Đặc điểm của chính sách tài khóa

Chính sách thuế là chính sách thông qua hệ thống thuế, đầu tư công tác động đến nền kinh tế. Chính sách tài khóa là chính sách kinh tế vĩ mô quan trọng, giúp ổn định và phát triển nền kinh tế.  

 1. Chính sách tài khóa là gì?

  Chính sách tài khóa  là việc sử dụng các khoản chi tiêu của chính phủ và các khoản thu ngân sách để tác động đến nền kinh tế. Nó là  công cụ  chính sách kinh tế vĩ mô do Chính phủ thực hiện.  

 Chính phủ điều chỉnh thuế suất và chi tiêu để đạt được các mục tiêu kinh tế vĩ mô như tạo  việc làm, tăng trưởng kinh tế,  ổn định giá cả, v.v. 

 Chính sách tài khóa là gì?  

 Chính sách tài khóa trong nền kinh tế ngày nay 

 Chỉ có cấp trung ương là chính phủ mới có quyền thực hiện chính sách tài khóa, chính quyền địa phương các cấp không được  thực hiện chức năng này.  

 2. Các loại chính sách tài khóa 

 Chính sách tài khóa bao gồm hai loại, mỗi loại tác động theo hai hướng ngược nhau đến kinh tế vĩ mô. 

 Chính sách  mở rộng tài chính 

 Chính sách tài khóa mở rộng còn được gọi là chính sách tài khóa thâm hụt. Chính sách này là việc chính phủ thực hiện tăng chi tiêu công, giảm  thu  thuế hoặc giảm  thu thuế kết hợp với tăng chi tiêu công. Nhờ đó giúp tăng sản lượng của nền kinh tế, tăng tổng cầu, từ đó tăng số lượng việc làm cho người dân, thúc đẩy nền kinh tế phát triển. 

 Chính sách tài khoá mở rộng được áp dụng khi nền kinh tế suy thoái, tăng trưởng chậm, tăng trưởng thấp và thất nghiệp gia tăng. Chính sách này thường được áp dụng kết hợp với chính sách tiền tệ nhằm thực hiện mục tiêu ổn định, phát triển và tăng trưởng hiệu quả. 

 Chính sách tài khóa hạn chế 

 Chính sách tài khóa thắt chặt xảy ra khi chính phủ cắt giảm chi tiêu chính phủ, tăng doanh thu  thuế hoặc tăng doanh thu  thuế kết hợp với giảm chi tiêu chính phủ. 

 Nhờ đó giảm sản xuất, giảm tổng cầu giúp nền kinh tế không  phát triển quá nóng. Chính trị được dùng để đưa một nền kinh tế đang phát triển quá nhanh, có tỷ lệ lạm phát cao, thiếu ổn định  về trạng thái cân bằng và ổn định.  

 Các loại chính sách tài khóa 

 Chính sách có 2 loại tùy biến theo hướng tác động kinh tế vĩ mô 

 3. Vai trò của chính sách tài khóa trong nền kinh tế 

 Chính sách tài khóa có bốn vai trò: 

 - Là công cụ giúp chính phủ tác động đến toàn bộ nền kinh tế trong mọi trường hợp, ổn định nền kinh tế đầy biến động. 

  - Với sự trợ giúp của hai công cụ  chính sách ngân sách, Chính phủ sẽ phân bổ hiệu quả các nguồn lực của nền kinh tế, Nhà nước sẽ tập trung phát triển một lĩnh vực trọng điểm của đất nước. 

  - Giúp phân phối và phân phối lại tổng sản phẩm quốc dân. Tạo môi trường an toàn, ổn định cho đầu tư và tăng trưởng.  

 - Mục tiêu của chính sách tài khóa là tăng trưởng và phát triển  kinh tế.  4. Công cụ thực hiện chính sách tài khóa 

 Chính sách tài khóa sử dụng hai công cụ chính: 

 Công cụ thực thi chính sách tài khóa 

 Công cụ thực hiện hiệu quả chính sách tài khóa  

 chi tiêu chính phủ 

 Chi tiêu công bao gồm  chuyển nhượng và mua hàng hóa và dịch vụ. Đặc biệt: 

 - Chi mua hàng hóa và dịch vụ: Chính phủ sử dụng ngân sách để đầu tư cho quốc phòng, xây dựng cơ sở hạ tầng, trả lương cho công chức, v.v. 

 - Chi chuyển giao: Chính phủ chi ngân sách để trợ cấp cho các  nhóm yếu thế trong xã hội như người tàn tật, người nghèo, bệnh binh, thương binh, v.v. 

 Cả hai khoản chi đều ảnh hưởng đến tổng cầu của nền kinh tế. Chính phủ chi tiêu để mua hàng hóa và dịch vụ làm tăng cầu hàng hóa, làm tăng tổng cầu của nền kinh tế. Chi cho ngân sách phúc lợi, thu nhập người dân tăng lên, người dân mua sắm nhiều hơn, gián tiếp làm tăng tổng cầu. Khi chi tiêu của chính phủ tăng lên, hiệu ứng tổng cầu của nền kinh tế tăng lên. Vì cầu tăng sẽ kích thích cung tăng, giúp nền kinh tế phục hồi và tăng trưởng, hướng tới mục tiêu phát triển ổn định. Chi tiêu chính phủ giảm, tác động đến tổng cầu giảm ổn định do tốc độ phát triển quá nhanh của nền kinh tế. 

 Thuế 

 Chính sách tài khóa còn có một công cụ khác đó là đánh thuế, đây là khoản thu  bắt buộc của nhà nước đối với các tổ chức cá nhân vào ngân sách nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của nhà nước vì lợi ích chung. Thuế có hai loại: 

 Thuế 

 Thuế là  công cụ đắc lực của  chính sách tài khóa 

 Thuế trực thu:  thuế khấu trừ trực tiếp vào tài sản và thu nhập của người chịu thuế. Người nộp thuế là người nộp thuế. Thuế trực thu bao gồm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế thừa kế, thuế tài sản, thuế bất động sản, v.v. 

 Thuế gián thu: Là loại thuế điều tiết gián tiếp thông qua giá cả hàng hóa, dịch vụ, đối tượng chịu thuế không phải là người nộp thuế. 

 Thuế gián thu bao gồm thuế TTĐB, thuế GTGT, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, v.v. Chẳng hạn, có VAT, giá các sản phẩm niêm yết đã bao gồm 8-10% VAT. Chịu thuế nhưng không trực tiếp nộp thuế, nhà sản xuất nộp thay cho người mua khoản thuế này. 

 Chi của chính phủ là khoản chi và thuế là khoản thu  nên chúng sẽ ảnh hưởng lẫn nhau. Nếu thuế tăng, thu nhập của người dân giảm,  tiêu dùng giảm, tổng cầu giảm và GDP giảm. Nếu thuế giảm, giá  hàng hóa và dịch vụ giảm, mọi người  chi tiêu nhiều hơn, tổng cầu tăng và GDP tăng.  

 Trong tình hình hiện nay, nền kinh tế đang gặp khó khăn, nhà nước đang thực hiện hiệu quả các chính sách tài khóa để thúc đẩy nền kinh tế phát triển. TOPI mong rằng cùng với những thông tin  TOPI cung cấp về chính sách thuế sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về  tác động của chính sách này đối với  đầu tư, từ đó lựa chọn  hướng đầu tư phù hợp.