Cho thuê tài chính là gì?

Các công ty cho thuê được phép tham gia vào những hoạt động nào? Các điều kiện hoạt động cho thuê là gì? 

Về vấn đề này, ACC xin trả lời như sau:

1. Cho thuê tài chính là gì?

Theo Khoản 3 Điều 7 Nghị định 39/2014/NĐ-CP, cho thuê tài sản là hoạt động cấp tín dụng trung và dài hạn trên cơ sở hợp đồng cho thuê giữa bên cho thuê và bên thuê.
Trong đó:

- Bên cho thuê tài chính cam kết mua tài sản thuê tài chính theo yêu cầu của bên thuê tài chính và nắm giữ quyền sở hữu tài sản thuê tài chính trong suốt thời gian thuê.
Cụ thể, tài sản cho thuê là máy móc, thiết bị hoặc các tài sản khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và được hướng dẫn cụ thể về loại tài sản cho thuê trong từng thời kỳ. (Khoản 7 Điều 3 Nghị định 39/2014/NĐ-CP)

- Bên thuê tài chính sử dụng tài sản thuê tài chính và thanh toán tiền thuê trong suốt thời hạn thuê đã ghi trong hợp đồng thuê tài chính.

2. Hoạt động cho thuê công ty

Công ty cho thuê tài chính là công ty tài chính chuyên ngành, có hoạt động chính là cho thuê theo quy định tại Nghị định 39/2014/NĐ-CP. Dư nợ cho thuê tối thiểu phải bằng 70% tổng dư nợ cấp tín dụng. (Khoản 7 Điều 3 Nghị định 39/2014/NĐ-CP)

Cụ thể, công ty cho thuê tài chính được phép tham gia vào các hoạt động quy định tại Điều 112 đến Điều 116 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 (sửa đổi 2017) và Nghị định 39/2014/NĐ-CP:

2.1. Hoạt động ngân hàng của công ty cho thuê

- Nhận tiền gửi của tổ chức.
- Phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu, trái phiếu để huy động vốn của tổ chức. - Vay vốn của các tổ chức tín dụng, tổ chức tài chính trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật; Ngân hàng Nhà nước cho vay dưới hình thức tái cấp vốn theo quy định của Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010.
- Cho thuê tài chính.
- Cho vay bổ sung vốn lưu động để tài trợ cho khách thuê.
- Cho thuê hoạt động với điều kiện tổng giá trị tài sản của bên cho thuê hoạt động không vượt quá 30% tổng tài sản của công ty cho thuê.
- Thực hiện các hình thức cấp tín dụng khác khi được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận.

2.2. Hoạt động cho thuê tài chính

Hoạt động cho thuê tài chính là việc cấp tín dụng trung hạn, dài hạn trên cơ sở hợp đồng cho thuê tài chính và phải có một trong các điều kiện sau đây:

- Khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng, bên thuê được nhận chuyển quyền sở hữu tài sản cho thuê hoặc tiếp tục thuê theo thỏa thuận của hai bên;

- Khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng, bên thuê được quyền ưu tiên mua tài sản cho thuê theo giá danh nghĩa thấp hơn giá trị thực tế của tài sản cho thuê tại thời điểm mua lại;

- Thời hạn cho thuê một tài sản phải ít nhất bằng 60% thời gian cần thiết để khấu hao tài sản cho thuê đó;

- Tổng số tiền thuê một tài sản quy định tại hợp đồng cho thuê tài chính ít nhất phải bằng giá trị của tài sản đó tại thời điểm ký hợp đồng.

2.3. Hoạt động mở tài khoản của công ty cho thuê tài chính

- Công ty cho thuê tài chính có nhận tiền gửi phải mở tài khoản tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước và duy trì trên tài khoản tiền gửi này số dư bình quân không thấp hơn mức dự trữ bắt buộc.
- Công ty cho thuê tài chính được mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

2.4. Hoạt động góp vốn, mua cổ phần của công ty cho thuê tài chính

Công ty cho thuê tài chính không được góp vốn, mua cổ phần, thành lập công ty con, công ty liên kết dưới mọi hình thức.

2.5. Các hoạt động khác của công ty cho thuê tài chính

- Tiếp nhận vốn ủy thác của Chính phủ, tổ chức, cá nhân để thực hiện hoạt động cho thuê tài chính. Việc nhận ủy thác vốn của cá nhân phải thực hiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
- Tham gia đấu thầu trái phiếu kho bạc do Ngân hàng Nhà nước tổ chức.
- Mua bán trái phiếu chính phủ.
- Thực hiện nghiệp vụ đàm phán, cung ứng các dịch vụ ngoại hối và cho thuê tài chính theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
- Làm đại lý kinh doanh bảo hiểm. - Cung cấp các dịch vụ tư vấn trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính và đầu tư cho khách thuê tài chính.
- Mua và thuê.
- Bán các khoản phải thu từ hợp đồng cho thuê cho các tổ chức, cá nhân theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
(Điều 16 Nghị định 39/2014/NĐ-CP)

3. Điều kiện hoạt động đối với công ty cho thuê

Theo khoản 1 Điều 13 Nghị định 39/2014/NĐ-CP, công ty cho thuê muốn hoạt động phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

- Có đội ngũ nhân sự đủ tiêu chuẩn, năng lực chuyên môn, cơ sở vật chất, công nghệ, phương tiện, trang thiết bị và các quy định nội bộ theo quy định của pháp luật để thực hiện các hoạt động ngân hàng quy định tại Thông tư này. - Đáp ứng đầy đủ các điều kiện nghiệp vụ hoạt động ngân hàng do NHNN quy định.
Đối với công ty tài chính được thành lập và hoạt động trước ngày 25 tháng 6 năm 2014 được bổ sung hoạt động cho thuê, ngoài việc đáp ứng đầy đủ các điều kiện trên còn phải bổ sung các yếu tố sau:

- Các điều kiện quy định tại điểm c, d, đ khoản 2 Điều 11 Nghị định 39/2014/NĐ-CP:

Tuân thủ quy định về các tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động ngân hàng, phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro liên tục trong tất cả các quý của năm liền trước năm có yêu cầu bổ sung nghiệp vụ;

tỷ lệ nợ xấu dưới mức quy định của Ngân hàng Nhà nước;

Không bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng trong 01 năm liên tục kể từ khi đề nghị bổ sung hoạt động.
- Hoạt động kinh doanh liên tục có lãi ít nhất 02 năm liền kề năm đề nghị bổ sung nghiệp vụ.