1. Khái niệm hình thức chính thể của nhà nước Việt Nam

Hình thức pháp quyền nhà nước là cách thức, trình tự thành lập cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, xác lập mối quan hệ giữa cơ quan đó với các cơ quan cấp cao khác và với nhân dân.
Định nghĩa trên cho thấy, xem xét hình thức chính trị của nhà nước là xem xét trình tự, thủ tục xác lập cơ quan quyền lực nhà nước tối cao, xem xét mối quan hệ giữa các cơ quan quyền lực nhà nước tối cao của nhà nước với nhau, với các cơ quan quyền lực nhà nước tối cao khác. các bang xếp hạng. cơ quan và với nhân dân. Cụ thể hơn, tìm hiểu về hệ thống chính trị của một Bang có nghĩa là biết liệu ở Bang này:
– Ai là người nắm quyền cao nhất trong bang? Nhà vua hay một cơ quan hay một cơ quan nào của nhà nước? – Phương thức trao quyền cho các cơ quan quyền lực nhà nước tối cao là gì? Nó được cha truyền con nối hay được bổ nhiệm hay được tôn kính hay được bầu chọn…?
– Mối quan hệ của các cơ quan quyền lực nhà nước tối cao với nhau, với các cơ quan nhà nước cấp cao khác và với nhân dân như thế nào? Cư dân của quốc gia này có được tham gia tổ chức, điều hành và giám sát hoạt động của cơ quan quyền lực nhà nước tối cao không?
2. Các hình thức chính phủ ở Việt Nam
Trình tự, thủ tục thành lập cơ quan quyền lực nhà nước tối cao, mối quan hệ của các cơ quan quyền lực nhà nước tối cao với nhau, với các cơ quan nhà nước cấp cao khác và với nhân dân được thể hiện khác nhau ở các nhà nước khác nhau tùy theo từng loại chính sách. Vì vậy, hình thức chính trị có hai hình thức cơ bản là quân chủ và cộng hòa.
Chế độ quân chủ:
- Chế độ chủ thể là chế độ mà toàn bộ hoặc một phần quyền lực tối cao của Nhà nước được giao cho một cá nhân (vua, quốc vương, v.v.) một cách chủ yếu là cha truyền con nối (truyền ngôi).
- Nhấn mạnh:
Nguyên thủ quốc gia và cơ quan quyền lực cao nhất về mặt pháp lý của nhà nước là vua hoặc những người có chức danh tương tự.
Hầu hết các vị vua lên ngôi đều theo cha truyền con nối, vì vậy đây là phương pháp chính. Tuy nhiên, các vua lập triều đại mới thường lên ngôi bằng các hình thức khác như bổ nhiệm, tôn thất, bầu cử, tự phong, đăng cơ, tiếm quyền, nhưng ở các triều đại sau, việc truyền ngôi của người La Mã vẫn được duy trì và củng cố.
– Hình thức: Chế độ quân chủ có hai hình thức cơ bản: chế độ quân chủ tuyệt đối (absolute) và chế độ quân chủ hạn chế (tương đối), nhưng chế độ quân chủ hạn chế (tương đối) có ba biến thể: chế độ quân chủ đẳng cấp đại diện, chế độ quân chủ nhị nguyên (dualist) và chế độ quân chủ nghị viện (nghị viện).
chế độ cộng hòa
- Cộng hòa là một hệ thống chính trị trong đó quyền lực tối cao của nhà nước được trao cho một hoặc nhiều cơ quan theo phương thức bầu cử chiếm ưu thế.
– Đặc điểm: Trong hệ thống chính trị này, quyền lực nhà nước cao nhất được trao cho một hoặc nhiều cơ quan chủ yếu thông qua bầu cử. Hiến pháp của các nước có chế độ này quy định rõ trình tự, thủ tục thành lập các cơ quan này. - Hình thức: Theo chủ thể có quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan quyền lực nhà nước tối cao, chính thể cộng hòa có các hình thức cơ bản là cộng hòa quý tộc và cộng hòa dân chủ.
Cộng hòa quý tộc: Là chính thể mà quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất chỉ thuộc về tầng lớp quý tộc. Chế độ này tồn tại chủ yếu ở một số nhà nước chiếm hữu nô lệ như Sparta, Rome, v.v.
Dân chủ cộng hoà: Là thể chế chính trị mà về mặt pháp lý, quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan quyền lực nhà nước tối cao thuộc về mọi công dân khi có đủ các điều kiện. Chính sách này có nhiều hình thức tuỳ theo từng loại nhà nước như cộng hoà chiếm hữu nô lệ, cộng hoà phong kiến, cộng hoà tư sản, cộng hoà xã hội chủ nghĩa.
