Chế độ hôn nhân tiến bộ là gì?

1. Chế độ một vợ một chồng là gì?

Để hiểu khái niệm chế độ hôn nhân trước hết phải hiểu hôn nhân là quan hệ tình cảm đặc biệt giữa vợ và chồng, được hình thành sau khi hai người kết hôn và cam kết chung sống với nhau. Hôn nhân không chỉ là việc nam nữ xác lập quan hệ chung sống mà còn phải tuân theo các điều kiện do Luật hôn nhân và gia đình quy định. Hôn nhân được hình thành khi một người nam và một người nữ có mục tiêu chung là cùng nhau xây dựng một cuộc sống lâu dài và hạnh phúc. Để xác lập quan hệ hôn nhân thì hai bên phải đáp ứng các yêu cầu, điều kiện mà pháp luật quy định. Đăng ký kết hôn không chỉ là một hành động mang tính hình thức mà còn là một bước quan trọng nhằm chính thức ghi nhận, xác nhận quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ này.
Chế độ hôn nhân là thuật ngữ được quy định tại Khoản 3 Mục 3 Luật hôn nhân và gia đình 2014 như sau:

“Chế độ hôn nhân và gia đình đều là những quy định của pháp luật về hôn nhân và ly hôn; quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con, giữa các thành viên khác trong gia đình; lương hưu; xác định cha, mẹ, con; quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài và các vấn đề khác về hôn nhân và gia đình”.
Chế độ hôn nhân và gia đình không chỉ giới hạn ở các quy định pháp luật về kết hôn, ly hôn mà còn bao gồm hàng loạt quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng, cha mẹ và con, giữa các thành viên khác trong gia đình. Nó tạo ra khung pháp lý và quyền hạn để xác định vai trò, trách nhiệm của mỗi cá nhân trong quan hệ gia đình. Chế độ hôn nhân và gia đình cũng bảo đảm các vấn đề liên quan đến cấp dưỡng, xác định cha, mẹ, con được giải quyết công bằng, minh bạch. Quy định về cấp dưỡng nuôi con đảm bảo mỗi bên có trách nhiệm đóng góp để chăm sóc, nuôi dưỡng con tốt nhất có thể, đảm bảo con được chăm sóc và phát triển tốt nhất. Ngoài ra, chế độ hôn nhân và gia đình còn có thể bao gồm các quy định liên quan đến quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài. Điều này có thể liên quan đến kết hôn và ly hôn đối với người nước ngoài, quyền và nghĩa vụ của cả hai bên, quyền của người nước ngoài xin thị thực nhập quốc tịch hoặc thị thực gia đình và các vấn đề khác liên quan đến quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố quốc tế.

2. Hôn nhân Tiến bộ là gì?

Chế độ hôn nhân tiến bộ được coi là một trong những nguyên tắc cơ bản, quan trọng nhất được ghi nhận trong Luật Hôn nhân và gia đình cũng như trong Hiến pháp của nước ta. Hiến pháp 2013 khẳng định rõ tại khoản 1 Điều 36 ghi nhận quyền kết hôn, ly hôn của nam, nữ như sau:

“Nam nữ có quyền kết hôn và ly hôn. Hôn nhân dựa trên nguyên tắc tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng và tôn trọng bình đẳng giữa vợ và chồng.

Ngoài ra, hôn nhân được xác định theo nguyên tắc tự nguyện, tiến bộ, với nguyên tắc một vợ một chồng và vợ, chồng tôn trọng bình đẳng. Mỗi văn bản luật hôn nhân và gia đình sau này được đánh giá là hoàn thiện và toàn diện hơn so với các văn bản luật trước đó. Sự tiến bộ của chế độ hôn nhân và gia đình cũng phản ánh sự phù hợp với xu thế phát triển của xã hội hiện đại. Chúng tạo điều kiện cho việc loại bỏ những tầm nhìn lỗi thời và tiếp thu những tiến bộ mới, đáp ứng những yêu cầu và thách thức mới của xã hội đương đại. Những thay đổi và phát triển trong chế độ hôn nhân và gia đình đã mang lại nhiều lợi ích và cải thiện cho cá nhân và xã hội. Chính sách tiến bộ khuyến khích tự do kết hôn, bảo đảm nguyên tắc bình đẳng và tôn trọng trong hôn nhân cũng góp phần thúc đẩy tình cảm và sự gắn kết gia đình. Khi các bên được đối xử công bằng và bình đẳng, họ có khả năng tạo ra một môi trường hòa thuận và ổn định nhằm thúc đẩy sự phát triển và hạnh phúc của gia đình. Bên cạnh Hiến pháp 2013, Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 cũng quy định rõ về điều kiện kết hôn, trong đó nổi bật là nhấn mạnh việc kết hôn do nam, nữ tự nguyện quyết định:

