Các hành vi tham nhũng và ví dụ cụ thể

các hành vi tham nhũng và ví dụ

1. Tham nhũng là gì?  

Theo Khoản 1 điều 3 Luật Phòng chống tham nhũng 2018, tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn  lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó để tư lợi.  

 Trong đó: 

 - Người có chức vụ và quyền hạn là người được bổ nhiệm,  bầu cử,  tuyển dụng, tham gia hoặc bằng hình thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao để thực hiện hầu hết các nhiệm  vụ hoặc chức năng chính thức và là người có quyền hạn nhất định trong việc thực hiện các nhiệm  vụ và chức năng này, bao gồm nhưng không giới hạn: 

 Công chức, viên chức; 

 Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, người lao động và viên chức quốc phòng trong các cơ quan, đơn vị của Quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ kỹ thuật, công an nhân dân trong các cơ quan, đơn vị  Công an nhân dân; 

 Người đại diện phần vốn nhà nước tại công ty; 

 Người giữ chức vụ quản lý, chức vụ  trong công ty, tổ chức; 

 Những người khác được giao thực hiện nhiệm vụ, chức năng và những người có quyền hạn trong việc thực hiện nhiệm vụ, chức năng đó. 

 Ích kỷ là  người có chức vụ, quyền hạn  lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để thu được lợi ích vật chất hoặc  phi vật chất không chính đáng.  

 2. Các hành vi tham nhũng 

 - Các hành vi tham nhũng trong khu vực nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị khu vực nhà nước thực hiện bao gồm: 

 Tham ô tài sản; 

 Nhận hối lộ; 

 Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; 

 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi; 

 Lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi; 

 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi; 

 Giả mạo trong công tác vì vụ lợi; 

 Đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc địa phương vì vụ lợi; 

 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn sử dụng trái phép tài sản công vì vụ lợi; 

 Nhũng nhiễu vì vụ lợi; 

 Không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc không đầy đủ nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi; 

 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che cho người có hành vi vi phạm pháp luật vì vụ lợi; cản trở, can thiệp trái pháp luật vào việc giám sát, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án vì vụ lợi. 

  - Các hành vi tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thực hiện bao gồm: 

 Tham ô tài sản; 

 Nhận hối lộ; 

 Đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của doanh nghiệp, tổ chức mình vì vụ lợi.  

 - Cơ quan, tổ chức, đơn vị khu vực nhà nước bao gồm cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và tổ chức, đơn vị khác do Nhà nước thành lập, đầu tư cơ sở vật chất, cấp phát toàn bộ hoặc một phần kinh phí hoạt động, do Nhà nước trực tiếp quản lý hoặc tham gia quản lý nhằm phục vụ nhu cầu phát triển chung, thiết yếu của Nhà nước và xã hội. 

  - Doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước là doanh nghiệp, tổ chức không thuộc trường hợp trên 

 (Điều 2, khoản 9, 10 Điều 3 Luật Phòng, chống tham nhũng 2018; khoản 3 Điều 217 Luật Doanh nghiệp 2020)

 3. Nguyên nhân của tham nhũng? 

Nguyên nhân  từ bên ngoài cũng như từ bên trong suy nghĩ và hành động  của đối tượng hư hỏng. Kết quả là: 

 - Nguyên nhân  bên ngoài: 

 Hệ thống pháp luật còn lỏng lẻo, còn nhiều kẽ hở trong các quy định về quyền hạn và nhiệm vụ. Quá trình ra quyết định và hoạch định chính sách không minh bạch và thủ tục hành chính  rườm rà. Chính những nội dung này đã dẫn đến tình trạng thiếu minh bạch, tạo cơ hội cho các cá nhân  tham nhũng, v.v. 

 Do những bất cập trong tổ chức bộ máy, do sự thiếu đồng bộ và đầy đủ.  Công tác kiểm tra, giám sát còn thiếu chặt chẽ, chưa theo yêu cầu nhiệm vụ. Vì vậy, tội nhận hối lộ, tội nhũng nhiễu, v.v. được cam kết rất nhiều. 

  Đấu tranh, xử lý  hành vi tham nhũng chưa mang tính thời sự, còn  nể nang, né tránh, sợ “vào rừng đứt dây”,... 

 Lương công chức còn thấp. Chưa chắc họ có thể cống hiến hết mình cho công việc chung, bỏ qua những lợi ích bên ngoài để hoàn thành trách nhiệm và lý tưởng ban đầu. Quy định về kê khai tài sản, thu nhập còn nhiều tiêu cực. Thiếu chế độ, chính sách, quy định chặt chẽ để từng bước phòng ngừa tham nhũng. 

 Hoạt động của nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng chưa được phát động đồng bộ. 

 Vai trò của các cơ quan bảo vệ pháp luật như công an,  kiểm sát, tòa án chưa được phát huy đầy đủ. 

 Công tác giáo dục phẩm chất đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên chưa được quan tâm đúng mức hoặc  thực hiện chưa nghiêm túc,  hiệu quả, thậm chí có nơi, có nơi  còn bị xem nhẹ, lãng quên. 

 - Đối tượng tham nhũng Nguyên nhân: 

 Tất cả những nguyên nhân trên đã tác động đến tư tưởng, ý thức, dẫn đến một bộ phận không nhỏ cán bộ suy thoái nhanh chóng. Sự suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên. Xuất phát từ  nhận thức ích kỷ, tham lam và tư tưởng không giữ vững lập trường ban đầu. 

 Khi họ được trao quyền  nhưng có cơ chế để họ lợi dụng thì chức vụ, quyền hạn của họ rất tinh vi. Nhất là  cán bộ, đảng viên có chức, có quyền. Họ dễ dàng tiếp cận với nhiều cám dỗ, đến những lợi ích lớn hơn thay vì nhận được  lợi ích từ việc thực thi công vụ.  

4. Tác hại của tham nhũng là gì? 

4.1. Thiệt hại  chính trị: 

  Tham nhũng hủy hoại các nhà điều hành và tầm thường hóa hệ thống tư pháp. Các giá trị quản lý nhà nước về xây dựng chưa mang  ý nghĩa tương xứng với nhu cầu của dân cư. Đó cũng là nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến sự thất bại của Đảng và Nhà nước.  

– Kỷ cương xã hội không được giữ vững, quyền lực của nhà nước cũng giảm sút trong lòng tin của nhân dân. Gây mất đoàn kết nội bộ, làm giảm uy tín của Đảng, Nhà nước trước nhân dân. Do đó hạn chế sức mạnh và lòng tin không lay chuyển của nhân dân vào lực lượng lãnh đạo. Đồng thời tạo khả năng cho các thế lực thù địch phá hoại, xâm lược,  phản động. 

  – Bằng cách biến bộ máy  thành một bộ máy quan liêu, những quan chức giỏi cũng có thể bị ảnh hưởng về nhận thức và thái độ của họ. Tham nhũng là  lực cản lớn của công cuộc đổi mới đất nước, tiến lên chủ nghĩa xã hội. Khi bộ phận lãnh đạo không đảm bảo đóng góp vai trò và thành tích cho sự nghiệp chung. Cản trở và chi phối tư tưởng mạnh mẽ trong công cuộc thống nhất xây dựng đất nước. 

  4.2. Thiệt hại về kinh tế: 

  Tham nhũng dẫn đến thất thoát đáng kể trong chi tiêu  công. Chẳng hạn như mua sắm, cấp vốn,  thanh tra, kiểm toán và hàng loạt các chi phí khác. Điều này không đảm bảo ý thức và hiệu quả sử dụng triệt để NSNN. 

  Tham nhũng gây  thất thu lớn cho  ngân sách nhà nước thông qua thuế. Thất thu, không phản ánh đúng giá trị nghĩa vụ mà tổ chức, cá nhân phải thực hiện. 

  – Một bộ phận lớn tài sản công trở thành tài sản riêng của một số cán bộ, công chức, viên chức. Do đó, việc đầu tư và sử dụng công không được đảm bảo. 

– Do tham nhũng nên một số công trình xây dựng như cầu, đường kém chất lượng. Gây nguy hiểm đến tính mạng con người, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của nền kinh tế - xã hội. Chất lượng công việc không đảm bảo về  thời gian và vật chất  bỏ ra. 

  Tham nhũng có tác động lớn đến môi trường kinh doanh. Làm giảm đáng kể năng lực cạnh tranh của  doanh nghiệp, làm chậm tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế. Tham nhũng dẫn đến sự bất công và bình đẳng cho các doanh nghiệp trong việc tiếp cận các quyền  theo  luật. 