Phân biệt chính thể quân chủ và cộng hòa
- Ý tưởng
Chế độ quân chủ: Chế độ chính trị trong đó tất cả hoặc một phần quyền lực tối cao của nhà nước được trao cho một cá nhân (vua, quốc vương, v.v.) theo cách chủ yếu là cha truyền con nối (epipation). Chính phủ Cộng hòa: Một hệ thống chính trị trong đó quyền lực tối cao của nhà nước được trao cho một hoặc nhiều cơ quan theo phương thức bầu cử chủ yếu.
- Chủ thể nắm quyền:
Chế độ quân chủ: Chủ thể nắm quyền lực tối cao của nhà nước là cá nhân (vua, hoàng đế, quốc vương...).
Chính thể cộng hòa: Chủ thể nắm giữ quyền lực tối cao của nhà nước là một cơ quan (ví dụ: Quốc hội Việt Nam) hoặc nhiều cơ quan (ví dụ: Quốc hội, Chủ tịch nước và Tòa án tối cao ở Việt Nam).
– Phương pháp trao quyền
Chế độ quân chủ: Phương thức trao quyền lực tối cao cho nhà vua chủ yếu là cha truyền con nối, ngoài ra có thể là bổ nhiệm, suy tôn, tự xưng, phong vương, bầu cử, truất ngôi...
Chính thể cộng hòa: Phương thức trao quyền lực tối cao cho nhà vua chủ yếu là cha truyền con nối, ngoài ra có thể là bổ nhiệm, suy tôn, tự xưng, phong vương, bầu cử, phế truất…
- Thời gian cầm quyền
Chế độ quân chủ: Thời kỳ nắm giữ quyền lực tối cao là suốt đời và có thể truyền lại cho thế hệ sau.
Chính thể cộng hòa: Thời gian nắm giữ quyền lực tối cao chỉ trong một thời gian nhất định (theo nhiệm kỳ) và không được truyền lại chức vụ cho thế hệ sau. - Quyền của con người
Chế độ quân chủ: Dân chúng không được tham gia vào việc lựa chọn nhà vua hoặc giám sát các hoạt động của nhà vua.
Chính thể cộng hòa: Nhân dân được bầu cử, ứng cử vào cơ quan quyền lực tối cao của nhà nước cũng như giám sát hoạt động của cơ quan này.
- Các hình thức chính
Có hai loại quân chủ: quân chủ tuyệt đối (tuyệt đối) và quân chủ hạn chế (tương đối). Đặc biệt, chế độ quân chủ hạn chế có ba biến thể: chế độ quân chủ đẳng cấp đại diện, chế độ quân chủ nhị nguyên (nhị nguyên) và chế độ quân chủ nghị viện (nghị viện).
Có hai loại cộng hòa: cộng hòa quý tộc và cộng hòa dân chủ. Trong đó, dân chủ cộng hòa có các hình thức tương ứng với các kiểu nhà nước là cộng hòa chủ nô, cộng hòa phong kiến, cộng hòa tư sản và cộng hòa xã hội chủ nghĩa.
Hình thức chính phủ của nhà nước Việt Nam Nhà nước Việt Nam theo Hiến pháp hiện hành
Nhà nước chính trị của Việt Nam theo quy định của Hiến pháp 2013 vẫn là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Việc giữ nguyên mô hình tổ chức về tên gọi cũng là thể hiện tinh thần chậm đổi mới về chính trị của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Khi Quốc hội xem xét vấn đề này, nhiều ý kiến muốn bỏ tên gọi này. Nhưng Quốc hội với đa số tuyệt đối vẫn quyết định giữ tên Nhà nước Việt Nam là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa. Tuy tên gọi của lược đồ vẫn được giữ nguyên nhưng hình thức thể hiện có một số thay đổi đáng kể. Những thay đổi này là do cả quá trình chúng ta nhận thức lại chủ nghĩa xã hội, tổ chức quyền lực nhà nước trong Hiến pháp 2013 không nhằm xóa bỏ chế độ tư hữu mà ngược lại, thừa nhận sự tồn tại lâu dài của nó. Đây là nội dung chuyển biến quan trọng trong ghi nhận nhận thức mới của Đảng và Nhà nước về con đường quá độ xây dựng chủ nghĩa xã hội. Về tổ chức bộ máy, nhà nước vẫn theo nguyên tắc tập trung, mọi quyền lực của nhà nước tập trung vào Quốc hội, nhưng có sự phân công, phân công trách nhiệm giữa các cơ quan. Quốc hội, khác với trước đây, được trao quyền làm tất cả, ít nhất là về mặt nhận thức, thì nay tập trung vào công tác lập pháp. Hội đồng Nhà nước được tách thành hai cơ quan độc lập theo chức năng là Uỷ ban thường vụ Quốc hội và Chủ tịch nước. Hội đồng Bộ trưởng đã được thay thế bởi chính phủ. Nếu trước đây tổ chức và chế độ làm việc của nhà nước còn quá vướng vào cơ chế lãnh đạo tập thể thì ngày nay cần bổ sung và tăng cường trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu chính quyền và các thành viên khác trong nhiệm vụ được giao.
