Điều kiện làm chủ tịch nước là gì?

Xin  hỏi ai là chủ tịch nước? Tiêu chuẩn của chức danh Chủ tịch nước là gì? - Kiên Lương (Hậu Giang) 

 1. Chức danh Chủ tịch nước theo Hiến pháp 

 Theo Điều 86 Hiến pháp 2013, Chủ tịch nước là nguyên thủ quốc gia, đại diện cho nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về đối nội và đối ngoại. 

  Cụ thể hơn, Chủ tịch nước do Quốc hội bầu trong số các đại biểu Quốc hội và chịu trách nhiệm, báo cáo  trước Quốc hội.  Nhiệm vụ của Chủ tịch nước tuân theo nhiệm vụ của Quốc hội. Khi hết nhiệm kỳ của Quốc hội, Chủ tịch nước tiếp tục thực hiện chức năng của mình cho đến khi Quốc hội khóa mới bầu ra Chủ tịch nước.  

 (Điều 87 Hiến pháp 2013) 

 2. Tiêu chuẩn chức danh Chủ tịch nước 

 2.1. Tiêu chuẩn chung 

 * Về chính trị, tư tưởng 

 - Tuyệt đối trung thành với lợi ích của Đảng,  quốc gia - dân tộc và nhân dân; kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, đường lối đổi mới của Đảng.  

 - Có lập trường, quan điểm, bản lĩnh chính trị vững vàng; kiên quyết bảo vệ nền tảng tư tưởng, Cương lĩnh, đường lối của Đảng, Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.  - Có tinh thần yêu nước nồng nàn, sâu sắc; luôn đặt lợi ích của Đảng, quốc gia - dân tộc, của nhân dân lên trên lợi ích của ngành, địa phương, cơ quan và cá nhân; sẵn sàng xả thân vì sự nghiệp cách mạng của Đảng, vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. 

  - Tuyệt đối phục tùng sứ mệnh của tổ chức, yên tâm công tác. Giữ nghiêm kỷ luật phát ngôn theo  nguyên tắc, điều lệ Đảng.  

 * Về đạo đức, lối sống 

 - Phẩm chất đạo đức gương mẫu; sống trung thực, khiêm tốn, chân thành, trong sáng, giản dị, bao dung; cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.  

 - Không tham vọng quyền lực,  nhiệt tình và trách nhiệm cao với công việc; là trung tâm đoàn kết, gương mẫu về mọi mặt.  

 - Không tham nhũng, lãng phí, cơ hội, vụ lợi; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ, tệ quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, cửa quyền và lợi ích nhóm; tuyệt đối không trục lợi và cũng không để người thân, người quen lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để trục lợi. 

  - Thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức, kỷ luật của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình; thực hiện đúng, đầy đủ quyền hạn, trách nhiệm của mình và chỉ đạo thực hiện nghiêm nguyên tắc, quy định, quy chế, quy trình về công tác cán bộ; kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện, việc làm trái với các quy định của Đảng, Nhà nước trong công tác cán bộ. 

  * Về trình độ: Tốt nghiệp đại học trở lên; lý luận chính trị cử nhân hoặc cao cấp; quản lý nhà nước ngạch chuyên viên cao cấp hoặc tương đương; trình độ ngoại ngữ, tin học phù hợp.  

 * Về năng lực và uy tín 

 - Có quan điểm khách quan, toàn diện, biện chứng, lịch sử cụ thể, có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược; phương pháp làm việc khoa học; nhạy bén chính trị; có năng lực cụ thể hoá và lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả các đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; có năng lực tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, phân tích và dự báo tốt. 

  - Nắm chắc tình hình chung và hiểu biết toàn diện về lĩnh vực, địa bàn, địa phương, cơ quan, đơn vị được phân công quản lý, phụ trách.  - Nắm bắt  thời cơ, vận hội kịp thời; phát hiện những mâu thuẫn, thách thức, vấn đề mới, vấn đề khó, hạn chế, yếu kém trong thực tiễn; Chủ động đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp  khả thi, hiệu quả.  