“Việc hôn nhân do nam nữ tự nguyện quyết định”

Nguyên tắc hôn nhân tự nguyện rất đáng chú ý vì nó bao hàm cả quyền tự do kết hôn và quyền tự do ly hôn. Việc ghi nhận nguyên tắc này là rất quan trọng vì nó phù hợp với nguyện vọng và lợi ích của nhân dân. đồng thời cũng là cơ sở pháp lý để Tòa án giải quyết các vi phạm xảy ra trên thực tế. Thừa nhận nguyên tắc hôn nhân tự nguyện tiến bộ bảo đảm mục đích cuối cùng của hôn nhân là xây dựng gia đình hạnh phúc, bền vững. Nhà nước có chính sách, biện pháp bảo vệ hôn nhân và gia đình, tạo điều kiện để nam, nữ tự nguyện xác lập hôn nhân tiến bộ, một vợ, một chồng, bình đẳng. Như vậy, nhà nước cũng đặt cho mình mục tiêu xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc và thực hiện đầy đủ chức năng của mình. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về hôn nhân và gia đình là góp phần quan trọng nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật của cộng đồng về quyền và nghĩa vụ liên quan đến hôn nhân và gia đình.
Đồng thời, Nhà nước cũng hỗ trợ việc vận động Nhân dân xóa bỏ phong tục, tập quán lạc hậu về hôn nhân và gia đình. đồng thời khuyến khích, phát huy những truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp, thể hiện bản sắc của mỗi dân tộc. Điều này góp phần xây dựng một xã hội hòa bình, phát triển và đoàn kết, nơi mỗi thành viên trong gia đình đều được tôn trọng và đề cao.

3. Đặc điểm của hôn nhân tự nguyện và tiến bộ

Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ có những đặc điểm nổi bật sau:

- Hôn nhân trên cơ sở tình yêu chân chính, tự nguyện: Một trong những đặc điểm quan trọng của hôn nhân tự nguyện, tiến bộ là sự tự nguyện, chân thành trong việc lựa chọn kết hôn. Hôn nhân được xây dựng trên nền tảng của tình yêu đích thực, không bị áp đặt hay ép buộc bởi một bên. Nam, nữ có quyền tự do lựa chọn bạn đời trên cơ sở tình yêu và tự nguyện kết hôn.
- Tự do, tự nguyện tham gia kết hôn: Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ đem lại sự tự do, tự nguyện tham gia vào quá trình hôn nhân. Nam, nữ có đủ điều kiện theo quy định đều tự do, tự nguyện kết hôn, lập gia đình mà không bị áp lực, cản trở nào. Quyền này bảo đảm hôn nhân được xác lập trên cơ sở có sự đồng ý và ý chí của hai bên.
- Tự do, bình đẳng trong đời sống gia đình: Sau khi kết hôn, vợ chồng được hưởng quyền tự do, bình đẳng trong mọi vấn đề liên quan đến đời sống gia đình. Họ có quyền tự do lựa chọn nơi cư trú, tổ chức cuộc sống gia đình, quyết định việc giáo dục con cái và quản lý di sản. Điều này bảo đảm sự cân nhắc, thống nhất giữa vợ và chồng trong việc quyết định, thực hiện các quyền và trách nhiệm trong gia đình. Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ tôn trọng sự tự do, quyền lựa chọn của mỗi người trong việc xây dựng quan hệ vợ chồng. Điều này đảm bảo tình yêu đích thực và sự đồng ý tự nguyện của cả hai bên, tạo ra một gia đình bình đẳng, tự do, vợ chồng cùng nhau xây dựng hạnh phúc.

Mọi người cũng hỏi