Bảo hiểm trùng trong bảo hiểm tài sản

1. Bảo hiểm tài sản trùng lặp là gì? 

Bảo hiểm kép tiếng anh gọi là Double Insurance. Bảo hiểm trùng trong bảo hiểm tài sản là trường hợp một đối tượng bảo hiểm được bảo đảm đồng thời bằng nhiều hợp đồng bảo hiểm cho cùng một rủi ro với nhiều người bảo hiểm khác nhau. Các hợp đồng bảo hiểm này có điều kiện bảo hiểm giống nhau, thời hạn bảo hiểm như nhau và số tiền bảo hiểm của các hợp đồng này đều lớn hơn giá trị của đối tượng bảo hiểm, ta gọi là bảo hiểm kép. . - Bảo hiểm trùng là khi một tài sản được  bảo hiểm từ 2  lần trở lên cho cùng một quyền lợi  bảo hiểm và chịu cùng một rủi ro. Nói cách khác, bảo hiểm kép là  mua bảo hiểm nhiều lần cho cùng một quyền lợi bảo hiểm. 

  Ví dụ: Ô tô của bạn có giá trị thị trường là 50.000 đô la và bạn đã mua bảo hiểm ô tô của Công ty bảo hiểm A, nhưng thư ký của bạn không biết việc này và mua bảo hiểm cho ô tô của Công ty bảo hiểm B (giả sử rằng các điều kiện bảo hiểm của hai công ty bảo hiểm giống nhau). Như vậy, xe  của bạn đã được bảo hiểm toàn bộ số tiền bảo hiểm với cả hai công ty là 100.000 USD.  

 Khi xảy ra khiếu nại, mỗi công ty bảo hiểm sẽ chỉ chi trả cho khiếu nại đó tối đa là 50.000/100.000 USD.

  2. Đặc điểm  bảo hiểm trùng trong bảo hiểm tài sản: 

 Bảo hiểm trùng là sản phẩm bảo hiểm có các đặc thù sau: 

 Một đối tượng  bảo hiểm được bảo vệ bởi ít nhất 2 hợp đồng bảo hiểm do bên mua bảo hiểm tham gia bảo hiểm ký kết với một hoặc nhiều công ty/công ty bảo hiểm khác nhau. 

 Các hợp đồng bảo hiểm trùng lặp sẽ cùng chịu trách nhiệm bảo hiểm cho những quyền lợi, rủi ro và đối tượng chung giống nhau. 

 Các hợp đồng bảo hiểm này cùng chịu trách nhiệm bảo vệ và bồi thường những thiệt hại chung tương tự mà đối tượng  bảo hiểm phải gánh chịu. 

 3. Cách giải quyết bảo hiểm trùng trong bảo hiểm tài sản: 

 Hiện nay trong nhiều trường hợp có các điều khoản “Bảo hiểm trùng” trong hợp đồng bảo hiểm được thiết kế để “thay đổi hoặc giới hạn trách nhiệm của công ty bảo hiểm khi có thêm hợp đồng bảo hiểm để bảo vệ cho cùng một tổn thất”. Trường hợp hai hoặc nhiều công ty bảo hiểm “cung cấp trách nhiệm bảo hiểm đồng thời cho cùng một rủi ro với cùng điều kiện”, tòa án sẽ dựa vào các điều khoản bảo hiểm trùng để xác định liệu các công ty bảo hiểm có phải chia sẻ trách nhiệm bảo hiểm hay không, nếu có thì chia sẻ như thế nào.  

 Trên thực tế có ba hình thức chính của các điều khoản bảo hiểm trùng cụ thể đó là các điều khoản tỷ lệ và theo quy định việc đóng góp bồi thường của các hợp đồng bảo hiểm đối với một tổn thất, ví dụ theo giới hạn trách nhiệm của các hợp đồng bảo hiểm hoặc theo tỷ lệ tham gia bằng nhau và các điều khoản vượt quá theo quy định trách nhiệm của một công ty bảo hiểm đối với một tổn thất sau khi đã sử dụng hết trách nhiệm của một công ty bảo hiểm khác. Các điều khoản miễn trách nhiệm quy định việc không áp dụng một hợp đồng bảo hiểm nếu có hợp đồng khác tồn tại. Nhìn chung, nếu các điều khoản bảo hiểm trùng mâu thuẫn, tòa án sẽ coi các điều khoản này là xung khắc với nhau và yêu cầu các công ty bảo hiểm chia sẻ trách nhiệm bảo hiểm, dựa trên các quy định pháp luật tùy theo thẩm quyền của tòa án.  Căn cứ Điều 44. Hợp đồng bảo hiểm trùng hợp Luật kinh doanh bảo hiểm 2019 quy định cụ thể: 

1. Hợp đồng bảo hiểm kép là trường hợp bên mua bảo hiểm giao kết hợp đồng bảo hiểm với hai doanh nghiệp bảo hiểm trở lên để bảo hiểm cho cùng một đối tượng,  cùng điều kiện và sự kiện bảo hiểm.  
2. Trong trường hợp các bên giao kết hợp đồng bảo hiểm trùng thì khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, mỗi doanh nghiệp bảo hiểm chỉ chịu trách nhiệm bồi thường theo tỷ lệ giữa số tiền bảo hiểm đã thỏa thuận và số tiền bảo hiểm đầy đủ. phạm vi bảo hiểm của tất cả các hợp đồng được ký kết bởi bên mua bảo hiểm. Tổng số tiền bồi thường của  doanh nghiệp bảo hiểm không vượt quá giá trị thiệt hại thực tế của tài sản. 

