Chính sách tài khóa bao gồm

Các thành phần chính của chính sách tài khóa bao gồm thuế, chi tiêu công và quản lý nợ công. Việc hiểu rõ cơ cấu và chức năng của từng thành phần này là rất cần thiết để có cái nhìn toàn diện về cách thức chính sách tài khóa ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô. Cùng tìm hiểu Chính sách tài khóa bao gồm những gì qua bài viết dưới đây.

Chính sách tài khóa bao gồm

1. Chính sách tài khóa là gì? 

1.1 Chính sách tài khóa là gì? 

Chính sách tài khóa  là  công cụ  chính sách kinh tế vĩ mô do chính phủ thực hiện, nhằm mục đích tác động đến quy mô  hoạt động kinh tế. Theo đó, chính phủ sẽ điều chỉnh thuế suất và các khoản chi tiêu khác để đạt được các mục tiêu kinh tế vĩ mô như tăng trưởng kinh tế,  ổn định giá tiêu dùng, tăng việc làm, v.v.

Chính sách tài khóa thuộc quyền hành pháp của chính phủ,  chính quyền địa phương các cấp không được thực hiện chức năng này.  

1.2 Các loại chính sách tài khóa 

 Chính sách tài khóa bao gồm chính sách tài khóa mở rộng và chính sách tài khóa hạn chế. Mỗi loại sẽ có những tác động  kinh tế vĩ mô khác nhau. 

 - Chính sách  mở rộng tài chính 

 Chính sách tài khóa mở rộng còn được gọi là chính sách tài khóa thâm hụt. Trong chính sách này, chính phủ sẽ  tăng chi tiêu công hoặc giảm doanh thu từ thuế hoặc kết hợp cả hai. Chính sách tài khóa mở rộng có vai trò nâng cao sản lượng của nền kinh tế, tăng tổng cầu, tạo thêm việc làm cho người lao động, từ đó  phát triển  nền kinh tế.  

 Chính sách tài khóa mở rộng được thực hiện trong trường hợp nền kinh tế suy thoái, tốc độ tăng trưởng chậm, kém phát triển và thất nghiệp  trong xã hội gia tăng. Chính sách này thường gắn liền với chính sách tiền tệ, làm nền tảng cho sự ổn định và phát triển kinh tế hiệu quả nhất. 

  - Chính sách tài khóa hạn chế 

 Một chính sách tài khóa thắt chặt bao gồm giảm chi tiêu công hoặc tăng doanh thu thuế, hoặc chính phủ kết hợp cả hai  cùng một lúc.  

 Chính sách tài khóa thắt chặt giúp giảm sản lượng  kinh tế, từ đó làm giảm tổng cầu. Chính  sách được áp dụng nhằm đưa nền kinh tế trở lại trạng thái cân bằng khi nó đang có tốc độ tăng trưởng quá nhanh, tỷ lệ lạm phát cao và không ổn định. 

2. Chính sách tài khóa khác với chính sách tiền tệ như thế nào?

 Chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ  là hai công cụ quan trọng của nhà nước trong việc điều hành nền kinh tế. Tuy nhiên, có một số khác biệt giữa hai chính sách này. Sự khác biệt  giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ là gì? 

 chính sách thuế là:

• Công cụ thực hiện . Các công cụ kinh doanh ngoại hối và  tín dụng như lãi suất,  dự trữ bắt buộc, chính sách tỷ giá hối đoái, chính sách nới lỏng định lượng,  ngân hàng mở, v.v. 
•  Chính phủ quản lý

Chính sách tiền tệ là: 

• Thuế và  chi tiêu công
•  Hoạch định chính sách
•  ngân hàng trung ương 

 Mục tiêu 

•  Đưa nền kinh tế đến mức sản xuất và việc làm mong muốn 
•  Ổn định, ổn định giá cả, thúc đẩy tăng trưởng GDP và giảm tỷ lệ thất nghiệp 

3. Các công cụ chính sách tài khóa 

 Như đã nói ở trên, hai công cụ chính của chính sách tài khóa là thuế và chi tiêu của chính phủ. 

3.1 Các công cụ chi tiêu của chính phủ 

 Công cụ chi tiêu chính của chính phủ  là  mua  hàng hóa và dịch vụ và chuyển giao. Trong đó: 

 Mua  hàng hóa và dịch vụ: Dùng để đầu tư vào quốc phòng, giáo dục, y tế, mua  vũ khí, xây dựng đường xá, trường học, cầu cống,  cơ sở hạ tầng, trả lương cho  nhân viên chính phủ... 

 Chuyển giao: dùng để hỗ trợ các nhóm yếu thế trong xã hội như người nghèo, người tàn tật, thương bệnh binh, v.v. 

