Chi phí tài sản cố định là gì?

Chi phí tài sản cố định là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kế toán và tài chính doanh nghiệp. Đây là một khía cạnh quyết định sự thành công và ổn định của một doanh nghiệp, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quản lý nguồn lực và cung cấp cái nhìn rõ ràng về cấu trúc tài chính. Nhưng chi phí tài sản cố định là gì và tại sao nó lại đóng một vai trò quan trọng như vậy? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về khái niệm này và tác động của nó đối với doanh nghiệp trong đoạn sau.

Chi phí tài sản cố định là gì?

 1. Chi phí tài sản cố định là gì?

Chi phí tài sản cố định (Capital Expenditures, viết tắt là CapEx) là số tiền mà công ty dành để mua, duy trì, hoặc cải thiện tài sản cố định, như nhà cửa, xe cộ, thiết bị hoặc đất.

Dưới đây là một số ví dụ về chi phí tài sản cố định:

• Chi phí mua nhà máy, nhà xưởng, văn phòng
• Chi phí mua máy móc, thiết bị sản xuất
• Chi phí mua phương tiện vận tải
• Chi phí mua đất đai
• Chi phí sửa chữa, bảo dưỡng tài sản cố định
• Chi phí nâng cấp, cải tạo tài sản cố định

Chi phí tài sản cố định là một khoản chi phí cần được quản lý chặt chẽ bởi các doanh nghiệp. Việc quản lý hiệu quả chi phí tài sản cố định có thể giúp các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả sử dụng tài sản, và nâng cao khả năng cạnh tranh.

2. Phân loại chi phí tài sản cố định 

Chi phí tài sản cố định có thể được phân loại thành hai loại chính:

• Chi phí mua tài sản cố định mới: Đây là chi phí ban đầu để mua một tài sản cố định mới, bao gồm giá mua, chi phí vận chuyển, lắp đặt, và các chi phí khác liên quan đến việc đưa tài sản đó vào sử dụng.
• Chi phí duy trì và cải thiện tài sản cố định hiện có: Đây là chi phí để sửa chữa, bảo dưỡng, nâng cấp, hoặc cải tạo tài sản cố định hiện có, nhằm kéo dài tuổi thọ hoặc nâng cao hiệu quả sử dụng của tài sản đó.

3. Cách tính chi phí tài sản cố định

Chi phí khấu hao tài sản cố định là khoản chi phí được trích dần từ giá trị của tài sản cố định để phân bổ vào chi phí sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp trong thời gian sử dụng của tài sản đó. Chi phí khấu hao tài sản cố định được tính theo một trong các phương pháp sau:

Phương pháp đường thẳng

Theo phương pháp đường thẳng, chi phí khấu hao tài sản cố định được tính bằng cách lấy nguyên giá của tài sản cố định chia cho thời gian trích khấu hao.

Công thức tính: Mức trích khấu hao hàng năm = Nguyên giá tài sản cố định / Thời gian trích khấu hao

Ví dụ: Một doanh nghiệp mua một chiếc xe ô tô trị giá 1 tỷ đồng, thời gian sử dụng là 5 năm. Mức trích khấu hao hàng năm của chiếc xe ô tô này là:

Mức trích khấu hao hàng năm = 1 tỷ đồng / 5 năm = 200 triệu đồng

Phương pháp số dư giảm dần

Theo phương pháp số dư giảm dần, chi phí khấu hao tài sản cố định được tính bằng cách lấy số dư giảm dần của nguyên giá tài sản cố định nhân với tỷ lệ khấu hao.

Công thức tính: Mức trích khấu hao hàng năm = Số dư giảm dần của nguyên giá tài sản cố định * Tỷ lệ khấu hao

Số dư giảm dần của nguyên giá tài sản cố định được tính bằng cách lấy nguyên giá của tài sản cố định trừ đi số khấu hao đã trích trong các năm trước.

