Tài sản cố định là những tài sản có giá trị lớn, được sử dụng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời gian dài (trên 1 năm) và không phải để bán. Để một tài sản được ghi nhận là tài sản cố định, nó phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo các chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) và các quy định kế toán hiện hành tại Việt Nam. Bài viết Công ty Luật ACC dưới đây là điều kiện ghi nhận tài sản cố định mới nhất hiện nay.
Điều kiện ghi nhận tài sản cố định mới nhất hiện nay
1. Điều kiện ghi nhận tài sản cố định
1.1. Điều kiện ghi nhận tài sản cố định hữu hình
Theo quy định của Thông tư 45/2013/TT-BTC, để được ghi nhận là tài sản cố định hữu hình, một tài sản phải đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
- Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai: Tài sản phải mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp trong nhiều kỳ kế toán.
- Có thể đo lường được nguyên giá một cách tin cậy: Nguyên giá của tài sản phải xác định được một cách rõ ràng và khách quan.
- Tài sản được kiểm soát bởi doanh nghiệp: Doanh nghiệp có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản.
- Tài sản đã sẵn sàng để sử dụng: Tài sản phải được đưa vào trạng thái sẵn sàng để sử dụng trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Ví dụ về tài sản cố định hữu hình: nhà xưởng, máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải,...
1.2. Điều kiện ghi nhận tài sản cố định vô hình
Tài sản cố định vô hình là những tài sản không có hình thể vật chất nhưng mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp trong tương lai. Để được ghi nhận là tài sản cố định vô hình, một tài sản phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai: Tài sản phải mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp trong nhiều kỳ kế toán.
- Có thể đo lường được nguyên giá một cách tin cậy: Nguyên giá của tài sản phải xác định được một cách rõ ràng và khách quan.
- Tài sản được kiểm soát bởi doanh nghiệp: Doanh nghiệp có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản.
- Tài sản có hình thái xác định: Tài sản phải có hình thái xác định, có thể nhận biết được.
Ví dụ về tài sản cố định vô hình: bằng sáng chế, nhãn hiệu, bản quyền tác giả, phần mềm,...
>>> Xem thêm về Phân tích nguyên tắc ghi nhận tài sản cố định hiện nay qua bài viết của Công ty Luật ACC nhé.
2. Sai sót thường gặp khi xác định tài sản cố định
Sai sót thường gặp khi xác định tài sản cố định
Việc xác định tài sản cố định là một quá trình quan trọng, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều sai sót nếu không thực hiện một cách cẩn trọng. Dưới đây là một số sai sót thường gặp khi xác định tài sản cố định:
2.1. Sai sót trong việc phân loại tài sản:
- Nhầm lẫn giữa TSCĐ và hàng tồn kho: Nhiều doanh nghiệp nhầm lẫn giữa các tài sản có chu kỳ sử dụng ngắn (hàng tồn kho) với TSCĐ có chu kỳ sử dụng dài.
- Phân loại sai nhóm TSCĐ: Ví dụ như phân loại một tài sản vào nhóm xây dựng cơ bản khi thực chất nó thuộc nhóm máy móc thiết bị.
- Không phân biệt rõ tài sản riêng lẻ và tài sản hợp thành: Nhiều tài sản có thể bao gồm nhiều thành phần nhỏ hơn. Việc không phân biệt rõ có thể dẫn đến việc ghi nhận sai giá trị và thời gian khấu hao.
2.2. Sai sót trong việc xác định nguyên giá:
- Không bao gồm đầy đủ các chi phí: Không tính đến các chi phí phát sinh như vận chuyển, lắp đặt, thuế nhập khẩu,...
- Tính sai giá trị thanh lý: Ước tính sai giá trị thanh lý của tài sản dẫn đến sai lệch trong việc tính khấu hao.
- Không điều chỉnh nguyên giá khi có thay đổi: Không điều chỉnh nguyên giá khi có các thay đổi như cải tạo, nâng cấp tài sản.
2.3. Sai sót trong việc tính khấu hao:
- Chọn sai phương pháp khấu hao: Không chọn phương pháp khấu hao phù hợp với tính chất của tài sản.
- Tính sai tuổi thọ tài sản: Ước tính sai tuổi thọ tài sản dẫn đến sai lệch trong việc tính khấu hao hàng năm.
- Không điều chỉnh khấu hao khi có thay đổi: Không điều chỉnh khấu hao khi có các thay đổi về tuổi thọ, giá trị còn lại của tài sản.
2.4. Sai sót trong việc ghi nhận tài sản:
- Ghi nhận tài sản không đủ điều kiện: Ghi nhận các tài sản chưa đáp ứng đủ điều kiện để trở thành TSCĐ.
- Ghi nhận trùng lặp: Ghi nhận cùng một tài sản nhiều lần.
- Không ghi nhận đầy đủ thông tin: Thiếu thông tin về tài sản như mã số, mô tả, ngày mua,...
2.5. Sai sót trong việc kiểm kê tài sản:
- Kiểm kê không đầy đủ: Không kiểm kê tất cả các tài sản.
- Kiểm kê không chính xác: So sánh số liệu không chính xác giữa sổ sách và thực tế.
- Không xử lý kịp thời các phát sinh: Không xử lý kịp thời các phát sinh như tài sản hư hỏng, mất mát.
3. Phân loại tài sản cố định
Tài sản cố định được phân loại theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào mục đích sử dụng và đặc điểm của từng loại tài sản. Dưới đây là một số cách phân loại tài sản cố định phổ biến:
3.1. Phân loại theo hình thái:
- Tài sản cố định hữu hình: Là những tài sản có hình thể vật chất, có thể nhìn thấy và sờ được, như nhà xưởng, máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải,...
