Bao giờ tăng lương cán bộ công chức

1. Khi nào cán bộ, công chức được nâng lương theo thang bảng lương mới?  

 Trao đổi về kết quả sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW  Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương  khóa XII, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, Nghị quyết đã tạo sự chuyển biến tích cực trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị, tổ chức của hệ thống chính trị, gắn với đổi mới phương thức lãnh đạo xã hội chủ nghĩa, nâng cao năng lực của Đảng và xây dựng Nhà nước pháp quyền. 

 - Vừa qua, tại Kết luận số 50-KL/TW, Bộ Chính trị  yêu cầu tiếp tục thực hiện có hiệu quả, phấn đấu đạt mục tiêu Nghị quyết số 18-NQ/TW (một số vấn đề về  đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả). Thưa bà, trong 5 năm qua, tổ chức bộ máy từ chính quyền địa phương đến trung ương  thay đổi như thế nào?  

 Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Nghị quyết số 50-KL/TW của Bộ Chính trị  đánh giá cao  quyết tâm, nỗ lực của các cấp ủy, tổ chức đảng, Thủ trưởng các Bộ, ban, ngành, địa phương trong việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW.  Nhìn lại 5 năm thực hiện Nghị quyết, chúng ta thấy chúng ta đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trên 3 lĩnh vực: sắp xếp lại bộ máy, phát triển các đơn vị hành chính sự nghiệp, hợp lý hóa biên chế. 

 Đã hoàn thành cơ bản  các mục tiêu đề ra cho năm 2021, nhất là việc sắp xếp, kiện toàn một số tổ chức bộ máy và cơ cấu lại nội bộ; giảm cấp trung gian, giảm đầu mối xuống cấp tổng cục, xuống cấp vụ, đến cục; rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, theo nguyên tắc một cơ quan thực hiện nhiều nhiệm vụ, một nhiệm vụ giao cho một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính; giảm số lượng cán bộ cấp cao, quản lý, đặc biệt là các nghị sĩ, công chức giữ chức vụ cấp cao. Hợp lý hóa quỹ tiền lương ngoài mục tiêu cố định, tiết kiệm  ngân sách Nhà nước...  

 Đến nay, tổ chức bộ máy các bộ, ngành đã giảm 301 đầu mối tổ chức bên trong, trong đó  giảm 17 tổng cục và cơ quan tương đương tổng cục chưa  đủ điều kiện thành lập; giảm 11 sở, 143 vụ/hội đồng; 22 đơn vị sự nghiệp công lập thuộc cơ cấu tổ chức  bộ, ngành và giảm 108 sở, ban, ngành. 

 Hiện đã có 26/27 nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của  bộ, ngành; trong khi nghị định của Thanh tra Chính phủ chưa được ban hành (3 bộ, ngành đề nghị tiếp tục thực hiện  nghị định hiện hành gồm: Bộ Công an, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, BHXH Việt Nam) . 

 Ở địa phương, sắp xếp tổ chức bộ máy, số lượng cấp phó thuộc sở, phòng theo hướng tinh gọn, giảm cấp trung gian, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng tiêu chí thành lập tổ chức, số lượng cấp phó theo quy định của Chính phủ. Đến nay đã giảm 7 sở và 6 tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh; giảm 1.941 tổ chức bên trong sở (trong đó giảm 1.632 phòng và 309 chi cục thuộc sở) và giảm 46 tổ chức bên trong tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh; giảm 585 cơ quan chuyên môn và tương đương thuộc Ủy ban Nhân dân huyện.  

 [Bộ Nội vụ tham mưu lộ trình cải cách chính sách tiền lương sau 2023] 

 Bộ Nội vụ cũng chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát, xây dựng phương án sắp xếp thu gọn đầu mối và nâng cao mức độ tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập, xây dựng dự thảo Đề án đổi mới cơ chế quản lý, tổ chức lại hệ thống đơn vị sự nghiệp công lập trình Chính phủ phê duyệt, làm cơ sở xác định trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong việc sắp xếp, tổ chức lại và nâng cao hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập theo yêu cầu của Nghị quyết số 19-NQ/TW. 

