Tuân thủ pháp luật là nghĩa vụ của mọi công dân. Tuy nhiên, nhiều người không hề hiểu về khái niệm, bản chất của hành vi này. Trong bài viết này, ACC sẽ giúp bạn hiểu rõ về tuân thủ pháp luật cũng như Trách nhiệm của học sinh đối với việc tuân thủ pháp luật. Hãy cùng theo dõi bài viết sau đây cùng ACC nhé!
1. Tuân thủ pháp luật là gì?
Trong mối quan hệ với Nhà nước, xã hội mọi người dân đều phải thực thi pháp luật. Các quy phạm pháp luật muốn áp dụng vào cuộc sống thực tế phải cần đến hoạt động thực hiện pháp luật. Việc thực thi pháp luật được hiểu là các hoạt động làm cho những quy phạm pháp luật được thực hiện trên thực tế và trở thành hành vi hợp pháp của cá nhân thực hiện.
Thực hiện pháp luật được hiểu là hành vi của chủ thể phù hợp với quy định, với yêu cầu của pháp luật, tức là không trái, không vượt quá khuôn khổ của các quy định pháp luật. Thực hiện pháp luật có thể là hành vi có tính chủ động nhưng cũng có thể là hành vi có tính thụ động.
Thực hiện pháp luật được phân chia thành 04 hình thức:
- Tuân thủ pháp luật
- Thi hành pháp luật
- Sử dụng pháp luật
- Áp dụng pháp luật.
Vậy có thể hiểu, tuân thủ pháp luật là 01 trong 4 hình thức thực hiện pháp luật, được hiểu là việc một chủ thể kiềm chế bản thân, không cho mình thực hiện những điều pháp luật cấm.
Ví dụ: không vi phạm các quy định về an toàn giao thông, không nhận hối lộ, không sử dụng chất ma tuý, không lừa đảo…
Ba hình thức khác trong thực hiện pháp luật được hiểu như sau:
- Thi hành pháp luật: là thực hiện pháp luật một cách chủ động. Chủ thể thực hiện một thao tác nhất định để thực thi pháp luật được.
Ví dụ như thanh niên đến tuổi phải đi nghĩa vụ quân sự; cá nhân phải thực hiện nghĩa vụ đóng thuế thu nhập…
- Sử dụng pháp luật là khả năng của các chủ thể trong việc sử dụng hay không sử dụng, hưởng quyền mà luật dành cho mình.
Ví dụ: công dân có quyền đi lại trong nước, xuất cảnh ra nước ngoài theo quy định.
Nếu như tuân thủ pháp luật và thi hành pháp luật mang tính bắt buộc thì sử dụng pháp luật có thể thực hiện hoặc không thực hiện quyền mà pháp luật cho phép.
- Áp dụng pháp luật là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền căn cứ theo các quy định của pháp luật để giải quyết, xử lí những vấn đề liên quan thuộc trách nhiệm của mình.
2. Ví dụ về tuân thủ pháp luật
Như đã biết, tuân thủ pháp luật là việc cá nhân, tổ chức không làm những điều pháp luật cấm, đồng nghĩa với việc tuân thủ pháp luật được biểu hiện dưới dạng không hành động.
Ví dụ:
- Pháp luật cấm cán bộ, công chức, viên chức không nhận hối lộ thì biểu hiện hành vi tuân thủ pháp luật đối với quy định cấm này là việc chủ thể kiềm chế bản thân không thực hiện nhận hối lộ.
- Pháp luật cấm các hành vi trồng các cây cần sa, cây thuốc phiện,... thì tuân thủ pháp luật là việc công dân tuân thủ theo và không trồng các loại cây này.
- Luật Giao thông đường bộ cấm các hành vi vượt đèn đỏ, lạng lách, đua xe, đi ngược chiều… thì tuân thủ pháp luật là việc người tham gia giao thông không có các hành vi vượt đèn đỏ, lạng lách, đua xe, đi ngược chiều.
3. Đặc điểm của tuân thủ pháp luật
Về bản chất thì tuân thủ pháp luật là việc thực hiện pháp luật có tính chất thụ động, thể hiện dưới dạng hành vi không hành động.
Có nghĩa chủ thể nhận thức được hành vi của bản thân, nắm được quy định của pháp luật và không thực hiện những hành vi mà pháp luật cấm.
Việc tuân thủ pháp luật được pháp luật quy định là như nhau với mọi chủ thể. Có nghĩa, tất cả công dân trong mối quan hệ với Nhà nước xã hội hay trong quan hệ cộng đồng đều phải tuân thủ pháp luật. Tuân thủ pháp luật không là vấn đề của riêng cá nhân nào và cũng không loại trừ chủ thể nào.
