Căn cứ để tạm giam và thay đổi biện pháp ngăn chặn với bị can

1 Các biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự 

 Căn cứ theo Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2021 quy định các biện pháp ngăn chặn gồm: 

 Giữ người trong trường hợp khẩn cấp (Điều 110) 

 Bắt người phạm tội quả tang (Điều 111) 

 Bắt người đang bị truy nã (Điều 112) 

 Bắt bị can, bị cáo để tạm giam (Điều 113) 

 Tạm giữ(Điều 117) 

 Tạm giam (Điều 119) 

 Bảo lĩnh (Điều 121) 

 Đặt tiền để bảo đảm (Điều 122) 

 Cấm đi khỏi nơi cư trú (Điều 123) 

 Tạm hoãn xuất cảnh (Điều 124) 

 2 Khi nào áp dụng biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự 

 Căn cứ theo Khoản 1 Điều 109 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2021 quy định: 

 Để kịp thời ngăn chặn tội phạm hoặc khi có căn cứ chứng tỏ người bị buộc tội sẽ gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc sẽ tiếp tục phạm tội hoặc để bảo đảm thi hành án, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong phạm vi thẩm quyền của mình có thể áp dụng biện pháp giữ người trong trường hợp khẩn cấp, bắt, tạm giữ, tạm giam, bảo lĩnh, đặt tiền để bảo đảm, cấm đi khỏi nơi cư trú, tạm hoãn xuất cảnh.  Theo đó khi có căn cứ cho rằng người bị buộc tội sẽ hành vi gây khó khăn cho việc thực hiện điều tra xét xử hoặc tiếp tục phạm tội thì người có thẩm quyền sẽ áp dụng biện pháp ngăn chặn phù hợp để ngăn chặn tội phạm một cách kịp thời.  

3 Điều kiện thay đổi biện pháp ngăn chặn theo quy định pháp luật 

 Bảo lĩnh và đặt tiền để bảo đảm là 2 biện pháp ngăn chặn có thể thay thế tạm giam, điều kiện để thay thế của 2 biện pháp này là khác nhau như sau: 

 Bảo lĩnh 

 Điều kiện thay đổi biện pháp thay thế tạm giam được xác định căn cứ theo Điều 121 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2021: 

 Căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi và nhân thân của bị can, bị cáo, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án có thể quyết định cho họ được bảo lĩnh.  Phải có ít nhất 02 người có quan hệ thân thích đứng ra bảo lĩnh, đối với cá nhân đứng ra bảo lĩnh phải là người đủ 18 tuổi trở lên, có nhân thân tốt, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, có thu nhập ổn định và có điều kiện quản lý người được bảo lĩnh, thì có thể nhận bảo lĩnh cho bị can, bị cáo là người thân thích của mình.  Cá nhân nhận bảo lĩnh phải làm giấy cam đoan có xác nhận của chính quyền xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập. Với tư cách là cơ quan, tổ chức thì có thể nhận bảo lĩnh cho bị can, bị cáo là người của cơ quan, tổ chức mình. Cơ quan, tổ chức nhận bảo lĩnh phải có giấy cam kết và  xác nhận của thủ trưởng cơ quan, tổ chức.  Bị cáo, bị đơn được bảo đảm phải  cam kết bằng văn bản về việc thực hiện các nghĩa vụ quy định tại khoản 3 Điều 121. 

 Tiền đặt cọc để đảm bảo  

 Điều kiện để sửa đổi biện pháp thay thế tạm giam  theo Điều 122 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2021: 

 Tuỳ theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, nhân thân, tình trạng tài sản của bị can, bị cáo, cơ quan điều tra,  kiểm sát, toà án có thể quyết định cho họ hoặc người thân thích của họ một khoản tiền để bảo đảm. 

 Bị can, bị cáo nhận một khoản tiền phải  cam kết bằng văn bản về việc thực hiện các nghĩa vụ quy định tại khoản 2 Điều 122. 

 Nếu bị can hoặc các bị cáo vi phạm  sẽ bị bắt tạm giam trở lại và  tiền  sẽ bị tịch thu nộp ngân sách nhà nước. Trong trường hợp người thân thích của bị can, bị cáo được cơ quan tố tụng ủy quyền cho tại ngoại thì họ phải  cam kết bằng văn bản không để bị can, bị cáo vi phạm  nghĩa vụ của họ theo quy định, nếu không tôn trọng số tiền đó. bị tịch thu nộp ngân sách nhà nước.