Các công cụ chi tiêu công tác động đến tổng cầu trong nền kinh tế. Sự gia tăng chi tiêu cho hàng hóa và dịch vụ có nghĩa là sự gia tăng  tổng cầu kinh tế. Trợ cấp xã hội tăng cũng kéo theo thu nhập của người dân tăng, nhu cầu mua sắm tăng dẫn đến  cung tăng. 

  Chi tiêu công là công cụ điều tiết nền kinh tế quốc dân, đưa nền kinh tế phục hồi trở lại và đưa nền kinh tế vào con đường tăng trưởng và ổn định.  

3.2 Công cụ thuế 

 Thuế là  khoản  phải thu từ cá nhân, tổ chức để bổ sung  ngân sách nhà nước nhằm phục vụ các hoạt động chi tiêu vì lợi ích chung. Công cụ tài chính bao gồm thuế trực thu và thuế gián thu: 

 Thuế trực thu: các loại thuế đánh trực tiếp vào thu nhập/của cải của một người, chẳng hạn như thuế thu nhập cá nhân, thuế  doanh nghiệp, thuế tài sản, thuế thừa kế và thuế bất động sản… Người nộp thuế không phải là người nộp thuế. 

Thuế gián thu là loại thuế tác động gián tiếp đến giá cả hàng hóa, dịch vụ thông qua  hành vi sản xuất và tiêu dùng của nền kinh tế  như thuế giá trị gia tăng, thuế nhập khẩu, v.v. thuế xuất khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt… Đối tượng chịu thuế không phải là người nộp thuế. 

 Khác với công cụ chi tiêu công, thuế là đầu vào nên sẽ có tác động ngược lại. Thuế tăng, thu nhập của người dân giảm dẫn đến tiêu dùng giảm, do đó làm giảm  tổng cầu và làm giảm GDP. Thuế giảm, giá  hàng hóa và dịch vụ giảm khiến người dân chi tiêu nhiều hơn, tổng cầu tăng dẫn đến GDP tăng.  

4. Tác động của chính sách tài khóa đến nền kinh tế 

 Chính sách tài khóa tác động đến nền kinh tế thông qua 4 yếu tố: 

 Là công cụ của chính phủ để tác động đến tổng cầu, từ đó tác động đến nền kinh tế. Trong điều kiện bình thường, chính sách tài khóa giúp nền kinh tế tăng trưởng ổn định. Trong trường hợp nền kinh tế suy thoái hoặc quá nóng, chính sách tài khóa giúp đưa nền kinh tế trở lại trạng thái cân bằng. 

  Giúp chính phủ phân bổ  nguồn lực kinh tế hiệu quả thông qua hai công cụ  chính sách tài khóa. Trên cơ sở đó, nhà nước có thể tập trung  phát triển các lĩnh vực trọng điểm của đất nước.  Thực hiện các chức năng phân phối và  phân phối lại tổng sản phẩm quốc dân. Chính sách tài khóa giúp điều chỉnh việc phân phối thu nhập, cơ hội, tài sản hoặc rủi ro  thị trường, từ đó tạo ra sự ổn định  xã hội để tạo ra môi trường an toàn cho đầu tư và tăng trưởng. 

  Thực hiện mục tiêu chính  của đất nước là tăng trưởng (trực tiếp hoặc gián tiếp) và phát triển  kinh tế.  

Mặc dù có vai trò to lớn đối với nền kinh tế nhưng chính sách này vẫn còn  nhiều  hạn chế: 

•  Chậm trễ: Chính phủ thường mất nhiều thời gian  để nhận ra những thay đổi trong tổng cầu, thông qua thống kê và phân tích dữ liệu. Sau đó, phải mất một  thời gian  để đưa ra  một chính sách toàn diện. Và cuối cùng, cần có thời gian để chính sách này có hiệu lực. 
•  Chính sách tài khóa không hiệu quả: Vì chính phủ không thể biết  chính xác mức độ ảnh hưởng của việc điều chỉnh chi tiêu đối với nền kinh tế nên chỉ có thể dựa vào dữ liệu cũ. 
•   Nguy cơ lạm phát gia tăng: Khi nền kinh tế suy thoái, sản lượng thực  thấp, tỷ lệ thất nghiệp  cao dẫn đến thâm hụt ngân sách lớn. Tăng chi tiêu của chính phủ sẽ dẫn đến  lạm phát cao hơn và có thể nhiều nợ hơn. 

Với câu hỏi chính sách tài khóa là gì, bài viết đã làm rõ  bản chất, công cụ, mục tiêu và  tác động của chính sách này đến tăng trưởng của nền kinh tế. Hi vọng bạn đọc sẽ có được những thông tin hữu ích, hiểu rõ hơn về chính sách tài khóa  hiện hành để tìm kiếm cơ hội cho riêng mình. Hãy liên hệ với ACC để nhận được sự hỗ trợ nhanh chóng và hiệu quả từ đội ngũ luật sư, chuyên viên pháp lý có nhiều năm kinh nghiệm