Cơ cấu tổ chức của hệ thống chính trị Nhật Bản hiện nay được hình thành sau Chiến tranh thế giới thứ hai, dựa trên hệ thống đa đảng lưỡng viện. Chính phủ Nhật Bản là một chế độ quân chủ lập hiến, trong đó quyền lực chính trị được chia thành ba ngành: hành pháp, lập pháp và tư pháp. Mặc dù ở Nhật Bản, Thiên hoàng luôn duy trì, nhưng Thiên hoàng không can thiệp vào các vấn đề liên quan đến chính trị của đất nước. Dưới đây là thông tin chung về cơ cấu tổ chức của hệ thống chính trị ở Nhật Bản.
Hoàng đế (天皇 - Tenno)
Theo Hiến pháp Nhật Bản, Thiên hoàng là "biểu tượng của Quốc gia và sự thống nhất của quốc gia". Dưới sự tư vấn và phê chuẩn của Nội các, Hoàng đế áp dụng và sửa đổi Hiến pháp và luật, ban hành sắc lệnh và hiệp ước trong Nội các, triệu tập Quốc hội, giải tán Hạ viện, tuyên bố tổng tuyển cử các đại biểu Quốc hội, xác nhận việc bổ nhiệm, miễn nhiệm Bộ trưởng và các quan chức khác theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Nhật hoàng còn chứng thực quốc thư và toàn quyền của các đại sứ và bộ trưởng, ban tước hiệu danh dự, phê chuẩn việc phê chuẩn các văn kiện ngoại giao khác theo luật định, tiếp đón các đại sứ và bộ trưởng từ nước ngoài và thực hiện các nghi lễ. Hoàng đế không có quyền lực đối với Chính phủ.
Thiên hoàng cũng bổ nhiệm Thủ tướng và Chánh án Tòa án Tối cao theo chỉ định của Quốc hội và Nội các.
Hoàng đế Nhật Bản
Nhật hoàng Naruhito (trái) và Nhật hoàng Akihito (phải)
A. Cơ quan lập pháp
Quốc hội (国会 - Kokkai)
Quốc hội là cơ quan lập pháp cao nhất và duy nhất của Nhật Bản. Quốc hội có quyền bổ nhiệm Thủ tướng. Quốc hội được tạo thành từ Hạ viện và Thượng viện.
Tòa nhà Quốc hội Nhật Bản
Quốc hội ở phường Chiyoda, Tokyo (Ảnh: Wikipedia)
- Hạ viện (衆議院 - Shugiin)
Hạ viện hiện có 465 đại biểu. Nhiệm kỳ của các hạ nghị sĩ là 4 năm. Các ứng cử viên tranh cử vào Hạ viện phải từ 25 tuổi trở lên. Hạ viện có thể bị giải tán trước khi kết thúc nhiệm kỳ.
- Thượng viện (参議院 - Sangiin)
Thượng viện hiện có 242 thành viên. Nhiệm kỳ của các thành viên Thượng viện là 6 năm, nhưng cứ 3 năm một lần, một nửa số thành viên sẽ được bầu lại. Các ứng cử viên tranh cử vào Thượng viện phải trên 30 tuổi. Thượng viện không bị giải tán như Hạ viện.
Hạ viện và Thượng viện có quyền lực ngang nhau. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, quyết định của Hạ viện sẽ ưu việt hơn quyết định của Thượng viện.
B. Thực thi pháp luật
Nội các (内閣 - Naikaku)
Nội các là cơ quan có quyền hành pháp, gồm Văn phòng Nội các và 11 bộ. Nội các bao gồm Thủ tướng và 17 thành viên là các bộ trưởng hoặc chức danh ngang bộ (bao gồm cả Chánh Văn phòng Nội các). Ngoài ra, Công ty còn có Hội đồng kiểm toán. Hội đồng Kiểm toán là một cơ quan độc lập theo Hiến pháp có chức năng kiểm toán các khoản hoàn trả cuối cùng của tiểu bang, các tập đoàn và các cơ quan trực thuộc tiểu bang khác.
Thủ tướng là người đứng đầu Nội các. Bên cạnh Thủ tướng là các bộ trưởng. Vị trí Thủ tướng sẽ được lựa chọn theo nghị quyết của Quốc hội và được Hoàng đế bổ nhiệm. Thủ tướng phải là thường dân (không thuộc hoàng tộc). Thủ tướng có quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm các bộ trưởng. Thủ tướng là đại diện của Nội các, chịu trách nhiệm trình Quốc hội các dự án luật, báo cáo trước Quốc hội về công tác chung và đối ngoại của đất nước, thực hiện kiểm tra, giám sát các cơ quan hành pháp chính. Thủ tướng có quyền giải tán Hạ viện, nhưng ngược lại, Hạ viện cũng có quyền giải tán Nội các bằng biểu quyết. Nếu cuộc bỏ phiếu này được thông qua, toàn bộ nội các, bao gồm cả thủ tướng, sẽ phải từ chức.
thủ tướng Shinzo Abe
Thủ tướng sắp mãn nhiệm của Nhật Bản - Shinzo Abe
C. Cơ quan tư pháp
Bao gồm Tòa án tối cao (và các tòa án cấp dưới như Tòa án dân sự tối cao, Tòa án quận, Tòa án gia đình và Tòa án sơ thẩm) nắm giữ mọi quyền lực tư pháp. Không tòa án đặc biệt nào có thể được thành lập và không cơ quan hành pháp nào có thể có quyền tư pháp cuối cùng.
tòa án nhật bản
Tòa án tối cao quận Chiyoda, Tokyo
Chánh án Tòa án Tối cao được Hoàng đế bổ nhiệm theo sự bổ nhiệm của Nội các để nhấn mạnh vị thế của Tòa án là độc lập với chính phủ được bầu. Các thẩm phán tòa án cấp dưới được Nội các bổ nhiệm từ danh sách các ứng cử viên do Tòa án Tối cao đề cử.
Nội dung bài viết:
Bình luận