Hòa giải ở cơ sở có hòa giải vụ việc về ly hôn hay không?

Hòa giải ở cơ sở là một trong những phương pháp giải quyết tranh chấp ngày càng được ưa chuộng trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, khi nói đến vụ việc ly hôn, liệu hòa giải có phù hợp và có thể áp dụng hiệu quả hay không là một vấn đề đáng quan tâm. Hòa giải không chỉ giúp các bên giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình mà còn có thể hỗ trợ trong việc duy trì mối quan hệ hòa thuận sau khi ly hôn. Hãy cùng đi vào chi tiết để tìm hiểu về Hòa giải ở cơ sở có hòa giải vụ việc về ly hôn hay không?

Hòa giải ở cơ sở có hòa giải vụ việc về ly hôn hay không?

1. Hòa giải ở cơ sở có hòa giải vụ việc về ly hôn hay không?

Căn cứ theo quy định tại Điều 3 Luật Hòa giải ở cơ sở 2013 như sau:

“Phạm vi hòa giải ở cơ sở

1. Việc hòa giải ở cơ sở được tiến hành đối với các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật, trừ các trường hợp sau đây:

a) Mâu thuẫn, tranh chấp xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng;

b) Vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình, giao dịch dân sự mà theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự không được hòa giải;

c) Vi phạm pháp luật mà theo quy định phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị xử lý vi phạm hành chính;

d) Mâu thuẫn, tranh chấp khác không được hòa giải ở cơ sở theo quy định pháp luật.

2. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.”

Theo đó, hòa giải ở cơ sở có hòa giải vụ việc về ly hôn thuộc phạm vi hòa giải ở cơ sở. Hòa giải ở cơ sở có thể hòa giải vụ việc về ly hôn, tuy nhiên điều này phụ thuộc vào sự chấp nhận và lựa chọn của các bên liên quan. Hòa giải cung cấp một môi trường lý tưởng để các bên có thể thương lượng và đạt được sự đồng thuận về các vấn đề phân chia tài sản, quyền nuôi con, và các điều khoản khác liên quan đến ly hôn. Nó giúp giảm thiểu mâu thuẫn và tranh chấp phức tạp, đồng thời tạo điều kiện cho các bên duy trì mối quan hệ hòa thuận sau khi ly hôn. Tuy nhiên, việc hòa giải vụ việc ly hôn cần phải được thực hiện bởi các tổ chức có chuyên môn và được sự đồng ý của cả hai bên để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả của quá trình giải quyết.

>> Tham khảo thêm thông tin tại Thủ tục hòa giải trong giải quyết ly hôn tìm hiểu thêm về thủ tục hòa giải

2. Khi ly hôn thì có bắt buộc hòa giải ở cơ sở là Ủy ban nhân dân xã, phường không?

Mặc dù thẩm quyền giải quyết ly hôn thuộc về Tòa án, nhiều người vẫn có thói quen nộp hồ sơ ly hôn tại Ủy ban nhân dân xã, phường. Tuy nhiên, do Tòa án trực tiếp thụ lý đơn yêu cầu ly hôn nên không cần phải nộp hồ sơ đến UBND xã, phường.

Luật Hôn nhân và gia đình 2014 khuyến khích việc hòa giải ở cơ sở khi vợ chồng có yêu cầu ly hôn, nhấn mạnh rằng hòa giải ở cơ sở như thôn, làng là hình thức khuyến khích và không bắt buộc.

Mặt khác, tại Điều 52 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:

“Khuyến khích hòa giải ở cơ sở

Nhà nước và xã hội khuyến khích việc hòa giải ở cơ sở khi vợ, chồng có yêu cầu ly hôn. Việc hòa giải được thực hiện theo quy định của pháp luật về hòa giải ở cơ sở.”

Bên cạnh đó căn cứ khoản 1 và khoản 2 Điều 2 Luật Hòa giải cơ sở 2013 như sau:

“1. Hòa giải ở cơ sở là việc hòa giải viên hướng dẫn, giúp đỡ các bên đạt được thỏa thuận, tự nguyện giải quyết với nhau các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật theo quy định của Luật này.

