Hướng dẫn cách hạch toán thuế môn bài theo quy định

Thuế môn bài là một loại thuế mà hầu hết các doanh nghiệp đều phải nộp. Để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và tránh những rủi ro không đáng có, việc hạch toán thuế môn bài một cách chính xác là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách hạch toán thuế môn bài một cách chi tiết và dễ hiểu, giúp bạn tự tin thực hiện công việc kế toán của mình.

Hướng dẫn cách hạch toán thuế môn bài theo quy định

1. Thuế môn bài là gì?

Thuế môn bài là một loại thuế áp dụng cho tổ chức và cá nhân có hoạt động kinh doanh thường xuyên hoặc theo từng chuyến hàng, được quy định theo Pháp lệnh Thuế Công thương nghiệp năm 1983.

Hiện nay, thuật ngữ "thuế môn bài" không còn phổ biến. Thay vào đó, thuật ngữ "lệ phí môn bài" được sử dụng để thay thế.

2. Hướng dẫn cách hạch toán thuế môn bài theo quy định

Dựa theo Điều 64 Thông tư 133/2016/TT-BTC quy định về tài khoản 642 - Chi phí quản lý kinh doanh như sau:

Tài khoản 642 - Chi phí quản lý kinh doanh

1. Nguyên tắc kế toán

1.1. Tài khoản này được sử dụng để phản ánh các khoản chi phí quản lý kinh doanh, bao gồm chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.

...

1.3. Tài khoản 642 được chi tiết hóa theo từng loại chi phí cụ thể theo quy định. Tùy vào yêu cầu quản lý của từng ngành nghề, doanh nghiệp, tài khoản này có thể được mở rộng để theo dõi chi tiết các chi phí như: chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp. Trong mỗi loại chi phí, tiếp tục chi tiết hóa theo các nội dung chi phí cụ thể:

...

b) Đối với chi phí quản lý doanh nghiệp:

...

• Thuế, phí và lệ phí: Phản ánh các chi phí về thuế, phí và lệ phí như: thuế môn bài, tiền thuê đất,... và các khoản phí, lệ phí khác.
  ...

Căn cứ theo Điều 92 Thông tư 200/2014/TT-BTC được sửa đổi bởi Điều 31 Thông tư 177/2015/TT-BTC quy định về tài khoản 642 - Chi phí quản lý doanh nghiệp như sau:

Tài khoản 642 - Chi phí quản lý doanh nghiệp

1. Nguyên tắc kế toán

a) Tài khoản này phản ánh các chi phí quản lý chung của đơn vị, bao gồm:
…

Các loại thuế, phí, lệ phí như: chi án phí, lệ phí thi hành án, tiền thuê đất;

Các khoản dự phòng phải thu khó đòi, dự phòng phải trả;
...

2. Cấu trúc và nội dung phản ánh của tài khoản 642 - Chi phí quản lý doanh nghiệp:

...

Tài khoản 642 - Chi phí quản lý doanh nghiệp có 8 tài khoản cấp 2, trong đó:

…

Tài khoản 6425 - Thuế, phí và lệ phí: Phản ánh các chi phí về thuế, phí và lệ phí như: chi án phí, lệ phí thi hành án, tiền thuê đất,... và các khoản phí, lệ phí khác.
...

Dựa trên các quy định trên, cách hạch toán lệ phí môn bài theo quy định được hướng dẫn như sau:

Đối với doanh nghiệp áp dụng Thông tư 133/2016/TT-BTC, hạch toán lệ phí môn bài như sau:

• Nợ 6422 - Chi phí quản lý doanh nghiệp: Phản ánh các chi phí quản lý chung phát sinh trong kỳ, kết chuyển sang TK 911 - Xác định kết quả kinh doanh.
• Có TK 3338 (TK 33382) - Các loại thuế khác: Phản ánh số thuế phải nộp, đã nộp, còn phải nộp. Doanh nghiệp có thể mở TK cấp 4 chi tiết theo yêu cầu quản lý.

Đối với doanh nghiệp áp dụng Thông tư 200/2014/TT-BTC, hạch toán lệ phí môn bài như sau:

• Nợ 6425 - Thuế, phí và lệ phí: Phản ánh các chi phí về thuế, phí và lệ phí như chi án phí, lệ phí thi hành án, tiền thuê đất,...
• Có TK 3339 - Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác: Phản ánh số phí, lệ phí và các khoản phải nộp cho Nhà nước, bao gồm cả các khoản trợ cấp nếu có.

3. Đối tượng phải đóng thuế môn bài

Đối tượng phải đóng thuế môn bài

Theo quy định tại Điều 2 Nghị định 139/2016/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi điểm a, b, c khoản 1 Điều 1 Nghị định 22/2020/NĐ-CP, các đối tượng phải đóng lệ phí môn bài bao gồm:

1. Doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật.
2. Tổ chức được thành lập theo Luật Hợp tác xã 2012.
3. Đơn vị sự nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật.
4. Tổ chức kinh tế thuộc các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân.
5. Các tổ chức khác có hoạt động sản xuất, kinh doanh.
6. Chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của các tổ chức nêu tại các mục [1], [2], [3], [4] và [5] (nếu có).
7. Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình có hoạt động sản xuất, kinh doanh.

4. Thời gian đóng thuế môn bài

Căn cứ theo Điều 18 Nghị định 126/2020/NĐ-CP, thời hạn nộp lệ phí môn bài được quy định như sau:

- Chậm nhất là ngày 30/01 hàng năm.

- Đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh (bao gồm cả đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp), khi hết thời gian được miễn lệ phí môn bài (năm thứ tư kể từ khi thành lập), thời hạn nộp lệ phí môn bài như sau:

• Nếu thời gian miễn lệ phí môn bài kết thúc trong 6 tháng đầu năm, thời hạn nộp lệ phí môn bài chậm nhất là ngày 30/07 của năm kết thúc thời gian miễn.
• Nếu thời gian miễn lệ phí môn bài kết thúc trong 6 tháng cuối năm, thời hạn nộp lệ phí môn bài chậm nhất là ngày 30/01 của năm liền kề sau khi kết thúc thời gian miễn.

- Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đã chấm dứt hoạt động sản xuất, kinh doanh và sau đó hoạt động trở lại, thời hạn nộp lệ phí môn bài như sau:

• Nếu hoạt động trở lại trong 6 tháng đầu năm, thời hạn nộp chậm nhất là ngày 30/07 của năm tái hoạt động.
• Nếu hoạt động trở lại trong 6 tháng cuối năm, thời hạn nộp chậm nhất là ngày 30/01 của năm liền kề sau khi tái hoạt động.

5. Câu hỏi thường gặp

Hạch toán thuế môn bài là gì?

Hạch toán thuế môn bài là quá trình ghi nhận khoản thuế phải nộp vào sổ sách kế toán của doanh nghiệp hoặc cá nhân, hộ kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp mới thành lập có phải nộp thuế môn bài ngay không?

Doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh được miễn lệ phí môn bài trong 3 năm đầu kể từ khi thành lập. Sau thời gian này, doanh nghiệp phải nộp thuế môn bài theo quy định vào năm thứ tư.

Nếu doanh nghiệp quên nộp thuế môn bài thì bị xử phạt như thế nào?

Nếu doanh nghiệp hoặc cá nhân kinh doanh không nộp thuế môn bài đúng hạn, có thể bị phạt tiền theo quy định của Luật Quản lý thuế, bao gồm cả việc nộp chậm và tính lãi phạt chậm nộp.

Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về vấn đề “Hướng dẫn cách hạch toán thuế môn bài theo quy định". Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.