Chiết khấu thương phiếu theo lãi đơn [Cập nhật 2024]

1. Hiểu thế nào về thương phiếu

Thương phiếu (commercial paper) là khái niệm dùng để chỉ các loại hối phiếu thương mại khác nhau.Thương phiếu (commercial paper) là những giấy nhận nợ do các công ty có uy tín phát hành để vay vốn ngắn hạn từ thị trường tài chính.Thương phiếu  được phát hành theo hình thức chiết khấu, tức là được bán với giá thấp hơn mệnh giá. Chênh lệch giữa giá mua và mệnh giá thương phiếu chính là thu nhập của người sở hữu thương phiếu.

Những thương phiếu nguyên thuỷ (commercial bill) chỉ xuất hiện trong các hoạt động mua bán chịu hàng giữa các công ty kinh doanh với nhau. Nó có thể do người bán chịu hay người mua chịu hàng hoá phát hành nhưng bản chất vẫn là giấy xác nhận quyền đòi tiền khi đến hạn của người sở hữu thương phiếu. Ngày nay, thương phiếu được phát hành không chỉ trong quan hệ mua bán chịu hàng hoá mà còn được phát hành để vay vốn trên thị trường tiền tệ.

Các công ty danh tiếng khi có nhu cầu vốn có thể phát hành thương phiếu bán trực tiếp cho người mua theo mức giá chiết khấu. Những người đầu tư thương phiếu ngoài các ngân hàng còn có các trung gian tài chính và công ty khác. Các thương phiếu có mức độ rủi ro cao hơn tín phiếu kho bạc nhưng mức lãi suất chiết khấu cũng cao hơn.

Phân loại thương phiếu

- Dựa trên cơ sở người lập, thương phiếu gồm 2 hình thức:

2. Chiết khấu thương phiếu có thể được hiểu là gì?

Chiết khấu thương phiếu trong tiếng Anh là commercial bill discount.

Sau khi nhà xuất khẩu giao hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ cho người xuất nhập khẩu, người hưởng lợi thương phiếu muốn thu tiền của thương phiếu hoặc là nhờ ngân hàng thu hộ theo phương thức thanh toán nhờ thu (collection) hoặc là thế chấp thương phiếu cho ngân hàng để vay tiền ngân hàng hoặc là bán thương phiếu đó cho ngân hàng với giá thấp hơn mệnh giá thương phiếu để thu hồi tiền sớm hơn.

Như vậy, chiết khấu thương phiếu là việc bán thương phiếu cho ngân hàng để sớm thu tiền về với một giá thấp hơn mệnh giá thương phiếu.

3. Chiết khấu thương phiếu theo lãi đơn

Chiếu khấu thương phiếu theo lãi đơn áp dụng đối với các thương phiếu có thời hạn thanh toán gắn với thời điểm chiết khấu (ít hơn 01 năm). Ở đây, ta quy định thời gian chiết khấu được tính theo số ngày chính xác và quy ước mỗi năm là 360 ngày.

3.1. Chiết khấu thương mại

Số tiền chiết khái thương mại Ec là số tiền lãi thu được tính trên mệnh giá C của thương phiếu. Áp dựng công thức tính lãi đơn, ta có:

Chiết khấu thương phiếu theo lãi đơn

3.2. Chiếu khấu hợp lý

Trong công thức tính tiền chiết khấu thương mại nêu trên, theo bản chất của lãi đơn, số lãi phải thanh toán vào ngày đáo hạn. Thực tế, ngân hàng lại nhận lãi ngay khi chiết khấu. Do đó, để đảm bảo hợp lý, lợi tức chiết khấu phải được tính trên số tiền mà ngân hàng cho khách hàng vay hay số tiền mã ngân hàng trả cho khách hàng của mình (hiện giá của thương phiếu). Đó là chiết khấu hợp lý.

Chiết khấu thương phiếu theo lãi đơn

4. Đặc điểm của chiết khấu thương phiếu

Chiết khấu thương phiếu thực chất là ngân hàng tài trợ tài chính tức thời cho nhà xuất khẩu. Nhờ có hình thức tài trợ này, nhà xuất khẩu sớm thu hồi được vốn để đầu tư cho một hoạt động kinh doanh mới.

Mặc dù vẫn đối mặt với các rủi ro có thể xảy ra khi thực hiện chiết khấu cho nhà xuất khẩu, nhưng ngân hàng sẵn sàng bỏ tiền ra mua thương phiếu, bởi vì trong nền sản xuất hàng hóa, thương phiếu hội đủ các thuộc tính của hàng hóa. Đó là giá trị sử dụng và giá trị trao đổi của thương phiếu.

Về nguyên tắc trao đổi của hàng hóa, người mua chỉ trả tiền cho người bán ngay sau khi nhận được quyền sở hữu của hàng hóa. Ngân hàng mua thương phiếu tức là mua các quyền và lợi ích của thương phiếu đem lại cho họ khi thương phiếu đáo hạn.

Ngân hàng chỉ trả tiền cho người bán thương phiếu khi các quyền và lợi ích của thương phiếu được thực hiện, cũng giống như mua bán hàng hóa thông thường. Tuy nhiên, khác với mua bán hàng hóa thông thường, quyền và lợi ích của thương phiếu chỉ thực sự đến khi thương phiếu đáo hạn.

Khi thực hiện chiết khấu, theo yêu cầu của người bán thương phiếu, ngân hàng đã phải ứng tiền trước cho họ, tức là ngân hàng đã tài trợ cho người bán thương phiếu, thậm chí phải chấp nhận rủi ro do việc ocn nợ mất khả năng thanh toán.