản khác gắn liền với đất. 

3. Khi nào thì có quyền khởi kiện yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 

 Việc khởi kiện hủy bỏ Giấy chứng nhận quyền sử dụng  chủ yếu phát sinh khi thuộc một trong hai trường hợp sau: 

 Trường hợp 1: Khởi kiện yêu cầu hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo thủ tục  hành chính (khởi kiện yêu cầu hủy bỏ quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền).  Tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hành chính  yêu cầu hủy quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vì hai lý do sau đây: 

 – Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là một loại quyết định hành chính.  Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là văn bản pháp lý do nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Đồng thời, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là quyết định cá biệt (quyết định được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể). 

 – Quyết định hành chính sẽ là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính nếu quyết định đó trái pháp luật.  Căn cứ khoản 2 Điều 3 và Điều 5 Luật Tố tụng hành chính 2015, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện đối với quyết định hành chính của cơ quan nhà nước nếu quyết định đó làm phát sinh, thay đổi, hạn chế, chấm dứt quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân hoặc có nội dung làm phát sinh nghĩa vụ, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.  Theo đó, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hành chính với yêu cầu hủy quyết định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu có căn cứ cho rằng quyết định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đó trái pháp luật, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân 

 Trường hợp 2: Hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo thủ tục khởi kiện vụ án dân sự (Tòa hủy quyết định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái pháp luật khi giải quyết vụ án dân sự).  Tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án dân sự theo quy định, trong đó có yêu cầu hủy Giấy chứng nhận đã cấp hoặc trong quá trình giải quyết vụ việc dân sự thì Tòa án ra quyết định hủy quyết định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái pháp luật. Nội dung này được quy định tại khoản 1 mục 34 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 như sau: 

 "thứ nhất. Khi giải quyết vụ án dân sự, Tòa án có quyền hủy quyết định cụ thể trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ án mà Tòa án có nhiệm vụ giải quyết". Như vậy, khi khởi kiện vụ án dân sự, tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án hủy bỏ Giấy chứng nhận đã cấp nếu có căn cứ hoặc khi giải quyết vụ án dân sự Tòa án nhận thấy quyết định cấp Giấy chứng nhận là không đúng. quyền sử dụng đất không hợp lệ, không hợp pháp  thì có quyền hủy quyết định này khởi kiện yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2022 

 * Khởi tạo hồ sơ hành chính (yêu cầu hủy quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) 

 Bước 1: Chuẩn bị và nộp đơn yêu cầu 

 - Soạn thảo đơn khởi kiện 

 Căn cứ Điều 118 Luật tố tụng hành chính 2015, khi khởi kiện vụ án hành chính, tổ chức, cá nhân phải  khởi kiện theo quy định sau: 

 Người khởi kiện soạn thảo đơn khởi kiện theo Mẫu số 01-HC  ban hành kèm theo Nghị quyết 02/2017/NQ-HĐTP.  Kèm theo đơn khởi kiện phải có tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Trường hợp vì lý do khách quan mà đương sự không thể nộp  đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn thì  phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh cho quyền và lợi ích hợp pháp mà đương sự bị xâm phạm.  – Xác định thẩm quyền 

 Tòa án có thẩm quyền  là Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi có đất vì: 

 Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân. Vì vậy, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là quyết định hành chính do Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp (theo quy định tại Khoản 2 Điều 105 Luật Đất đai 2013). Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trên cùng  địa giới hành chính với Tòa án (theo khoản 4 Điều 32 Luật TTHC 2015). ). - Quy trình nộp hồ sơ 

 Mục 119 của Luật Tố tụng Hành chính 2015 quy định rằng người khiếu nại gửi đơn yêu cầu tòa án và các tài liệu, chứng cứ kèm theo đến tòa án có thẩm quyền theo một trong các phương thức sau: 

 Nộp trực tiếp tại tòa án.  Gửi qua dịch vụ bưu điện. Nộp trực tuyến qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).  

Bước 2: Nhận và chấp nhận  

 Người khởi kiện nộp tiền tạm ứng án phí và nộp  biên lai, tài liệu cho tòa án để  vào sổ thụ lý, trừ trường hợp được miễn.  

Bước 3: Chuẩn bị cho phiên tòa 

 Thời hạn chuẩn bị xét xử là 04 tháng kể từ ngày thụ lý hồ sơ; Trường hợp vụ án phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì Chánh án có thể ra quyết định gia hạn chuẩn bị xét xử một lần nhưng không quá 02 tháng (theo quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 130 Luật tố tụng hành chính 2015) . 

Bước 4: Phán xét 

 Bước 5: Thực hiện 

 * Hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi giải quyết vụ án dân sự 

 Vụ việc và thủ tục giải quyết tương tự như vụ án dân sự.