Doanh nghiệp xã hội là gì? Tiêu chí doanh nghiệp xã hội

Bài viết này sẽ mở đầu bằng việc thảo luận về một chủ đề phát triển mạnh mẽ trong thế giới kinh doanh hiện nay: Doanh nghiệp xã hội. Đã lâu rồi, khái niệm về doanh nghiệp không chỉ xoay quanh lợi nhuận mà còn mở rộng đến việc tạo ra giá trị xã hội và bảo vệ môi trường. Doanh nghiệp xã hội, đôi khi được gọi là "doanh nghiệp vì mục tiêu kép," đã nổi lên với tầm quan trọng trong việc cân bằng giữa lợi nhuận và tác động xã hội tích cực. Hãy cùng khám phá thêm về khái niệm này và tại sao nó đang trở thành xu hướng quan trọng trong kinh doanh trên toàn cầu.

1. Doanh nghiệp xã hội là gì?

Doanh nghiệp xã hội, thường được gọi là "Social Enterprise" hoặc "Doanh nghiệp Xã hội" trong tiếng Việt, là một loại hình kinh doanh mà mục tiêu không chỉ bao gồm việc tạo ra lợi nhuận tài chính mà còn tập trung vào tạo ra giá trị xã hội và/hoặc bảo vệ môi trường. Điều này nghĩa là doanh nghiệp xã hội đặt mục tiêu kết hợp giữa lợi ích kinh doanh và tác động tích cực đối với xã hội hoặc môi trường.

Mục tiêu của doanh nghiệp xã hội có thể đa dạng, như giảm nghèo, cung cấp việc làm cho cộng đồng cơ đốc, bảo vệ môi trường, cải thiện sức khỏe và giáo dục, hay hỗ trợ các dự án xã hội. Quan trọng là họ sử dụng mô hình kinh doanh để đạt được mục tiêu xã hội này, và thường có sự đo đếm và báo cáo rõ ràng về tác động xã hội của họ.

Doanh nghiệp xã hội không chỉ cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững và cộng đồng. Việc họ thực hiện kết hợp giữa lợi nhuận và tác động xã hội làm cho họ trở thành một phần quan trọng của phong trào kinh doanh

2. Đặc điểm của doanh nghiệp xã hội

Doanh nghiệp xã hội có những đặc điểm độc đáo và phân biệt so với các loại hình kinh doanh truyền thống. Dưới đây là những đặc điểm quan trọng của doanh nghiệp xã hội:

1. Mục tiêu xã hội: Đặc điểm quan trọng nhất của doanh nghiệp xã hội là mục tiêu chính của họ không chỉ là tạo ra lợi nhuận tài chính mà còn là tạo ra giá trị xã hội. Họ đặt ra mục tiêu xã hội cụ thể và thường làm việc với một hoặc nhiều vấn đề xã hội cụ thể như giáo dục, y tế, môi trường, hoặc giảm nghèo.

2. Sự đo đếm và báo cáo tác động xã hội: Doanh nghiệp xã hội thường đo đếm và báo cáo rõ ràng về tác động xã hội của họ. Họ sử dụng các chỉ số và thước đo để đánh giá tác động của mình đối với cộng đồng và môi trường.

3. Lợi nhuận tái đầu tư: Mặc dù tạo ra lợi nhuận là quan trọng, nhưng doanh nghiệp xã hội thường tái đầu tư lợi nhuận của họ vào việc phát triển và mở rộng tác động xã hội. Lợi nhuận không chỉ dành cho cổ đông mà còn để làm tốt hơn cho xã hội.

4. Mô hình kinh doanh cơ đốc: Doanh nghiệp xã hội thường áp dụng mô hình kinh doanh cơ đốc để tạo ra nguồn thu để thực hiện mục tiêu xã hội của họ. Điều này có thể bao gồm bán sản phẩm hoặc dịch vụ, huy động vốn từ nhà đầu tư xã hội, hoặc sử dụng mô hình trải nghiệm.

5. Tầm nhìn và cam kết: Doanh nghiệp xã hội thường có tầm nhìn lớn và cam kết mạnh mẽ đối với mục tiêu xã hội của họ. Họ không chỉ nhắm đến lợi ích ngắn hạn mà còn tập trung vào tác động dài hạn và bền vững đối với xã hội và môi trường.

6. Tích hợp xã hội vào DNA của doanh nghiệp: Doanh nghiệp xã hội tích hợp mục tiêu xã hội vào DNA của họ. Điều này thể hiện trong cách họ hoạt động, quản lý và ra quyết định kinh doanh hàng ngày.

Tóm lại, doanh nghiệp xã hội không chỉ tạo ra giá trị tài chính mà còn đặt mục tiêu xã hội làm trọng tâm của hoạt động kinh doanh. Điều này tạo ra một loại kinh doanh mang tính cách mạng, nhằm xây dựng một tương lai bền vững và tích cực cho xã hội và môi trường.

3. Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội

Doanh nghiệp xã hội có quyền và nghĩa vụ đặc biệt để đảm bảo họ thực hiện mục tiêu xã hội của mình và duy trì tính bền vững trong kinh doanh. Dưới đây là một số quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội:

Quyền của Doanh nghiệp Xã hội:

1. Quyền tạo ra giá trị xã hội: Doanh nghiệp xã hội có quyền tạo ra giá trị xã hội bằng cách định rõ mục tiêu xã hội của họ và áp dụng mô hình kinh doanh phù hợp để đạt được mục tiêu đó.

2. Quyền tái đầu tư lợi nhuận: Họ có quyền sử dụng lợi nhuận để tái đầu tư vào việc phát triển và mở rộng tác động xã hội của họ thay vì chỉ phân phối lợi nhuận cho cổ đông.

3. Quyền xây dựng tầm nhìn và cam kết: Doanh nghiệp xã hội có quyền xây dựng tầm nhìn lớn và cam kết mạnh mẽ đối với mục tiêu xã hội của họ, và họ cần được hỗ trợ trong việc thực hiện cam kết này.

Nghĩa vụ của Doanh nghiệp Xã hội:

1. Nghĩa vụ đo đếm và báo cáo tác động xã hội: Doanh nghiệp xã hội cần đo đếm và báo cáo rõ ràng về tác động xã hội của họ. Điều này đảm bảo tính minh bạch và đáng tin cậy đối với cộng đồng và các đối tác.

2. Nghĩa vụ duy trì tính minh bạch: Họ phải duy trì tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh và quản lý tài chính để người tiêu dùng và nhà đầu tư có thể theo dõi việc họ thực hiện mục tiêu xã hội.

3. Nghĩa vụ tuân thủ luật pháp và tiêu chuẩn xã hội: Doanh nghiệp xã hội cần tuân thủ luật pháp và các tiêu chuẩn xã hội để đảm bảo tính trách nhiệm và đạo đức trong hoạt động kinh doanh.

4. Nghĩa vụ tương tác với cộng đồng: Họ cần tương tác và hợp tác với cộng đồng để đảm bảo rằng hoạt động kinh doanh của họ đáp ứng được nhu cầu và mong muốn của cộng đồng một cách tốt nhất.

Tóm lại, doanh nghiệp xã hội có quyền và nghĩa vụ đặc biệt để tạo ra giá trị xã hội và duy trì sự minh bạch và trách nhiệm trong hoạt động kinh doanh của họ. Sự kết hợp giữa mục tiêu xã hội và lợi nhuận tạo nên một mô hình kinh doanh độc đáo với tầm nhìn đối với sự phát triển bền vững.

4. Mọi người cũng hỏi

Câu hỏi 1: Doanh nghiệp xã hội tập trung vào những mục tiêu xã hội nào?

Trả lời: Doanh nghiệp xã hội tập trung vào nhiều mục tiêu xã hội khác nhau như giảm nghèo, cung cấp việc làm, cải thiện giáo dục, sức khỏe, bảo vệ môi trường, xây dựng cộng đồng, và nhiều vấn đề xã hội khác. Mục tiêu cụ thể có thể khác nhau tùy theo mô hình kinh doanh và sứ mệnh của mỗi doanh nghiệp xã hội.

Câu hỏi 2: Lợi nhuận là một phần quan trọng của doanh nghiệp xã hội hay không?

Trả lời: Lợi nhuận vẫn quan trọng đối với doanh nghiệp xã hội, nhưng không phải là mục tiêu cuối cùng. Mục tiêu chính của doanh nghiệp xã hội là tạo ra giá trị xã hội và/hoặc bảo vệ môi trường, và lợi nhuận thường tái đầu tư để đạt được mục tiêu xã hội. Lợi nhuận là công cụ để duy trì và phát triển tác động xã hội.

Câu hỏi 3: Cách doanh nghiệp xã hội đo đếm tác động xã hội của mình như thế nào?

Trả lời: Doanh nghiệp xã hội thường sử dụng các chỉ số và thước đo cụ thể để đánh giá tác động xã hội của họ. Điều này có thể bao gồm đo lường số người cần được hỗ trợ, tác động đối với chất lượng cuộc sống, giảm ô nhiễm môi trường, cung cấp việc làm, hoặc bất kỳ chỉ số nào liên quan đến mục tiêu xã hội của họ.

Câu hỏi 4: Tại sao doanh nghiệp xã hội trở nên ngày càng quan trọng trong kinh doanh?

Trả lời: Doanh nghiệp xã hội trở nên quan trọng bởi vì họ đáp ứng nhu cầu của một xã hội ngày càng nhạy cảm đối với tác động xã hội và môi trường. Người tiêu dùng, nhà đầu tư, và chính phủ ngày càng đánh giá cao các mô hình kinh doanh có tác động xã hội tích cực. Họ cũng đóng góp vào giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường khó khăn. Doanh nghiệp xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một tương lai bền vững cho cả xã hội và kinh tế.