Hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài là thỏa thuận pháp lý giữa các bên đến từ các quốc gia khác nhau, về quyền và nghĩa vụ liên quan đến tài sản, dịch vụ hoặc các vấn đề pháp lý khác. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về Thế nào là hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài? giúp bạn thực hiện hành trình đầy ý nghĩa này một cách suôn sẻ.
Thế nào là hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài?
1. Thế nào là hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài?
Theo quy định pháp luật dân sự ở Việt Nam, hợp đồng là thỏa thuận pháp lý giữa các bên để thực hiện, thay đổi hoặc chấm dứt một quan hệ pháp lý, bao gồm quyền và nghĩa vụ của mỗi bên. Trong tư pháp quốc tế, yếu tố nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc xác định luật áp dụng và giải quyết xung đột pháp lý. Bộ luật Dân sự năm 2015 của Việt Nam quy định các yếu tố để xác định hợp đồng có yếu tố nước ngoài, nhưng việc này có thể gặp khó khăn và đòi hỏi nguyên tắc công bằng và bảo vệ quyền lợi của các bên.
2. Hình thức của hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài
Tại Khoản 7 Điều 683 Bộ luật Dân sự 2015, có quy định về hợp đồng có yếu tố nước ngoài như sau:
“ Hình thức của hợp đồng được xác định theo pháp luật áp dụng đối với hợp đồng đó. Trường hợp hình thức của hợp đồng không phù hợp với hình thức hợp đồng theo pháp luật áp dụng đối với hợp đồng đó, nhưng phù hợp với hình thức hợp đồng theo pháp luật của nước nơi giao kết hợp đồng hoặc pháp luật Việt Nam thì hình thức hợp đồng đó được công nhận tại Việt Nam.”
=> Hợp đồng có thể có nhiều hình thức khác nhau như giao kèo bằng lời nói, văn bản hoặc hành vi, tùy thuộc vào sự thỏa thuận của các bên. Đồng thời, nó cũng có thể tuân thủ các hiệp định quốc tế như Công ước Viên 1980 (CISG), đảm bảo tính linh hoạt và thỏa thuận trong giao dịch quốc tế.
3. Đặc điểm của hợp đồng có yếu tố nước ngoài
Hợp đồng có yếu tố nước ngoài là loại hợp đồng dân sự, thương mại hoặc tư pháp quốc tế có sự hiện diện của ít nhất một yếu tố nước ngoài. Hiểu rõ đặc điểm của loại hợp đồng này giúp các bên tham gia xây dựng và thực hiện hợp đồng hiệu quả, bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
- Sự hiện diện của chủ thể nước ngoài: Một hoặc nhiều bên tham gia là cá nhân hoặc tổ chức pháp nhân có quốc tịch hoặc trụ sở tại nước ngoài.
- Sự kiện pháp lý xảy ra tại nước ngoài: Quá trình xác lập, thay đổi, thực hiện hoặc chấm dứt hợp đồng diễn ra tại nước ngoài.
- Đối tượng của giao dịch có liên quan đến nước ngoài: Hợp đồng liên quan đến tài sản, dịch vụ hoặc quan hệ pháp lý có liên quan đến nước ngoài.
- Luật áp dụng đặc biệt: Hợp đồng có thể chịu sự ảnh hưởng của luật pháp quốc tế hoặc các hiệp định quốc tế; Quy định về lựa chọn luật áp dụng và giải quyết xung đột pháp lý phức tạp hơn so với hợp đồng trong nước.
- Thực hiện quyền và nghĩa vụ qua biên giới quốc gia: Các bên có thể phải thực hiện quyền và nghĩa vụ ở cả hai quốc gia; Đối mặt với các quy định về thuế, xuất nhập khẩu và tài phán quốc tế.
4. Thực hiện hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài thế nào?
Theo đó, Điều 683 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định lựa chọn pháp luật áp dụng với hợp đồng dân sự như sau:
- Thoả thuận của các bên:
Các bên tự do lựa chọn pháp luật áp dụng cho hợp đồng, trừ trường hợp ảnh hưởng đến quyền lợi tối thiểu của người lao động, người tiêu dùng.
Việc thay đổi pháp luật áp dụng cần đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người thứ ba.
Trường hợp hợp đồng có đối tượng là bất động sản thì pháp luật áp dụng đối với việc chuyển giao quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản là bất động sản, thuê bất động sản hoặc việc sử dụng bất động sản để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ là pháp luật của nước nơi có bất động sản.
Trường hợp pháp luật do các bên lựa chọn trong hợp đồng lao động, hợp đồng tiêu dùng có ảnh hưởng đến quyền lợi tối thiểu của người lao động, người tiêu dùng theo quy định của pháp luật Việt Nam thì pháp luật Việt Nam được áp dụng.
Các bên có thể thỏa thuận thay đổi pháp luật áp dụng đối với hợp đồng nhưng việc thay đổi đó không được ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba được hưởng trước khi thay đổi pháp luật áp dụng, trừ trường hợp người thứ ba đồng ý.
- Trường hợp không có thoả thuận:
Áp dụng pháp luật của nước có mối liên hệ gắn bó nhất với hợp đồng.
Các tiêu chí xác định mối liên hệ gắn bó: Hợp đồng mua bán hàng hóa: Nước nơi người bán cư trú/thành lập; Hợp đồng dịch vụ: Nước nơi người cung cấp dịch vụ cư trú/thành lập; Hợp đồng lao động: Nước nơi người lao động thường xuyên thực hiện công việc; Hợp đồng tiêu dùng: Nước nơi người tiêu dùng cư trú; Pháp luật của nước có mối liên hệ gắn bó hơn.
5. Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài
5.1. Điều kiện có hiệu lực:
Hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa quy định cụ thể về điều kiện có hiệu lực của thỏa thuận lựa chọn pháp luật áp dụng. Tuy nhiên, ta có thể tham khảo các quy định về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015:
- Chủ thể: Có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch.
- Tự nguyện: Các bên tham gia giao dịch tự nguyện, không bị cưỡng ép.
- Mục đích và nội dung: Không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; Phù hợp với quy định về lựa chọn pháp luật áp dụng cho hợp đồng có yếu tố nước ngoài.
5.2. Hình thức thể hiện:
- Có thể thể hiện trong hợp đồng chính hoặc bằng văn bản riêng biệt.
- Tuân theo hình thức của hợp đồng chính hoặc hình thức của giao dịch dân sự.
- Ví dụ: Hợp đồng mua bán quốc tế áp dụng pháp luật Việt Nam phải được lập thành văn bản.
5.3. Khả năng lựa chọn nhiều hệ thống pháp luật:
- Hiện nay pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể.
- Có thể lựa chọn nhiều hệ thống pháp luật, nhưng không khuyến khích.
- Cần cân nhắc kỹ lưỡng để tránh xung đột pháp luật và đảm bảo thực thi hiệu quả.
Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài
6. Câu hỏi thường gặp
Hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài có thể được giải quyết tranh chấp tại quốc gia mà không phải nước ngoài hay không?
Có. Trong một số trường hợp, các bên có thể thỏa thuận giải quyết tranh chấp tại quốc gia nào mà không nhất thiết phải là nước ngoài.
Hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài có cần phải được công chứng hay chứng thực hay không?
Có thể. Hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài có thể được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc pháp luật nước ngoài áp dụng cho hợp đồng.
Hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài có cần phải được đăng ký hay không?
Có. Hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài có thể cần phải được đăng ký theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc pháp luật nước ngoài áp dụng cho hợp đồng.
Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Thế nào là hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài? Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.
Nội dung bài viết:
Bình luận