Nguyệt thực là một hiện tượng thiên văn hiếm gặp. Đó là khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng thẳng hàng hoặc xấp xỉ thẳng hàng với nhau. Lúc này, một phần hoặc toàn bộ Mặt Trăng sẽ bị che khuất khỏi Mặt Trời bởi Trái Đất, gây ra hiện tượng nguyệt thực. 

Khi Mặt Trăng nằm trong toàn bộ phần bóng của Trái Đất, ánh sáng từ Mặt Trời sẽ không thể chiếu tới Mặt Trăng. Đây là hiện tượng nguyệt thực toàn phần. 

Vào thời điểm đó, ánh sáng duy nhất nhìn thấy được là khúc xạ qua bóng tối của Trái Đất. Do sự tán xạ Rayleigh của các tia sáng màu có bước sóng ngắn hơn, ánh sáng này có màu đỏ. Bởi vậy, người ta hay gọi nguyệt thực toàn phần là "Trăng máu".

{keywords}
 

 

Ấn tượng Nguyệt thực

Nguyệt thực một phần xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng gần nằm trên một đường thẳng. Khi đó, một phần của Mặt Trăng sẽ không nhận được ánh sáng chiếu đến trực tiếp từ Mặt Trời. Mặt Trăng bị khuyết một phần bởi chính bóng của Trái Đất. 

Nguyệt thực một phần có thể xuất hiện trước và sau hiện tượng nguyệt thực toàn phần, khi các thiên thể đang tiến gần hoặc sau khi vừa hình thành trạng thái thẳng hàng. 

Thời gian tối đa của nguyệt thực toàn phần là 104 phút. Với nguyệt thực một phần, thời gian quan sát tối đa khoảng 6 giờ đồng hồ.

Bên cạnh hiện tượng nhật thực toàn phần và nhật thực một phần, còn có một hiện tượng khác là nhật thực nửa tối. Đó là khi Mặt Trăng di chuyển vào vùng nửa tối của Trái Đất. Ánh sáng từ Mặt Trăng khi đó sẽ mờ đi và không còn sáng rõ nét như thông thường. 

Trong các truyền thuyết của một số nền văn hóa, hiện tượng nhật thực hay bị gán với "điềm báo" một số điều không may mắn. Các cư dân cổ thường liên tưởng hiện tượng này với việc Mặt Trăng bị nuốt mất bởi những sinh vật trong truyền thuyết. 

Tại Châu Mỹ, người Maya nghĩ rằng nguyệt thực xảy ra khi có một con báo đốm nuốt chửng Mặt Trăng. Tại Trung Quốc, đó là hình tượng của con cóc 3 chân nuốt Mặt Trăng. Trong khi đó, người Ai Cập cổ lại gán hiện tượng “nuốt Mặt Trăng” này cho một cơn lợn nái. 

Với trình độ phát triển của khoa học ngày nay, con người hiện đại đã có sự hiểu biết chính xác về nguyệt thực và xem đây chỉ như một sự kiện thiên văn thông thường.

Mọi người cũng hỏi

Câu hỏi 1: Nguyệt thực là hiện tượng gì?

Trả lời: Nguyệt thực là hiện tượng khi Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất một phần hoặc toàn bộ ánh sáng mặt trời, tạo ra bóng tối trên bề mặt Mặt Trăng.

Câu hỏi 2: Nguyệt thực xảy ra khi nào?

Trả lời: Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời đứng thẳng hàng theo thứ tự Mặt Trăng - Trái Đất - Mặt Trời. Khi đó, Trái Đất che khuất ánh sáng mặt trời chiếu vào Mặt Trăng.

Câu hỏi 3: Nguyệt thực có thể quan sát thấy ở đâu?

Trả lời: Nguyệt thực có thể quan sát từ mọi nơi trên Trái Đất nơi Mặt Trăng có thể nhìn thấy. Tùy thuộc vào vị trí địa lý và thời gian, người ta có thể thấy nguyệt thực tại các vùng khác nhau trên thế giới.

Câu hỏi 4: Tại sao nguyệt thực lại xảy ra?

Trả lời: Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng đi qua bóng của Trái Đất. Ánh sáng mặt trời bị gãy khi đi qua bầu khí quyển Trái Đất và gần như tất cả các màu sắc khác biệt bị tách ra. Khi Mặt Trăng đi vào bóng của Trái Đất, ánh sáng này đi xuyên qua bầu khí quyển và tạo ra hiện tượng mà chúng ta gọi là nguyệt thực.