hình thức chính quyền của nhà nước việt nam
Cũng như những vấn đề đã phân tích ở trên, thể chế cộng hòa xã hội chủ nghĩa, bên cạnh những nét chung với cộng hòa nghị viện và cộng hòa tổng thống, còn có những đặc điểm riêng. Những đặc điểm này thể hiện cả cách thức tổ chức của nhà nước Việt Nam nói riêng và hệ thống xã hội chủ nghĩa nói chung. Phân tích các hình thức chính trị của nhà nước Việt Nam
Trình tự, thủ tục thành lập cơ quan quyền lực nhà nước tối cao, mối quan hệ của các cơ quan quyền lực nhà nước tối cao với nhau, với các cơ quan nhà nước cấp cao khác và với nhân dân được thể hiện khác nhau ở các nhà nước khác nhau tùy theo từng loại chính sách. Vì vậy, hình thức chính trị có hai hình thức cơ bản là quân chủ và cộng hòa.
Chế độ quân chủ:
- Chế độ quân chủ là chế độ chính trị trong đó toàn bộ hoặc một phần quyền lực tối cao của nhà nước được giao cho một cá nhân (vua, quốc vương, v.v.) theo phương thức cha truyền con nối (epigeation) là chủ yếu. Đó là hình thức được hình thành do tương quan lực lượng giai cấp trong xã hội tiến hành cách mạng dân chủ tư sản xét về mặt lịch sử.
- Nhấn mạnh:
Nguyên thủ quốc gia và cơ quan quyền lực cao nhất về mặt pháp lý của nhà nước là vua hoặc những người có chức danh tương tự. Hầu hết các vị vua lên ngôi đều theo cha truyền con nối, vì vậy đây là phương pháp chính. Tuy nhiên, các vua lập triều đại mới thường lên ngôi bằng các hình thức khác như bổ nhiệm, tôn thất, bầu cử, tự phong, đăng cơ, tiếm quyền, nhưng ở các triều đại sau, việc truyền ngôi của người La Mã vẫn được duy trì và củng cố.
Bản thân chế độ quân chủ là một hình thức chính phủ trong đó người đứng đầu nhà nước là một vị vua hoặc nữ hoàng. Hiện nay trên thế giới có 44 quốc gia còn tồn tại hình thức này với 25 vị vua và nữ hoàng, trong đó nữ hoàng Anh cũng là nữ hoàng của 15 quốc gia quân chủ độc lập khác.
– Hình thức: Chế độ quân chủ có hai hình thức cơ bản: chế độ quân chủ tuyệt đối (absolute) và chế độ quân chủ hạn chế (tương đối), nhưng chế độ quân chủ hạn chế (tương đối) có ba biến thể: chế độ quân chủ đẳng cấp đại diện, chế độ quân chủ nhị nguyên (dualist) và chế độ quân chủ nghị viện (nghị viện). chế độ cộng hòa
– Theo tiến trình lịch sử, đấu tranh giai cấp và tương quan lực lượng giữa các giai cấp trong quá trình tiến hành các cuộc cách mạng dân chủ tư sản. Ở những nước mà cách mạng tư sản giành được thắng lợi hoàn toàn thì có chính thể cộng hòa (như ở Pháp, Mỹ,...). Theo đó, chính phủ cộng hòa của một quốc gia được lãnh đạo bởi những người không dựa trên sức mạnh chính trị của họ dựa trên bất kỳ luật nào nằm ngoài tầm kiểm soát của họ. . phương pháp.
– Đặc điểm: Trong hệ thống chính trị này, quyền lực nhà nước cao nhất được trao cho một hoặc nhiều cơ quan chủ yếu thông qua bầu cử. Hiến pháp của các nước có chế độ này quy định rõ trình tự, thủ tục thành lập các cơ quan này. – Hình thức: Theo chủ thể được hưởng quyền bầu cử và tư cách là cơ quan quyền lực nhà nước tối cao, chính thể cộng hòa có các hình thức cơ bản là chính thể cộng hòa quý tộc và chính thể cộng hòa dân chủ.
Ngoài ra, nếu có bất kỳ vướng mắc, thắc mắc nào liên quan đến nội dung pháp lý của chính phủ Việt Nam trên website, bạn có thể liên hệ đường dây trợ giúp trực tuyến để được giải đáp thêm.
Nội dung bài viết:
Bình luận