Hình thức thể hiện của tuân thủ pháp luật thường dưới dạng là quy phạm cấm đoán, buộc chủ thể không được thực hiện những hành vi nhất định. Và pháp luật quy định cấm làm điều gì đó thì chủ thể không thực hiện hành vi này mặc dù họ có cơ hội để thực hiện một hành vi bị cấm nào đó.
Tuân thủ pháp luật buộc mọi chủ thể bắt buộc phải thực hiện theo quy định pháp luật.
4. Trách nhiệm của học sinh đối với việc tuân thủ pháp luật
Thanh niên có trách nhiệm rèn luyện đạo đức, nhân cách, lối sống văn hóa, ứng xử văn minh; có trách nhiệm công dân, ý thức chấp hành pháp luật; phòng, chống tiêu cực, tệ nạn xã hội, hành vi trái pháp luật và đạo đức xã hội; tích cực học tập, nâng cao trình độ, kiến thức, kỹ năng; tiếp cận, nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ vào thực tiễn; chủ động tìm hiểu về thị trường lao động; lựa chọn nghề nghiệp, việc làm phù hợp; rèn luyện ý thức trách nhiệm, kỷ luật lao động và tác phong chuyên nghiệp; sáng tạo, cải tiến kỹ thuật nâng cao năng suất lao động; rèn luyện, bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe, phát triển thể chất và tinh thần; trang bị kiến thức, kỹ năng sống, kỹ năng chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục, phòng, chống bệnh tật; không lạm dụng rượu, bia; hạn chế sử dụng thuốc lá; không sử dụng ma túy, chất gây nghiện và chất kích thích khác mà pháp luật cấm; phòng, chống tác hại từ không gian mạng và tích cực tham gia các hoạt động, phong trào văn hóa, thể dục, thể thao lành mạnh; bảo vệ, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
Thứ hai, pháp luật có tính quy phạm phổ biến
– “Quy phạm” nghĩa là khuôn thước, khuôn mẫu, chuẩn mực. Các quy định của pháp luật là những khuôn mẫu, chuẩn mực định hướng cho nhận thức và hành vi của mọi người, hướng dẫn cách xử sự cho cá nhân, tổ chức trong xã hội. Các chủ thể khi ở vào điều kiện, hoàn cảnh do pháp luật dự liệu thì xử sự theo những khuôn mẫu mà nhà nước đã nêu ra. Căn cứ vào các quy định của pháp luật, các tổ chức và cá nhân trong xã hội sẽ biết mình được làm gì, không được làm gì, phải làm gì và làm như thế nào khi ở vào một điều kiện, hoàn cảnh cụ thể nào đó. Phạm vi tác động của pháp luật rất rộng lớn, nó là khuôn mẫu ứng xử cho mọi cá nhân, tổ chức trong đời sống hàng ngày, nó điều chỉnh các quan hệ xã hội trên các lĩnh vực của cuộc sống, pháp luật tác động đến mọi địa phương, vùng, miền của đất nước.
Thứ ba, pháp luật có tính hệ thống
– Bản thân pháp luật là một hệ thống các quy phạm hay cạc quy tắc xử sự chung, các nguyên tắc, các khái niệm pháp lí… Pháp luật điều chỉnh quan hệ xã hội bằng cách tác động lên cách xử sự của các chủ thể tham gia quan hệ xã hội đó, làm cho quan hệ phát triển theo chiều hướng nhà nước mong muốn. Mặc dù điều chỉnh các quan hệ xã hội trong nhiều lĩnh vực khác nhau, song các quy định của pháp luật không tồn tại biệt lập mà giữa chúng có mối liên hệ nội tại thống nhất với nhau, tạo nên một chỉnh thể thống nhất.
Thứ tư, pháp luật có tính xác định về hình thức
– Pháp luật thể hiện trong các định nghĩa hình thức như quán pháp, pháp luật tiền tệ, văn bản pháp luật. Ở dạng thành văn bản, các quy định của pháp luật có thể thực hiện một cách rõ ràng, cụ thể, không hệ thống, chung, bảo đảm có thể được hiểu và thực hiện nhất trên toàn xã hội.
– Ngày nay, sự giao lưu quốc tế ngày càng mở rộng, sự tác động qua lại, ràng buộc, phụ thuộc lẫn nhau giữa các quốc gia ngày càng lớn. Để điều chỉnh mối quan hệ giữa các quốc gia, các tổ chức quốc tế cũng cần có pháp luật, gọi là pháp luật quốc tế.
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!