Tỷ lệ khấu hao được xác định theo công thức sau:

Tỷ lệ khấu hao = 100% / (1 + (2 * Thời gian trích khấu hao / 100))

Ví dụ: Một doanh nghiệp mua một chiếc máy móc trị giá 2 tỷ đồng, thời gian sử dụng là 5 năm. Tỷ lệ khấu hao của chiếc máy móc này là:

Tỷ lệ khấu hao = 100% / (1 + (2 * 5 / 100)) = 20%

Số dư giảm dần của nguyên giá máy móc sau năm đầu tiên là:

Số dư giảm dần của nguyên giá máy móc = 2 tỷ đồng - 20% * 2 tỷ đồng = 1,6 tỷ đồng

Vậy, mức trích khấu hao hàng năm của chiếc máy móc này là:

Mức trích khấu hao hàng năm = 1,6 tỷ đồng * 20% = 320 triệu đồng

Phương pháp kết hợp

Theo phương pháp kết hợp, chi phí khấu hao tài sản cố định được tính bằng cách kết hợp giữa phương pháp đường thẳng và phương pháp số dư giảm dần.

Công thức tính:

Mức trích khấu hao hàng năm = (Năm đầu tiên) * Mức khấu hao theo phương pháp đường thẳng + (Năm thứ hai trở đi) * Mức khấu hao theo phương pháp số dư giảm dần

Ví dụ: Một doanh nghiệp mua một chiếc máy móc trị giá 2 tỷ đồng, thời gian sử dụng là 5 năm. Mức khấu hao hàng năm của chiếc máy móc này là:

Mức khấu hao hàng năm = (Năm đầu tiên) * Mức khấu hao theo phương pháp đường thẳng + (Năm thứ hai trở đi) * Mức khấu hao theo phương pháp số dư giảm dần

Mức khấu hao hàng năm = (1 năm) * 20% * 2 tỷ đồng + (4 năm) * 20% * (2 tỷ đồng - 20% * 2 tỷ đồng)

Mức khấu hao hàng năm = 400 triệu đồng + 320 triệu đồng = 720 triệu đồng

4. Chi phí tài sản cố định như thế nào là hợp lý?

Chi phí tài sản cố định được coi là hợp lý khi đáp ứng các tiêu chí sau:

Phù hợp với nguyên giá của tài sản cố định

Nguyên giá của tài sản cố định là giá mua hoặc giá trị hợp lý của tài sản cố định tại thời điểm đưa vào sử dụng. Do đó, chi phí tài sản cố định cần được tính toán dựa trên nguyên giá của tài sản cố định.

Phù hợp với thời gian sử dụng của tài sản cố định

Thời gian sử dụng của tài sản cố định là khoảng thời gian dự kiến sử dụng tài sản cố định. Do đó, chi phí tài sản cố định cần được phân bổ trong khoảng thời gian sử dụng của tài sản cố định.

Phù hợp với phương pháp khấu hao

Phương pháp khấu hao là cách thức phân bổ chi phí tài sản cố định vào chi phí sản xuất, kinh doanh của các kỳ kế toán. Doanh nghiệp cần lựa chọn phương pháp khấu hao phù hợp với đặc điểm của từng loại tài sản cố định và tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Phù hợp với quy định của pháp luật

Mức khấu hao tài sản cố định được tính theo khung khấu hao do Bộ Tài chính quy định. Doanh nghiệp có thể lựa chọn phương pháp khấu hao và mức khấu hao phù hợp với đặc điểm của từng loại tài sản cố định và tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, nhưng không được vượt quá mức khấu hao tối đa hoặc tối thiểu theo quy định của pháp luật.

Ghi nhận đúng thời điểm

Chi phí tài sản cố định được ghi nhận vào chi phí sản xuất, kinh doanh của kỳ phát sinh. Doanh nghiệp cần ghi nhận chi phí tài sản cố định đúng thời điểm để đảm bảo tính chính xác của báo cáo tài chính.

Theo dõi và kiểm soát chặt chẽ
Doanh nghiệp cần theo dõi và kiểm soát chi phí tài sản cố định để đảm bảo chi phí được sử dụng hiệu quả. Doanh nghiệp cần có các biện pháp để giảm thiểu chi phí tài sản cố định, chẳng hạn như:

• Sử dụng tài sản cố định tiết kiệm, hiệu quả.
• Bảo dưỡng, sửa chữa tài sản cố định định kỳ.
• Thay thế tài sản cố định khi cần thiết.

Việc đảm bảo chi phí tài sản cố định được tính toán và ghi nhận một cách hợp lý sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí, tăng lợi nhuận và nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh.