Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội cả nước tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2023 do Tổng cục Thống kê công bố cho thấy, thu ngân sách nhà nước 5 tháng đầu năm 2023 dự kiến giảm 6% so với cùng kỳ . Đồng thời, chi ngân sách Nhà nước ước tăng 10,9% để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý Nhà nước, thanh toán nợ quá hạn cũng như thanh toán nợ đúng hạn cho các đối tượng. theo quy định.
THỬ THÁCH CHỈ CÂN BẰNG NGÂN SÁCH
Cụ thể, thu NSNN tháng 5 ước đạt 103,4 nghìn tỷ đồng, giảm hơn 35 nghìn tỷ đồng so với số báo cáo cuối tháng trước. Tổng thu ngân sách nhà nước lũy kế 5 tháng đầu năm 2023 ước tính đạt 769,6 nghìn tỷ đồng, bằng 47,5% dự toán năm và giảm 6% so với cùng kỳ.
Trong đó, thu nội địa tháng 5 ước đạt 80,8 nghìn tỷ đồng; lũy kế 5 tháng đầu năm 2023 ước đạt 638,7 nghìn tỷ đồng, bằng 47,9% dự toán năm và giảm 2,9% so với cùng kỳ. Thu dầu thô tháng 5 ước đạt 4,5 nghìn tỷ đồng; lũy kế 5 tháng đầu năm 2023 ước đạt 25,6 nghìn tỷ đồng, hoàn thành 61% dự toán năm, giảm 12,1% so cùng kỳ.
Trong đó, thu cân đối tài khóa hoạt động xuất nhập khẩu tháng 5 ước đạt 18,1 nghìn tỷ đồng; lũy kế 5 tháng đầu năm 2023 ước đạt 105,3 nghìn tỷ đồng, đạt 44% dự toán năm và giảm 20% so cùng kỳ.
Tận dụng dư địa tài khóa, tập trung phục hồi kinh tế - Ảnh 1
Các chuyên gia cho rằng kinh tế Việt Nam tiếp tục chịu “tác động kép” của các yếu tố tiêu cực, khó lường bên ngoài và những hạn chế, bất cập bên trong kéo dài nhiều năm.
Trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng, khủng hoảng lương thực, thế giới vẫn chưa thoát khỏi vòng xoáy lạm phát, biến động tiêu cực trên thị trường ngoại hối, tiền tệ biến động, dòng chảy thương mại bị tắc nghẽn, nhiều đối tác nhân tố chính giảm sút…; ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của Việt Nam.
Báo cáo của Tổng cục Thống kê cũng chỉ ra, mặc dù cán cân thương mại hàng hóa 5 tháng đầu năm 2023 duy trì xuất siêu 9,8 tỷ USD nhưng tổng kim ngạch nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa vẫn có xu hướng giảm. dài hạn giảm 14,7% so với cùng kỳ, ước tính đạt 262,54 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu giảm 11,6%, nhập khẩu giảm 17,9%, tiếp tục gây áp lực lên việc hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách do ngành hải quan quản lý. Kết thúc quý I/2023, các đối tác chính của Việt Nam đều có mức tăng trưởng thấp như Hoa Kỳ đạt 1,6%; EU đạt 1,3%; Nhật Bản đạt 1,3%; Hàn Quốc đạt 0,8%. Điều này cho thấy rõ Việt Nam tiếp tục đối mặt với những áp lực ngày càng lớn từ bên ngoài, trong đó có việc nhu cầu thế giới giảm mạnh; công nghiệp chế biến, chế tạo và nhiều ngành động lực bị ảnh hưởng nặng nề; thiếu đơn hàng, sản xuất thu hẹp... gây nhiều khó khăn từ nay đến cuối năm, tạo áp lực lớn lên tiến độ thu ngân sách những tháng tới.
Cụ thể, trong năm 2023, Bộ Tài chính trình Chính phủ nên miễn, giảm, gia hạn số tiền thuế, phí là 195,4 nghìn tỷ đồng, trong đó số tiền miễn, giảm là 74,2 nghìn tỷ đồng và số tiền gia hạn là 121 nghìn tỷ đồng. Trong thời gian tới, các chính sách giảm thuế sẽ tiếp tục được nghiên cứu và ban hành trên diện rộng cũng sẽ tạo áp lực lên phát triển nguồn thu ngân sách nhà nước.
Vì vậy, để giảm chênh lệch thu chi, ngành tài chính đang cố gắng tìm cách ngăn chặn thất thoát thu nhập ở những khu vực tiềm năng và chống trốn thuế. Báo cáo của Tổng cục Thống kê cũng cho biết tổng quan tình hình chi ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm.
Cụ thể, tổng chi NSNN tháng 5 ước đạt 152 nghìn tỷ đồng. Như vậy, chi NSNN tháng 5 tăng gần 17 nghìn tỷ đồng so với báo cáo cuối tháng trước. Lũy kế 5 tháng đầu năm 2023 ước đạt 653,1 nghìn tỷ đồng, bằng 31,5% dự toán năm và tăng 10,9% so cùng kỳ.
Trong đó, chi thường xuyên 5 tháng đầu năm 2023 ước tính 452,4 nghìn tỷ đồng, bằng 38,6% dự toán năm và tăng 5,6% so với cùng kỳ; lãi trả nợ 43 nghìn tỷ đồng, bằng 41,8% và giảm 1,3%. Trong đó, chi đầu tư phát triển đạt 157,1 nghìn tỷ đồng, bằng 21,6% và tăng 35,5%.
Nhờ vậy, cân đối giữa NSTW và NSĐP được đảm bảo, tính đến hết tháng 5, NSNN vẫn duy trì kết dư 116.500 tỷ đồng.
Tổng cục Thống kê cho biết, vốn đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước trong tháng 5 được các bộ, ngành, địa phương tập trung đẩy mạnh thực hiện để tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Tận dụng dư địa tài khóa, tập trung phục hồi kinh tế - Ảnh 2
Tính chung 5 tháng đầu năm, vốn đầu tư thực hiện từ ngân sách nhà nước ước tính hơn 177 nghìn tỷ đồng, đạt 25,5% kế hoạch năm và tăng 18,4%, cao hơn cùng kỳ năm 2022 (cùng kỳ năm 2022 tăng 24,9% và tăng 10,8%).
Cụ thể, vốn đầu tư thực hiện do Trung ương quản lý ước đạt 33,6 nghìn tỷ đồng, bằng 25,3% kế hoạch năm và tăng 30,2% so với cùng kỳ. Vốn đầu tư thực hiện do địa phương quản lý ước đạt 143,4 nghìn tỷ đồng, đạt 25,6% kế hoạch năm và tăng 15,9% so với cùng kỳ.
CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH LÀ NỀN TẢNG
Giới phân tích cho rằng giải ngân kế hoạch đầu tư vốn công năm 2023 còn chậm, trên nóng dưới lạnh sẽ vô cùng rắc rối. Bởi dự án chậm triển khai, không thể chuyển hóa thành động lực tăng trưởng, hay khối tài sản hàng triệu tỷ đồng, phần lớn được dành cho đầu tư công gửi ngân hàng với lãi suất thấp, lãi suất thấp, trong khi nhà nước vẫn phải trả các khoản nợ và lãi của số vốn đi vay.
Chia sẻ mới đây, GS.TS. Hoàng Văn Cường, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Ủy viên Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội, nhìn nhận còn nhiều nút thắt khiến đầu tư công dù đẩy mạnh giải ngân chưa nhanh. ; hay gói kích cầu đến nay giải ngân chưa nhiều, còn vướng cơ chế, chính sách. Vì vậy, cần tháo gỡ những vướng mắc về thể chế, chính sách để giải phóng nguồn lực, gia tăng nội lực của nền kinh tế.
Mặc dù thu ngân sách nhà nước hiện đang có xu hướng giảm do môi trường khó khăn, nhất là trong thời gian miễn, giãn, hoãn thu, tuy nhiên, GS.TS Hoàng Văn Cường lạc quan cho rằng, thực tế trong hơn 2 năm qua, đến năm 2021 và năm 2022, số thu đã vượt xa dự báo, thể hiện ở chỗ ngành tài chính đang tận dụng cơ hội để khai thác nguồn thu, bù đắp mở rộng kinh doanh, chậm nộp hoặc chậm nộp.
Do tạo nguồn thu tốt nên mức bội chi dưới mức Chính phủ giao, nợ công giảm rất thấp, trước đây có giai đoạn lên tới hơn 50% nhưng nếu tính theo GDP mới thì năm 2021 sẽ giảm. giảm xuống 42% và năm 2022 chỉ còn hơn 38%. Đây là một đồng xu rất tốt để tiếp tục sử dụng chính sách tài khóa... Nội dung bài viết đã được đăng trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 23-2023, phát hành ngày 05/06/2023. Mời bạn đọc tham khảo tại đây:
https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi-king-te-viet-nam
Tận dụng dư địa tài khóa, tập trung phục hồi kinh tế - Ảnh 3
Nội dung bài viết:
Bình luận