Điều kiện, thủ tục, hồ sơ đăng ký công ty đại chúng và niêm yết lên UPCOM thực hiện như thế nào?

Cho tôi hỏi công ty cổ phần muốn đăng ký trở thành công ty đại chúng thì thủ tục như thế nào? Có nên đăng ký Upcom hay không? Trình tự, thủ tục hồ sơ thủ tục cụ thể như thế nào?

1. Công ty cổ phần phải đăng ký là công ty đại chúng với những điều kiện nào?

Hiện nay, theo quy định tại Mục 32 Luật chứng khoán 2019, công ty cổ phần trở thành công ty TNHH khi thuộc một trong các trường hợp sau:

"Điều 32. công ty đại chúng
1. Doanh nghiệp đại chúng là công ty cổ phần thuộc một trong hai trường hợp sau:
a) Công ty đã góp vốn cổ phần từ 30 tỷ đồng Việt Nam trở lên và sở hữu ít nhất 10% số cổ phần có quyền biểu quyết của ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn;
b) Công ty đã đăng ký chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng thành công với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Luật này. 2. Công ty cổ phần quy định tại điểm a khoản 1 Điều này nộp hồ sơ đăng ký công ty đại chúng quy định tại khoản 1 Điều 33 của Luật này cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày công ty hoàn thành việc góp vốn và có cơ cấu sở hữu cổ phần đáp ứng quy định tại điểm a khoản 1 Điều này. 3. Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ đăng ký công ty cổ phần đầy đủ và hợp lệ theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này hoặc nhận được báo cáo về việc hoàn thành việc chào bán công ty cổ phần theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều này, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có trách nhiệm xác nhận việc hoàn tất đăng ký công ty đại chúng, đồng thời công bố tên và các thông tin kinh doanh có liên quan đối với công ty đại chúng.
Đó là trường hợp công ty cổ phần có vốn cổ phần góp từ 30 tỷ đồng trở lên và có từ 100 nhà đầu tư trở lên nắm giữ ít nhất 10% số cổ phần có quyền biểu quyết (không phải là nhà đầu tư lớn) hoặc đã thực hiện chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng thành công theo quy định.
Hồ sơ đăng ký công nhận công ty đại chúng phải được gửi đến Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày đáp ứng một trong hai điều kiện trên.

2. Hồ sơ đăng ký công ty đại chúng cần những giấy tờ, tài liệu gì?

Hồ sơ đăng ký phải tuân thủ quy định tại Điều 33 luật chứng khoán 2019, cụ thể:

- Giấy chứng nhận đăng ký công ty đại chúng;

- Quy định công ty;

- Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh;

- Tờ trình công ty đại chúng bao gồm các thông tin tóm tắt về cơ cấu tổ chức, hoạt động kinh doanh, bộ máy quản lý, cơ cấu cổ đông, tài sản, tình hình tài chính và các thông tin khác;

- Báo cáo tài chính năm gần nhất của công ty đại chúng được kiểm toán bởi cơ quan kiểm toán độc lập. Trường hợp công ty tăng vốn cổ phần sau ngày kết thúc kỳ kế toán gần nhất thì công ty phải lập báo cáo tài chính gần nhất đã được kiểm toán;

- Danh sách cổ đông.

3. Công ty đại chúng có phải đăng ký giao dịch trên hệ thống Upcom?

Tại Khoản 1 Điều 133 Nghị định 155/2020/NĐ-CP quy định đối tượng phải đăng ký giao dịch trên Hệ thống giao dịch Upcom như sau:

"Quy tắc 133. Đối tượng và thời hạn thực hiện đăng ký giao dịch
1. Đối tượng đăng ký giao dịch
a) Công ty đại chúng không niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán;
b) Công ty bị hủy bỏ niêm yết bắt buộc hoặc hủy bỏ niêm yết tự nguyện nhưng vẫn đáp ứng điều kiện là công ty đại chúng;
c) Doanh nghiệp cổ phần hóa thuộc đối tượng phải đăng ký giao dịch theo quy định pháp luật về chuyển doanh nghiệp nhà nước, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, đơn vị sự nghiệp công lập thành công ty cổ phần."
Như vậy đối với công ty đại chúng sẽ phải đăng ký trên hệ thống giao dịch UpCom nếu không niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán.

4. Hồ sơ để công ty đại chúng đăng ký giao dịch lên hệ thống Upcom gồm các giấy tờ gì?

Tại khoản 1 và khoản 2 Điều 134 Nghị định 155/2020/NĐ-CP thì có 2 loại hồ sơ cho 2 trường hợp công ty cổ phần trở thành công ty đại chúng như sau:

- Trường hợp công ty cổ phần có vốn điều lệ đã góp từ 30 tỷ đồng trở lên và có tối thiểu là 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn nắm giữ thì hồ sơ gồm:

Giấy đề nghị đăng ký giao dịch cổ phiếu theo Mẫu số 36 Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này;

Điều lệ công ty;

Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp;

Bản công bố thông tin về công ty đại chúng bao gồm thông tin tóm tắt về mô hình tổ chức bộ máy, hoạt động kinh doanh, bộ máy quản lý, cơ cấu cổ đông, tài sản, tình hình tài chính và các thông tin khác;

Báo cáo tài chính năm gần nhất của công ty cổ phần được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán độc lập. Trường hợp công ty tăng vốn điều lệ sau thời điểm kết thúc kỳ kế toán năm gần nhất, công ty phải bổ sung báo cáo tài chính kỳ gần nhất được kiểm toán;

- Trường hợp công ty cổ phần đã thực hiện chào bán thành công cổ phiếu lần đầu ra công chúng thông qua đăng ký với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thì hồ sơ gồm:

Giấy đề nghị đăng ký giao dịch cổ phiếu theo Mẫu số 36 Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này;

Giấy xác nhận của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về việc hoàn tất đăng ký công ty đại chúng;

Giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán của Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam và văn bản thông báo cho Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam về việc đăng ký ngày chốt danh sách cổ đông để đăng ký giao dịch;

Bản cáo bạch kèm theo Giấy chứng nhận đăng ký chào bán và báo cáo kết quả chào bán chứng khoán ra công chúng;

Điều lệ công ty;

Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

5. Thủ tục để công ty đại chúng ghi nhận giao dịch trên hệ thống Upcom?

Về thủ tục quy định tại Điều 135 Nghị định 155/2020/NĐ-CP như sau:

“Điều 135. Thủ tục đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom
1. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ hoặc kể từ ngày nhận được Giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán (đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 3 Điều 134 Nghị định này), Sở giao dịch chứng khoán ra quyết định chấp thuận niêm yết đồng thời công bố thông tin ra thị trường. 2. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày Sở giao dịch cấp Quyết định chấp thuận niêm yết, Tổ chức phát hành có trách nhiệm đưa Cổ phiếu vào giao dịch trên Hệ thống giao dịch Upcom. 3. Đối với công ty cổ phần hóa gắn với đăng ký, lưu ký, đăng ký giao dịch, trình tự, thủ tục đăng ký giao dịch trên Hệ thống giao dịch Upcom thực hiện theo quy định của pháp luật về chuyển doanh nghiệp đại chúng, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do doanh nghiệp đại chúng sở hữu 100% vốn cổ phần, đơn vị sự nghiệp công lập thành công ty cổ phần. »