Thuận tình ly hôn có cần hòa giải không?

Trong xã hội hiện đại, ly hôn thuận tình không còn là điều hiếm gặp. Tuy nhiên, trong trường hợp này có cần thiết phải trải qua quá trình hòa giải hay không vẫn là một câu hỏi mở. Hòa giải thường nhằm tìm ra giải pháp tốt nhất cho cả hai bên, nhưng với các cặp đôi đã đồng thuận, liệu bước này có còn ý nghĩa? ACC sẽ phân tích để trả lời cho câu hỏi Thuần tình ly hôn có cần hòa giải không?

Thuận tình ly hôn có cần hòa giải không?

1. Thuận tình ly hôn là gì?

Theo quy định tại Điều 55 Luật Hôn nhân và gia đình, vợ chồng chỉ được yêu cầu Tòa án công nhận thuận tình ly hôn khi:

• Vợ chồng tự nguyện và thống nhất việc ly hôn.
• Hai bên thỏa thuận được các vấn đề về chia tài sản chung, việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con cái trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng cho cả mẹ và con.

Như vậy, ly hôn thuận tình là trường hợp ly hôn theo yêu cầu của cả hai vợ chồng và đã thỏa thuận được các vấn đề về phân chia tài sản, quyền nuôi con.

Tòa án giải quyết thuận tình ly hôn dựa trên sự đồng thuận trong đơn yêu cầu của hai bên vợ chồng. Nếu có bất kỳ sự tranh chấp nào liên quan đến việc chia tài sản chung, quyền nuôi con hay mức cấp dưỡng cho con, hai bên có thể lựa chọn một trong hai giải pháp sau:

• Thực hiện thủ tục khởi kiện phân chia tài sản chung, quyền nuôi con… tại một vụ án độc lập.
• Chuyển đổi yêu cầu giải quyết ly hôn thuận tình thành vụ án ly hôn đơn phương.

>> Tham khảo để biết thêm chi tiết tại Ly hôn thuận tình không cần ra tòa có được không? [2023]

2. Thuận tình ly hôn có cần hòa giải không?

Theo quy định tại Điều 52 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:

"Điều 52. Khuyến khích hòa giải ở cơ sở

 Nhà nước và xã hội khuyến khích việc hòa giải ở cơ sở khi vợ, chồng có yêu cầu ly hôn. Việc hòa giải được thực hiện theo quy định của pháp luật về hòa giải ở cơ sở."

Ngoài ra, tại Điều 54 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 cũng có quy định:

"Điều 54. Hòa giải tại Tòa án

 Sau khi đã thụ lý đơn yêu cầu ly hôn, Tòa án tiến hành hòa giải theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự."

Đồng thời, Điều 55 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về thuận tình ly hôn như sau:

"Điều 55. Thuận tình ly hôn

Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn."

Tóm lại, pháp luật không bắt buộc phải hòa giải ở cơ sở khi ly hôn mà chỉ khuyến khích các bên tự nguyện thỏa thuận, giải quyết mâu thuẫn. Tuy nhiên, sau khi nộp đơn xin ly hôn, Tòa án bắt buộc phải tiến hành hòa giải theo quy định tại Điều 54.

3. Thuận tình ly hôn phải hòa giải mấy lần theo quy định?

Theo quy định tại Điều 397 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 về hòa giải và công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn, pháp luật hiện nay chưa quy định cụ thể về số lần tiến hành hòa giải đối với trường hợp thuận tình ly hôn. Tuy nhiên, hòa giải ly hôn thuận tình phải được tổ chức ít nhất một lần, và trong nhiều trường hợp, có thể là hai lần triệu tập hợp lệ hai bên đương sự và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan để trao đổi. Tùy vào kết quả hòa giải mà Thẩm phán sẽ đưa ra các quyết định khác nhau, cụ thể:

• Trường hợp hòa giải thành: Thẩm phán sẽ ra quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu ly hôn.
• Trường hợp hòa giải không thành: Thẩm phán sẽ ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn và sự thỏa thuận của các bên khi cả hai thật sự tự nguyện ly hôn và có đủ các điều kiện: hai bên thực sự tự nguyện ly hôn; đã thỏa thuận được về việc chia tài sản chung hoặc không chia tài sản chung, và việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc con cái trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con.

Nếu hòa giải đoàn tụ không thành và các đương sự không thỏa thuận được về việc chia tài sản, trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con cái thì Tòa án sẽ đình chỉ giải quyết việc dân sự về công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn và thụ lý vụ án để giải quyết. Tòa án không cần thông báo về việc thụ lý vụ án, cũng không cần phân công lại Thẩm phán giải quyết vụ việc. Việc giải quyết vụ án sẽ được thực hiện theo thủ tục chung do Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 quy định.

Như vậy, khi tiến hành thủ tục ly hôn, cần phải tiến hành hòa giải ít nhất một lần để Tòa án có cơ sở nắm bắt vụ việc và đưa ra hướng giải quyết tốt nhất cho cả hai bên. Việc hòa giải không chỉ giúp hai bên có thời gian suy nghĩ, thỏa thuận về các vấn đề liên quan mà còn phân tích những điểm đúng, sai của hai bên để có thể hàn gắn mối quan hệ. Mục đích cuối cùng của việc hòa giải là mong muốn hai vợ chồng hàn gắn, quay lại với nhau.

