Điều 26 luật dân sự 2015

Quyền có họ tên là một trong những quyền cơ bản nhất của con người. Điều này được ghi nhận trong Bộ luật Dân sự 2015 với nội dung: “Cá nhân có quyền có họ, tên (bao gồm cả chữ đệm, nếu có). Họ, tên của một người được xác định theo họ, tên khai sinh của người đó.” Tuy nhiên, họ tên của một cá nhân chỉ được coi là hợp pháp khi được đăng ký trên giấy khai sinh.

Quyền có họ tên cho phép cá nhân được gọi, xưng hô và được tự xưng trong các quan hệ dân sự phổ thông như quan hệ gia đình; quan hệ bạn bè; quan hệ xã giao; quyền được viết và ký tên trong các chứng thư pháp lý. Họ tên không thể mua bán hay chuyển nhượng từ người này sang người khác trong bất kì trường hợp nào, cũng không thể mất đi do thời hiệu hay bị chủ thể khác tước đoạt hoặc phá hủy.

1.     Các thành phần trong họ tên

Họ và tên của công dân Việt Nam thường bao gồm hai phần chính: họ và tên.

Trong đó:

-         Họ là thành tố đầu tiên dùng để xác định nguồn gốc của cá nhân

-         Tên được chia ra thành tên đệm và tên chính

+ Tên đệm là yếu tố đặt giữa họ và tên chính, đây là thành tố phụ có thể có hoặc không, không mang tính bắt buộc

+ Tên chính là yếu tố bắt buộc cần phải có trong tên gọi của từng cá nhân, để phân biệt với những người khác. Tên chính đứng ở vị trí cuối cùng trong cụm họ - tên, trừ những trường hợp đặc biệt.

2.     Quy định trong việc đặt họ và tên của cá nhân

Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về việc xác định họ của cá nhân trong các trường hợp khác nhau:

-         Xác định họ của cá nhân trong trường hợp xác định được cha đẻ, mẹ đẻ của cá nhân: Họ của cá nhân được xác định là họ của cha đẻ hoặc họ của mẹ đẻ theo thỏa thuận của cha mẹ; nếu không có thỏa thuận thì họ của con được xác định theo tập quán

-         Xác định họ của cá nhân trong trường hợp chưa xác định được cha đẻ: Họ của con được xác định theo họ của mẹ đẻ.

Lưu ý: Cha mẹ đẻ được quy định trong Bộ luật này là cha mẹ được xác định dựa trên sự kiện sinh đẻ; người nhờ mang thai hộ với người được sinh ra từ việc mang thai hộ theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.

-         Xác định họ của cá nhân trong trường hợp trẻ em bị bỏ rơi, chưa xác định được cha đẻ, mẹ đẻ và chưa được nhận làm con nuôi: Họ của trẻ em được xác định theo đề nghị của người đứng đầu cơ sở nuôi dưỡng trẻ em đó hoặc theo đề nghị của người có yêu cầu đăng ký khai sinh cho trẻ em, nếu trẻ em đang được người đó tạm thời nuôi dưỡng.

3.     Quy định về việc đặt tên cho cá nhân

-         Việc đặt tên bị hạn chế trong trường hợp xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự.

-         Tên của công dân Việt Nam phải bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam; không đặt tên bằng số, bằng một ký tự mà không phải là chữ.

4.     Quy định về việc sử dụng bí danh, bút danh

 Ngoài họ và tên thì cá nhân có thể sử dụng bí danh, bút danh

-     Bút danh là tên của một tác giả do chính họ đặt thay cho tên thật, thường được các tác giả sử dụng trong tác phẩm của họ. Bút danh có thể được sử dụng với nhiều mục đích như để ngụy trang giới tính tác giả, bảo vệ tác giả khỏi những lời đánh giá tiêu cực cho tác phẩm của họ hoặc có thể để biểu đạt một mục đích hay ý tưởng nào đó.

-      Bí danh là tên dùng thay cho tên thật để hoạt động bí mật, thường được các nhà hoạt động cách mạng trong thời chiến hay các đảng viên đảng phái chính trị sử dụng.

Bút danh và bí danh đều là những cái tên đặc biệt. Bộ luật Dân sự 2015 công nhận cho mỗi cá nhân có thể có thể có bút danh và bí danh để phục vụ công việc, tuy nhiên việc đặt bút danh và bí danh không được gây ảnh hưởng, thiệt hại đến quyền lợi và lợi ích của người khác. Điều này tránh trường hợp lạm dụng các bút danh đã có sẵn tên tuổi để làm bút danh cho mình và hưởng lợi từ bút danh đó.

Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu của chúng tôi về quy định tại Điều 26 Bộ luật Dân sự năm 2015 gửi đến quý bạn đọc để tham khảo. Trong quá trình tìm hiểu nếu như quý bạn đọc có thắc mắc cần giải đáp, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trao đổi cụ thể.

Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo, tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp.