Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng

Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, trong các giao dịch ngày nay, các tranh chấp hợp đồng phát sinh trái với ý muốn của các bên tham gia quan hệ hợp đồng diễn ra phổ biến và phức tạp. Tại các nước phát triển, khách hàng luôn được luật sư tư vấn để nhận diện các tranh chấp tiềm ẩn, đưa ra giải pháp, hỗ trợ tư vấn pháp lý và đồng hành cùng doanh nghiệp giải quyết tranh chấp ở các giai đoạn của giao dịch theo đúng quy định của pháp luật, giúp doanh nghiệp tập trung sản xuất kinh doanh. hoạt động kinh doanh. Để giúp khách hàng hiểu rõ về tranh chấp hợp đồng và phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng, ACC sẽ giải đáp thắc mắc trên trong bài viết dưới đây.

Cơ sở pháp lý giải quyết tranh chấp hợp đồng

- Bộ luật Dân sự 2015.

1. Các loại tranh chấp hợp đồng?

Tranh chấp hợp đồng là những bất đồng phát sinh giữa các bên trong hợp đồng trong quá trình thực hiện hợp đồng. Tranh chấp hợp đồng phát sinh từ việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng.
Xung đột nội dung của hợp đồng có thể phát sinh từ việc đánh giá hành vi vi phạm, hiểu nội dung ngôn ngữ hợp đồng, cách giải quyết hậu quả phát sinh hoặc do vi phạm nghĩa vụ hợp đồng. Tranh chấp hợp đồng thường liên quan đến các loại hợp đồng khác nhau như hợp đồng dân sự, hợp đồng thương mại, hợp đồng lao động, v.v.
Tranh chấp hợp đồng cần được giải quyết ổn thỏa bằng phương pháp thích hợp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tranh chấp, đồng thời bảo đảm trật tự pháp luật, kỷ cương xã hội, giáo dục đào tạo, giáo dục công dân ý thức tuân thủ pháp luật, góp phần tích cực vào việc phòng ngừa vi phạm hợp đồng.
Nguyên tắc giải quyết tranh chấp Hợp đồng phải nhanh chóng, chính xác và hợp pháp. Quá trình giải quyết phải bảo đảm dân chủ, quyền tự định đoạt của các bên với chi phí giải quyết thấp.

2. Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng

Tranh chấp hợp đồng có thể được giải quyết bằng các phương thức khác nhau: hòa giải, trọng tài hoặc tòa án. Các bên tranh chấp có thể lựa chọn một phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng phù hợp hoặc sử dụng kết hợp nhiều phương thức.

2.1. Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua hòa giải, thương lượng

Hòa giải là một phương thức truyền thống để giải quyết các xung đột trong đời sống xã hội, nhưng khái niệm hòa giải vẫn còn nhiều vấn đề chưa thống nhất. Hòa giải có thể hiểu là phương thức giải quyết tranh chấp có sự giúp đỡ của bên thứ ba trung lập, các bên xung đột tự nguyện cam kết giải quyết tranh chấp phù hợp với quy định của pháp luật, thuần phong mỹ tục…, đạo đức xã hội.
Ở Việt Nam, hòa giải tranh chấp hợp đồng rất được coi trọng. Các bên phải thương lượng, hòa giải khi phát sinh khác biệt. Khi thương lượng, hòa giải không thành sẽ đưa ra tòa án hoặc trọng tài để giải quyết. Ngay cả tại tòa án, các bên vẫn có thể tiếp tục hòa giải. Ở Việt Nam, trung bình mỗi năm số vụ tranh chấp kinh tế được giải quyết bằng hòa giải chiếm khoảng 50% tổng số vụ việc mà Tòa án phải giải quyết.

Các hình thức hòa giải:

- Tự hòa giải: là việc các bên tranh chấp tự thảo luận với nhau để đi đến thống nhất về giải pháp giải quyết tranh chấp mà không chịu sự tác động, trợ giúp của bên thứ ba.

- Hòa giải bằng trung gian: là việc các bên tranh chấp tự tiến hành hòa giải với nhau với sự hỗ trợ, giúp đỡ của bên thứ ba (hòa giải viên). Hòa giải viên có thể là cá nhân, tổ chức hoặc trọng tài do các bên tranh chấp lựa chọn hoặc do pháp luật quy định.
- Hòa giải ngoài tư pháp: là hòa giải do các bên tiến hành trước khi đưa ra yêu cầu tư pháp hoặc trọng tài.
- Hòa giải trong tố tụng: là việc hòa giải được thực hiện tại tòa án, trọng tài khi các tổ chức này tiến hành giải quyết tranh chấp theo yêu cầu của một bên (hòa giải dưới sự trợ giúp của tòa án hoặc Tòa trọng tài). Tòa án, bằng trọng tài, sẽ đưa ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên và quyết định này có giá trị ràng buộc đối với các bên.
Lợi thế:

- Là phương thức mềm dẻo, linh hoạt, đảm bảo tính bảo mật và uy tín của các bên khi xảy ra tranh chấp

- Đơn giản, rẻ tiền, nhanh chóng;

- Có thể duy trì mối quan hệ hợp tác giữa các bên;

Mặc định:

- Phương án giải quyết là do các bên đề xuất nên việc thực hiện phụ thuộc vào thiện chí của các bên, không có trường hợp chấp hành.
- Thỏa thuận giữa các bên không có giá trị ràng buộc.