2. Cơ sở là thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố, khu phố, khối phố và cộng đồng dân cư khác (sau đây gọi chung là thôn, tổ dân phố).”

Theo đó, khi vợ chồng có yêu cầu ly hôn, Nhà nước và xã hội khuyến khích hòa giải ở cơ sở.

Trong đó, cơ sở gồm thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố, khu phố, khối phố.

Ngoài ra, tại Điều 54 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:

“Hòa giải tại Tòa án

Sau khi đã thụ lý đơn yêu cầu ly hôn, Tòa án tiến hành hòa giải theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.”

Tuy nhiên, pháp luật không quy định việc hòa giải tại UBND xã, phường mà chỉ tập trung vào hòa giải ở cơ sở như thôn, làng. Điều này cho thấy việc giải quyết ly hôn không thể thực hiện tại UBND xã, phường như một lựa chọn chính thức theo pháp luật.

>> Tham khảo thêm thông tin tại Đơn xin ly hôn nộp ở UBND cấp xã hay cấp huyện? [2024]

3. Có những trường hợp nào mà hòa giải ở cơ sở không thể giải quyết được vụ việc ly hôn?

Có những trường hợp nào mà hòa giải ở cơ sở không thể giải quyết được vụ việc ly hôn?

Có những trường hợp đặc biệt mà hòa giải ở cơ sở không thể giải quyết được vụ việc ly hôn, bao gồm:

• Sự bất đồng quá lớn: Khi mâu thuẫn giữa vợ chồng quá nghiêm trọng và không thể giải quyết được bằng hòa giải, chẳng hạn như những xung đột về nguyên nhân gây ra ly hôn hay những tranh chấp về chia tài sản rất phức tạp.
• Bạo lực gia đình: Nếu một trong hai bên trong vụ việc ly hôn bị bạo lực hoặc đang đối diện với mối đe dọa từ phía bên kia, hòa giải ở cơ sở không phù hợp vì cần có sự bảo vệ và can thiệp của cơ quan có thẩm quyền.
• Sự thiếu hiểu biết về quyền lợi pháp lý: Khi một hoặc cả hai bên không hiểu rõ về quyền lợi của mình và không có khả năng thương lượng hợp lý, hòa giải không thể giải quyết được vụ việc một cách công bằng và hiệu quả.
• Mâu thuẫn về việc chăm sóc con cái: Nếu hai bên không đồng ý về việc nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục con cái, đặc biệt là khi có những tranh chấp nghiêm trọng về quyền nuôi con, hòa giải ở cơ sở khó có thể đảm bảo quyền lợi và sự an toàn cho trẻ em.
• Những vấn đề pháp lý phức tạp: Khi vụ việc ly hôn liên quan đến các vấn đề pháp lý phức tạp, như quyền sở hữu tài sản chung, nợ nần hoặc các hợp đồng pháp lý phức tạp khác, hòa giải ở cơ sở không đủ năng lực để giải quyết.

Những trường hợp này yêu cầu sự can thiệp của Tòa án hoặc các cơ quan có thẩm quyền để giải quyết một cách công bằng và hiệu quả hơn.

4. Những nguyên tắc cơ bản cần tuân thủ trong quá trình hòa giải vụ việc ly hôn ở cơ sở là gì?

Trong quá trình hòa giải vụ việc ly hôn ở cơ sở, có những nguyên tắc cơ bản cần tuân thủ để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả, bao gồm:

• Nguyên tắc tự nguyện và đồng thuận: Các bên tham gia hòa giải phải làm theo ý định tự nguyện và có sự đồng thuận trong quá trình giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp.
• Nguyên tắc trung lập và không phán xét: Người hòa giải phải duy trì tính trung lập, không thiên vị hay phán xét một bên trước mặt bên kia và cân nhắc các lập luận của cả hai bên một cách công bằng.
• Nguyên tắc tôn trọng và lắng nghe: Hòa giải cần tôn trọng quan điểm của từng bên, lắng nghe các lập luận và cảm nhận của các bên để có thể đưa ra giải pháp phù hợp.
• Nguyên tắc bảo mật và tin cậy: Thông tin và các thông tin cá nhân được trao đổi trong quá trình hòa giải phải được bảo mật, không được tiết lộ ra ngoài mà không có sự đồng ý của các bên liên quan.
• Nguyên tắc không pháp lực: Quá trình hòa giải là một quá trình không có tính pháp lực, nghĩa là các quyết định của hòa giải viên không có hiệu lực pháp lý và chỉ có tính khuyến khích, mà không bắt buộc các bên phải chấp nhận.
• Nguyên tắc đảm bảo an toàn và phòng ngừa bạo lực: Trong những trường hợp có dấu hiệu bạo lực hoặc đe dọa đến an toàn của bất kỳ bên nào, hòa giải viên cần có biện pháp phòng ngừa và đảm bảo an toàn cho tất cả các bên tham gia.

Tuân thủ những nguyên tắc này giúp cho quá trình hòa giải ly hôn ở cơ sở diễn ra một cách công bằng và hiệu quả, đồng thời tạo điều kiện cho các bên có thể tự nguyện và đồng thuận giải quyết các mâu thuẫn một cách hòa bình.

>> Tham khảo thêm thông tin tại bài viết Dịch vụ ly hôn nhanh trọn gói để tìm hiểu về dịch vụ ly hôn tại công ty ACC.

5. Câu hỏi thường gặp

Ai có thể yêu cầu hòa giải ở cơ sở đối với một vụ việc ly hôn?

Theo quy định của Luật Hòa giải cơ sở 2013, mọi người tham gia hòa giải ở cơ sở đều có quyền yêu cầu hòa giải khi có mâu thuẫn, tranh chấp về ly hôn. Điều này bao gồm cả vợ chồng muốn giải quyết một cách hòa bình các vấn đề liên quan đến sự chia tay, chia tài sản và quan hệ nuôi dưỡng con cái. Các bên có thể tự đề xuất đến Trung tâm Hòa giải để được hướng dẫn và giúp đỡ trong việc thực hiện quyền lợi này. Hòa giải ở cơ sở nhằm mục đích khuyến khích các bên đạt được thỏa thuận tự nguyện, từ đó giảm thiểu mâu thuẫn, xung đột trong quá trình ly hôn và duy trì mối quan hệ hài hòa giữa các bên sau khi chia tay.

Hậu quả pháp lý của việc hòa giải thành công vụ việc ly hôn ở cơ sở đối với các bên liên quan như thế nào?

Hậu quả pháp lý tích cực của việc hòa giải thành công vụ việc ly hôn ở cơ sở là giảm thiểu thời gian và chi phí pháp lý, đảm bảo quyền lợi của các bên một cách công bằng và an toàn, đồng thời mở ra cơ hội duy trì mối quan hệ hòa thuận sau khi ly hôn.

Hòa giải ở cơ sở có bắt buộc phải thực hiện trước khi nộp đơn ly hôn ra tòa án không?

Không, hòa giải ở cơ sở không bắt buộc phải thực hiện trước khi nộp đơn ly hôn ra Tòa án. Việc này phụ thuộc vào quy định của pháp luật tại từng quốc gia hoặc khu vực cụ thể. Tuy nhiên, ở nhiều nước, việc hòa giải ở cơ sở được khuyến khích nhằm giải quyết mâu thuẫn một cách hòa bình và giảm thiểu hậu quả xấu cho các bên liên quan, trước khi đưa vụ án ra Tòa án.

Hòa giải ở cơ sở có hòa giải vụ việc ly hôn là một công cụ quan trọng để giảm thiểu xung đột và tìm ra giải pháp hài hòa cho các vụ việc liên quan đến ly hôn. Mặc dù không bắt buộc, việc hòa giải thường được khuyến khích để các bên có thể tự nguyện và đồng thuận giải quyết mâu thuẫn, từ đó mang lại sự công bằng và giảm thiểu hậu quả pháp lý. Đồng thời, hòa giải còn mở ra cơ hội để duy trì mối quan hệ hòa thuận giữa các bên sau khi ly hôn, đặc biệt là trong các gia đình có con nhỏ.