 - Hành vi nhũng nhiễu, gây khó khăn, đòi hối lộ của một bộ phận lãnh đạo, cán bộ, công  chức là có thật. Ảnh hưởng đến việc giải quyết thủ tục hành chính, cản trở hoạt động sản xuất kinh doanh. Tác động sâu sắc đến nhận thức, mất niềm tin của người dân khi sử dụng các dịch vụ của Nhà nước.  

 4.3. Tác hại  xã hội: 

  Tham nhũng vi phạm, thậm chí làm thay đổi, đảo lộn các chuẩn mực đạo đức xã hội. Các giá trị được phản ánh, các giá trị được cảm nhận  trong xã hội không được duy trì. xa lánh một bộ phận không nhỏ  đội ngũ cán bộ, công chức Nhà nước. 

  Nhiều cán bộ, quan chức  không giữ vững phẩm chất đạo đức của người cán bộ cách mạng, không phục vụ nhân dân. Họ coi nghề nghiệp  là cơ hội,  điều kiện để thực hiện  hành vi tham nhũng. Từ đó, hướng tới những vụ lợi  bất hợp pháp, trái công vụ, trái lương tâm và trái đạo đức nghề nghiệp. Mục đích là làm giàu nhanh chóng, bất chấp  vi phạm pháp luật.  

 – Điều đáng báo động là theo ý kiến ​​của một số cán bộ, công chức, tham nhũng dường như đã trở thành chuyện bình thường. Đó cũng là cách nhìn nhận và đánh giá của mọi người. Họ không dám tin, không có cơ sở để tin tưởng tuyệt đối vào một cá nhân cầm quyền nào. Đó  là biểu hiện  suy thoái đạo đức  nghiêm trọng.  Tham nhũng thể hiện ở  nhiều lĩnh vực khác nhau: 

 Tham nhũng diễn ra rất cao trong các lĩnh vực kinh tế, tài chính, ngân hàng, đầu tư, xây dựng cơ bản, quản lý đất đai, v.v. sách kinh tế lớn.  

 Tham nhũng cũng có xu hướng mở rộng sang các lĩnh vực mà truyền thống ít  xảy ra tham nhũng như văn hóa, y tế, giáo dục, thể dục thể thao, v.v. mọi người. 

 Ngay cả trong những lĩnh vực  không nên có tham nhũng, cả từ quan điểm đạo đức và pháp lý, chẳng hạn như bảo vệ xã hội hoặc bảo vệ pháp lý. Từ đó càng làm mất lòng tin của nhân dân đối với Đảng và hệ thống quản lý  nhà nước. Mất lòng tin đối với cán bộ quản lý và cán bộ. Tuy nhiên, tham nhũng hiện diện trong các chương trình trợ cấp cho thương binh, liệt sĩ và gia đình chính trị. Tham nhũng tiền của, của cải cho phúc lợi, cả trong  xét duyệt, công nhận di tích lịch sử văn hóa, thi đua khen thưởng. 

5. Cho ví dụ về hành vi tham nhũng?  

Ví dụ 1: 

 Ví dụ: A là thủ quỹ của một tổ chức công, người quản lý các nguồn tài chính của tổ chức. A đã lợi dụng quyền hạn do cơ quan cấp để lấy tiền của cơ quan và đầu tư vào việc mua bán đất đai tư nhân. A thực hiện các thủ tục cần thiết để hợp thức hóa số tiền đã chuyển cho mình để phục vụ nhu cầu  tiêu xài cá nhân. 

 Vụ án này  là tham nhũng. Vì A là người có chức vụ, quyền hạn (thủ quỹ)  đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn  để thu lợi  vật chất bất hợp pháp. Một hành vi chỉ cấu thành tội tham nhũng  khi  có yếu tố lợi dụng chức vụ, quyền hạn.  

Ví dụ 2: 

 Một vụ án tham nhũng rất nổi tiếng cách đây vài năm là vụ nhận hối lộ tại trạm kiểm soát liên hợp Đồng Bành (Lạng Sơn). Trong vụ án này,  trưởng ga đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn  thông đồng, để chủ hàng tuồn qua biên giới. Họ lợi dụng chức vụ, quyền hạn để thu lợi riêng và hợp thức hóa  hành vi của mình theo quy định của pháp luật.