 - Năng động, sáng tạo, cần cù, chịu khó, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; có quyết tâm chính trị lớn, hành động dứt khoát, dám đương đầu với khó khăn, thử thách; nói đi đôi với làm; có thành tích xuất sắc, kết quả  cụ thể, có “sản phẩm” góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển của ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị; gắn bó mật thiết với nhân dân, vì nhân dân phục vụ. 

  - Làm nòng cốt tập hợp và phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị; được cán bộ, đảng viên và quần chúng  tín nhiệm cao. 

  * Sức khỏe, tuổi tác và kinh nghiệm 

 - Đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ; đảm bảo độ tuổi đề cử, giới thiệu ứng cử theo quy định của Đảng.  

 - Đã kinh qua và hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ của chức danh lãnh đạo, quản lý chủ chốt cấp  trực tiếp; có nhiều kinh nghiệm thực tế. (Mục 1 Phần I Quy định 214-QĐ/TW năm 2020) 

 2.2. Tiêu chuẩn chức danh Chủ tịch nước 

 Theo Khoản 2.4, Mục 2, Phần I Quy định 214-QĐ/TW năm 2020,  đảm nhiệm chức danh Chủ tịch nước  phải bảo đảm đầy đủ  tiêu chuẩn chung của Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng thời phải có những phẩm chất và năng lực sau: 

 - Có uy tín cao, là trung tâm đoàn kết của Trung ương, Bộ Chính trị,  toàn Đảng và nhân dân. 

  - Có năng lực đặc biệt toàn diện về mọi mặt công tác, nhất là trên các lĩnh vực nội chính, đối ngoại, an ninh, quốc phòng; Kiến thức chuyên sâu về nghề luật. 

 - Là trung tâm đoàn kết các lực lượng xã hội, cộng đồng các dân tộc trong và ngoài nước. 

  - Quyết đoán trong chỉ đạo, điều hành theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. 

 - Đã kinh qua và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên cương vị bí thư tỉnh ủy, thành ủy hoặc thủ trưởng ban, bộ, ngành ở trung ương; tham gia Bộ Chính trị từ đủ nhiệm kỳ trở lên; trường hợp đặc biệt do Ban Chấp hành Trung ương quyết định.  

3. Chủ tịch nước, Quyền Chủ tịch nước qua các thời kỳ 

1. Chủ tịch Hồ Chí Minh (1945 - 1969) 

2. Đồng chí Tôn Đức Thắng (1969 - 1976) - Quyền Chủ tịch nước 

 Từ ngày 2-7-1976 giữ chức vụ Chủ tịch nước cho đến khi qua đời ngày 30-3-1980. 

3. Ông Nguyễn Hữu Thọ (30/03/1980 đến 04/07/1981) - Quyền Chủ tịch nước 

4. Đồng chí Trường Chinh (từ 4-7-1981 đến 18-6-1987) 

5. Ông Võ Chí Công (18 tháng 6 năm 1987 đến 23 tháng 9 năm 1992) 

6. Ông Lê Đức Anh (từ 23-9-1992 đến 23-9-1997) 

7. Ông Trần Đức Lương (23/09/1997 - 24/06/2006) - Từ chức 

 số 8. Ông Nguyễn Minh Triết (từ 24/06/2006 đến 25/07/2011) 

9. Ông Trương Tấn Sang (từ 25-7-2011 đến 2-4-2016) 

10. Ông Trần Đại Quang (02/04/2016-21/09/2018) – Từ trần khi đang đương chức 

11. Bà Đặng Thị Ngọc Thịnh (từ 21/09/2018 đến 23/10/2018) – Quyền Chủ tịch nước 

12. Ông Nguyễn Phú Trọng (từ  23/10/2018 đến 05/4/2021) 

13. Ông Nguyễn Xuân Phúc (từ 05/04/2021 đến 18/01/2023) 

14. Bà Võ Thị Ánh Xuân (từ 18/01/2023 đến 02/3/2023) - Quyền Chủ tịch nước 

15. Ông Võ Văn Thưởng (02/3/2023 đến nay)