- Tài sản cố định vô hình: Là những tài sản không có hình thể vật chất nhưng mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp, như bằng sáng chế, nhãn hiệu, bản quyền tác giả,...
3.2. Phân loại theo mục đích sử dụng:
- Tài sản cố định dùng cho mục đích kinh doanh: Là những tài sản được sử dụng trực tiếp trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
- Tài sản cố định dùng cho mục đích khác: Là những tài sản không được sử dụng trực tiếp trong quá trình sản xuất kinh doanh mà phục vụ cho các mục đích khác, như tài sản để cho thuê, tài sản dùng cho phúc lợi của người lao động,...
3.3. Phân loại theo nhóm:
- Nhóm 1: Nhà cửa, vật kiến trúc: Bao gồm các công trình xây dựng như nhà xưởng, văn phòng, kho bãi,...
- Nhóm 2: Máy móc, thiết bị: Bao gồm các loại máy móc, thiết bị sản xuất, thiết bị văn phòng,...
- Nhóm 3: Phương tiện vận tải: Bao gồm ô tô, xe máy, tàu thuyền,...
- Nhóm 4: Thiết bị, dụng cụ quản lý: Bao gồm máy tính, máy photocopy, tủ hồ sơ,...
- Nhóm 5: Vườn cây lâu năm, súc vật làm việc: Bao gồm các loại cây trồng lâu năm, động vật phục vụ cho sản xuất.
- Nhóm 6: Các loại tài sản cố định khác: Bao gồm các loại tài sản không thuộc các nhóm trên.
4. Khung khấu hao tài sản cố định
Khấu hao tài sản cố định là quá trình phân bổ giá trị hao mòn của tài sản cố định trong suốt thời gian sử dụng của nó. Mục đích của việc khấu hao là để phản ánh một cách chính xác giá trị còn lại của tài sản trên báo cáo tài chính và phân bổ chi phí sử dụng tài sản vào các kỳ kế toán.
4.1. Khung Khấu Hao Theo Quy Định Của Việt Nam
Tại Việt Nam, khung khấu hao tài sản cố định được quy định cụ thể trong các văn bản pháp luật liên quan, đặc biệt là Thông tư 45/2013/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Luật Kế toán.
Các yếu tố ảnh hưởng đến khung khấu hao:
- Loại tài sản: Mỗi loại tài sản có tuổi thọ và tốc độ hao mòn khác nhau nên khung khấu hao cũng khác nhau.
- Tính chất sử dụng: Tài sản sử dụng trong điều kiện khắc nghiệt sẽ có tốc độ hao mòn nhanh hơn so với tài sản sử dụng trong điều kiện bình thường.
- Chính sách kế toán của doanh nghiệp: Mỗi doanh nghiệp có thể có những chính sách kế toán riêng về khấu hao, nhưng phải đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật.
4.2. Khung khấu hao chung:
Thông tư 45/2013/TT-BTC đã quy định khung khấu hao chung cho các loại tài sản cố định, tuy nhiên doanh nghiệp có thể điều chỉnh khung khấu hao này cho phù hợp với thực tế của mình, miễn là có cơ sở khoa học và hợp lý.
Các phương pháp khấu hao phổ biến:
- Phương pháp đường thẳng: Chia đều giá trị khấu hao trong suốt thời gian sử dụng của tài sản.
- Phương pháp số dư giảm dần: Số tiền khấu hao trong các năm đầu cao hơn các năm sau.
- Phương pháp theo sản lượng: Số tiền khấu hao tỷ lệ thuận với sản lượng sản xuất của tài sản.
>>> Xem thêm về Ghi nhận tài sản cố định vô hình theo chuẩn mực kế toán qua bài viết của Công ty Luật ACC nhé.
5. Câu hỏi thường gặp
Tài sản cố định là gì?
Tài sản cố định là những tài sản có giá trị lớn, sử dụng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và có thời gian sử dụng lâu dài, thường trên một năm.
Điều kiện ghi nhận tài sản cố định bao gồm những gì?
Tài sản phải đáp ứng các điều kiện như: có giá trị lớn (thường từ 30 triệu đồng trở lên), có thời gian sử dụng trên một năm, thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp và phục vụ cho mục đích sản xuất, kinh doanh.
Cách xác định giá trị ghi nhận ban đầu của tài sản cố định?
Giá trị ghi nhận ban đầu bao gồm giá mua, chi phí vận chuyển, lắp đặt, và các chi phí khác cần thiết để đưa tài sản vào trạng thái sẵn sàng sử dụng.
Có những loại tài sản cố định nào?
Tài sản cố định hữu hình (như máy móc, thiết bị), tài sản cố định vô hình (như bản quyền, thương hiệu), và tài sản cố định thuê tài chính.
Khi nào thì tài sản cố định cần phải được đánh giá lại?
Tài sản cố định cần được đánh giá lại khi có sự thay đổi lớn về giá trị thị trường hoặc khi doanh nghiệp thực hiện chuyển nhượng tài sản.
Tài sản cố định có thể bị khấu hao không?
Có, tài sản cố định phải được khấu hao theo quy định để phản ánh đúng giá trị thực tế của tài sản trong báo cáo tài chính.
Trên đây là toàn bộ thông tin tư vấn của Công ty Luật ACC liên quan đến điều kiện ghi nhận tài sản cố định mới nhất hiện nay. Chúng tôi hy vọng nhận được nhiều ý kiến đóng góp của quý khách hàng trên cả nước để chúng tôi ngày một chuyên nghiệp hơn.
Nội dung bài viết:
Bình luận