  Theo quy định trên, pháp luật không cấm người được bảo hiểm mua bảo hiểm cùng mục đích với tài sản. Đối tượng này là của chủ sở hữu, chủ sở hữu  có quyền mua bảo hiểm cho tài sản của mình với nhiều công ty bảo hiểm khác nhau, với quyền lợi  bảo hiểm và  rủi ro như nhau. 

 Công ty bảo hiểm có quyền thu hồi theo tỷ lệ trên cơ sở số tiền  bảo hiểm (đã trả hoặc phải trả) cho người được  bảo hiểm từ các công ty khác mà họ cũng phải chịu trách nhiệm chung và riêng. 

 Như vậy, căn cứ vào điều luật này có thể thấy  hợp đồng bảo hiểm trùng là loại hợp đồng bảo hiểm  cho cùng một đối tượng, theo đó trường hợp bảo hiểm trùng thì tùy theo nguyên nhân mà có thể giải quyết. . Thông thường, bảo hiểm kép liên quan đến gian lận từ phía chủ hợp đồng để có được bảo hiểm. 

 Như vậy, về nguyên tắc, công ty bảo hiểm có thể chấm dứt hợp đồng bảo hiểm nếu phát hiện việc trùng lặp bảo hiểm là gian lận. Nếu các công ty bảo hiểm đồng ý bồi thường, thì trách nhiệm của mỗi công ty đối với tổn thất sẽ được phân chia theo tỷ lệ trách nhiệm mà họ gánh chịu. Cụ thể: Số tiền bồi thường từ hợp đồng khách hàng A = Giá trị thiệt hại thực tế x (Số tiền bảo hiểm từ hợp đồng khách hàng A/Tổng số tiền bảo hiểm) số tiền thiệt hại thực tế, sau đó yêu cầu các doanh nghiệp bảo hiểm khác chia sẻ trách nhiệm. 

 4. Phân biệt bảo hiểm kép và đồng bảo hiểm: 

 Các tiêu chí bảo hiểm trùng với đồng bảo hiểm 

 Khái niệm Bên mua bảo hiểm sẽ giao kết hợp đồng bảo hiểm với 2 công ty/công ty bảo hiểm trở lên, áp dụng cho cùng một đối tượng, điều kiện hoặc sự kiện được bảo hiểm. Rủi ro được dàn trải theo chiều ngang,  qua  nhiều công ty/công ty bảo hiểm cùng tham gia bảo hiểm cho cùng một đối tượng. Những thiệt hại mà đối tượng này có thể gánh chịu sẽ được  các công ty/các công ty tham gia hợp đồng  bảo hiểm bồi thường, theo tỷ lệ đã thỏa thuận. 

 Người bồi thường trực tiếp Mỗi doanh nghiệp bảo hiểm/công ty bảo hiểm đã giao kết hợp đồng bảo hiểm với bên mua bảo hiểm chỉ  bồi thường số tiền bảo hiểm theo tỷ lệ  tổng số tiền bảo hiểm của tất cả các hợp đồng được giao kết trùng hợp bảo hiểm. Tổng số tiền mà người mua bảo hiểm trùng lặp không được  vượt quá giá trị thực tế của tài sản. Người được bảo hiểm khi xảy ra rủi ro sẽ nhận được tiền bồi thường trực tiếp từ các công ty tham gia hợp đồng bảo hiểm. Tỷ lệ bồi thường của mỗi công ty bảo hiểm sẽ tuân theo tỷ lệ đã thỏa thuận trong hợp đồng. Việc bồi thường của người bảo hiểm không cần phải chịu trách nhiệm liên đới và riêng khi những người đồng bảo hiểm không có khả năng chi trả tổn thất thì chỉ phải bồi thường theo tỷ lệ đã ký kết trước đó. 

 Chủ đề Tài sản được bảo hiểm Rủi ro được bảo hiểm 

 Mối quan hệ pháp lý Giữa bên mua bảo hiểm và từng cam kết/công ty bảo hiểm tham gia  hợp đồng bảo hiểm trùng. Giữa bên mua bảo hiểm và công ty tham gia hợp đồng  bảo hiểm.  Kết luận: Từ những thông tin chúng tôi đưa ra ở trên, vấn đề trùng bảo hiểm  đã tồn tại từ khi bảo hiểm tài sản phát triển. và chúng tôi thấy rằng việc các quy tắc được biết đến rộng rãi và các án lệ được áp dụng không có nghĩa là các bên mua bảo hiểm không thể bị cuốn vào các tranh chấp giữa các công ty bảo hiểm có thể gây thiệt hại cho chính họ. Những vấn đề này có thể tránh được  miễn là các chủ hợp đồng  nhận thức được  chúng và thực hiện các bước tối thiểu cần thiết để ngăn chặn chúng.