>> Tham khảo thêm bài viết Khi ly hôn hòa giải mấy lần thì xét xử? (Cập nhật 2023) để biết thêm về hòa giải khi ly hôn

4. Chi phí cho quá trình hòa giải trong thuận tình ly hôn là bao nhiêu?

Chi phí cho quá trình hòa giải trong thuận tình ly hôn thường bao gồm các khoản phí sau:

- Án phí sơ thẩm: Theo quy định tại Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về án phí và lệ phí Tòa án, đối với trường hợp thuận tình ly hôn, mức án phí sơ thẩm là 300.000 đồng.

- Chi phí hòa giải tại cơ sở (nếu có): Nếu hai bên vợ chồng lựa chọn hòa giải tại cơ sở trước khi đưa vụ việc lên Tòa án, chi phí này thường không cố định và có thể thay đổi tùy vào từng địa phương và từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, thường các tổ chức hòa giải cơ sở không thu phí hoặc chỉ thu một khoản phí nhỏ để bù đắp chi phí hoạt động.

- Chi phí luật sư (nếu có): Nếu hai bên vợ chồng thuê luật sư để tư vấn hoặc tham gia vào quá trình hòa giải và giải quyết ly hôn, chi phí này sẽ tùy thuộc vào thỏa thuận giữa hai bên và luật sư.

Tóm lại, chi phí cơ bản cho quá trình hòa giải trong thuận tình ly hôn chủ yếu là án phí sơ thẩm 300.000 đồng. Các chi phí khác có thể phát sinh tùy vào sự lựa chọn và hoàn cảnh cụ thể của từng trường hợp.

5. Có trường hợp nào không cần hòa giải khi thuận tình ly hôn không?

Có trường hợp nào không cần hòa giải khi thuận tình ly hôn không?

Theo quy định pháp luật hiện hành, hòa giải tại Tòa án là bước bắt buộc trong quá trình giải quyết ly hôn, kể cả đối với trường hợp thuận tình ly hôn. Tuy nhiên, có một số trường hợp đặc biệt mà việc hòa giải không cần thiết hoặc không thể tiến hành, bao gồm:

• Một trong các bên không thể tham gia hòa giải: Trường hợp một trong hai bên vợ chồng bị mất năng lực hành vi dân sự, bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ hành vi của mình, thì Tòa án không tiến hành hòa giải.
• Bạo lực gia đình: Nếu một trong hai bên vợ chồng có hành vi bạo lực gia đình, Tòa án có thể quyết định không tiến hành hòa giải nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bên bị bạo lực.
• Không thể liên lạc được với một trong hai bên: Nếu một trong hai bên không thể được tìm thấy hoặc không có địa chỉ cụ thể để Tòa án triệu tập, thì Tòa án có thể quyết định không tiến hành hòa giải.
• Tình trạng khẩn cấp, cấp bách: Trong một số trường hợp đặc biệt mà Tòa án xác định tình huống khẩn cấp, cấp bách không thể hòa giải được, Tòa án có thể không tiến hành hòa giải.

Những trường hợp này phải được Tòa án xác định và xem xét dựa trên các bằng chứng và hoàn cảnh cụ thể của từng vụ việc.

>> Tham khảo thêm thông tin tại bài viết Dịch vụ ly hôn nhanh trọn gói để tìm hiểu về dịch vụ ly hôn tại công ty ACC.

6. Câu hỏi thường gặp

Nếu hòa giải không thành công, bước tiếp theo trong quy trình ly hôn là gì?

Nếu hòa giải không thành công, bước tiếp theo trong quy trình ly hôn là Tòa án sẽ tiến hành xét xử và ra quyết định ly hôn, bao gồm việc giải quyết các vấn đề liên quan đến chia tài sản, quyền nuôi con, và các nghĩa vụ khác giữa hai bên.

Ai sẽ là người đứng ra làm trung gian hòa giải trong các trường hợp thuận tình ly hôn?

Trong các trường hợp thuận tình ly hôn, người đứng ra làm trung gian hòa giải thường là các trung tâm hòa giải tại cơ sở do cơ quan nhà nước ủy quyền hoặc là Tòa án địa phương.

Hòa giải có thể làm kéo dài quá trình thuận tình ly hôn không?

Hòa giải trong quá trình thuận tình ly hôn có thể kéo dài quá trình giải quyết, tùy thuộc vào khả năng thỏa thuận của hai bên và quá trình hòa giải cụ thể. Tuy nhiên, mục đích của hòa giải là giúp các bên đạt được thỏa thuận nhanh chóng và giảm thiểu tranh chấp, không phải làm kéo dài quá trình mà là cung cấp thêm thời gian và cơ hội cho các bên suy nghĩ, thương lượng hợp tác hơn.

Trên cơ sở những phân tích trên, có thể kết luận rằng trong trường hợp thuận tình ly hôn hòa giải đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cho hai bên thỏa thuận và giảm bớt mâu thuẫn. Mặc dù có thể kéo dài quá trình giải quyết, nhưng hòa giải giúp bảo đảm quyền lợi của các bên và cơ hội hòa giải, hàn gắn mối quan hệ, tránh tranh chấp phức tạp hơn trong tương lai.