2.2 Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng bằng trọng tài

Các bên đồng ý đưa tranh chấp đã phát sinh hoặc sẽ phát sinh giữa các bên ra trọng tài và trọng tài, sau khi xem xét tranh chấp, sẽ đưa ra phán quyết ràng buộc các bên. . Trọng tài cũng tìm thấy nguồn gốc của nó trong thỏa thuận của các bên trên cơ sở tự nguyện. Các bên có quyền thỏa thuận chọn Trọng tài viên phù hợp, chỉ định Trọng tài viên để thành lập hợp đồng (hoặc ủy ban) giải quyết tranh chấp. Không giống như hòa giải, trọng tài là một cơ quan tài phán (xét xử). Thẩm quyền của trọng tài được phản ánh trong phán quyết trọng tài có giá trị ràng buộc. Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp phát sinh từ quan hệ kinh tế, bao gồm cả tranh chấp hợp đồng (tranh chấp phát sinh từ hợp đồng dân sự thuần túy không thuộc thẩm quyền giải quyết của trọng tài viên).
Thẩm quyền của Trọng tài viên được xác định bất kể quốc tịch của các bên tranh chấp, địa chỉ văn phòng giao dịch chính hoặc nơi các bên tranh chấp có tài sản của họ hoặc nơi Hợp đồng được ký kết hoặc thực hiện. Điều kiện để trọng tài có thẩm quyền giải quyết tranh chấp là các bên đã giao kết thỏa thuận trọng tài. Thỏa thuận trọng tài là sự thỏa thuận của các bên về việc đưa tranh chấp đã phát sinh hoặc phát sinh giữa các bên ra giải quyết tại trọng tài. Thỏa thuận trọng tài phải được lập thành văn bản và phải chỉ định trung tâm trọng tài cụ thể. Mọi sửa đổi, đình chỉ, hủy bỏ hoặc vô hiệu Hợp đồng sẽ không ảnh hưởng đến hiệu lực của thỏa thuận trọng tài (trừ trường hợp lý do vô hiệu của Hợp đồng cũng là lý do dẫn đến sự vô hiệu của nhãn hiệu).
Thỏa thuận trọng tài không ràng buộc các bên khi nó vô hiệu hoặc không thể thực hiện được. Khi đã có thỏa thuận trọng tài, các bên chỉ có thể khởi kiện ra trọng tài theo thỏa thuận. Tòa án không tham gia giải quyết trong trường hợp các bên đã thỏa thuận trọng tài, trừ trường hợp thỏa thuận trọng tài vô hiệu hoặc thỏa thuận trọng tài không có hiệu lực thi hành. Trọng tài hoạt động theo nguyên tắc xét xử một lần duy nhất, phán quyết trọng tài là chung thẩm: các bên không được khiếu nại lên Tòa án hoặc các tổ chức khác. Các bên tranh chấp phải thi hành phán quyết trọng tài trong thời hạn do phán quyết ấn định.

- Ưu điểm: Quyết định của trọng tài là quyết định cuối cùng nên có tính ràng buộc các bên và đây cũng là biện pháp giúp đảm bảo tính bảo mật và uy tín của các bên trong công ty.
- Nhược điểm: quyết định của trọng tài không có tính bắt buộc thi hành như quyết định của tòa án nên sự thành bại của trọng tài phụ thuộc vào thiện chí của các bên.

2.3 Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng theo thủ tục tố tụng

Khi xảy ra tranh chấp hợp đồng, nếu các bên không thương lượng, hòa giải được thì có thể đưa ra giải quyết tại tòa án. Tùy theo tính chất của Hợp đồng là kinh tế hay dân sự mà các tranh chấp phát sinh có thể được Tòa án giải quyết theo thủ tục kinh tế hoặc thủ tục dân sự.
Các quyết định của Tòa án (đại diện cho quyền tư pháp của Nhà nước) có giá trị ràng buộc đối với các bên. Với nguyên tắc tranh tụng hai cấp, các sai sót trong quá trình giải quyết tranh chấp có thể được phát hiện và sửa chữa. Với điều kiện thực tế ở Việt Nam, án phí thấp hơn so với phí trọng tài.

- Lợi thế:

Quyết định của tòa án có hiệu lực thi hành.
Đảm bảo tính chính xác, công bằng, khách quan và hợp pháp.
Nhược điểm: Mất nhiều thời gian để giải quyết tranh chấp. Phí và lệ phí có thể rất cao tùy thuộc vào giá trị của mỗi tranh chấp. Các bản án, quyết định của tòa án sẽ được công bố công khai nên khó đảm bảo bí mật thương mại và uy tín của các bên tranh chấp.