  Bộ Nội vụ đã phối hợp với các địa phương triển khai thực hiện rất quyết liệt, hiệu quả việc sắp xếp đơn vị hành chính, đặc biệt là 45 tỉnh có nhiều đơn vị hành chính cấp xã không đảm bảo 50% tiêu chuẩn theo quy định. Sau 3 năm thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2019-2021, đã hoàn thành mục tiêu, yêu cầu đề ra, giảm 8 đơn vị hành chính cấp huyện và giảm 561 đơn vị hành chính cấp xã.  Chúng tôi cũng đã lập phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2022-2025 và đến năm 2030, báo cáo Chính phủ  trình Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 48-KL/TW về tiếp tục  sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030, đồng thời  báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết mới về phát triển đơn vị hành chính cấp thành phố giai đoạn 202 2-2025. 

 Một kết quả nổi bật khác mà tôi muốn đề cập đến là công tác quản lý và tinh giản biên chế. Đến năm 2021, biên chế công chức trong các cơ quan, tổ chức hành chính nhà nước  giảm 10,01%, biên chế công chức giảm 11,67% so với năm 2015 (đạt chỉ tiêu  Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị đề ra). 

 Đối với biên chế giai đoạn 2022-2026, Bộ Nội vụ đã tham mưu  Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Trung ương về quản lý biên chế ban hành Quyết định số 72-QĐ/TW, Quyết định số 73-QĐ/TW ngày 18-7-2022; Như vậy, giai đoạn 2022-2026 sẽ giảm 5% số lượng công chức, viên chức và giảm 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với năm 2021. 

 Những kết quả đạt được trong 5 năm  qua đã tạo tiền đề quan trọng, cơ sở thực tiễn, nền tảng  để  thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 18-NQ/TW đến năm 2030.  - Theo Bộ trưởng, đâu là những khó khăn, vướng mắc mà chúng ta chưa thể vượt qua? 

 Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Mặc dù các bộ, ngành, địa phương đã có nhiều nỗ lực, nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp, tuy nhiên việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, giảm quỹ tiền lương là nhiệm vụ khó khăn, nhạy cảm, phức tạp, tác động trực tiếp, toàn diện đến nhiều tổ chức, cá nhân trong hệ thống chính trị. Bên cạnh những kết quả đáng ghi nhận, vẫn còn những khó khăn, vướng mắc như: nhận thức, trách nhiệm của một số cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo, người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị, tổ chức, địa phương chưa toàn diện, sâu sát, quyết tâm thực hiện chưa cao, chưa gắn với hiệu lực, hiệu quả hoạt động; đặc biệt, việc sắp xếp tổ chức bộ máy chưa gắn với tinh giảm biên chế theo vị trí việc làm và cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. 

  Chức năng, nhiệm vụ của một số cơ quan, tổ chức còn chồng chéo, trùng lắp,  cơ chế phối hợp chưa thực sự hiệu quả  làm giảm hiệu lực, hiệu quả hoạt động. Một số chủ trương mới về  tiền lương, thu hút và sử dụng nhân tài chậm được hiện thực hóa. Thời gian gần đây có hiện tượng dịch chuyển một  bộ phận cán bộ lãnh đạo, công chức, viên chức có năng lực  sang khu vực kinh tế tư nhân... - Bộ trưởng đánh giá thế nào về việc thực hiện nguyên tắc “Một cơ quan thực hiện nhiều nhiệm vụ, một nhiệm vụ giao cho một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính”? 

 Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Nguyên tắc “giao một việc  cho một cơ quan  thực hiện và chịu trách nhiệm chính” đã được nêu khá sớm trong các nghị quyết, kết luận của Đảng, ngay từ Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa X năm 2007.  

 Việc sắp xếp, điều chỉnh tổ chức  bộ, cơ quan ngang bộ trong các năm Chính phủ và  tổ chức  cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện trong thời gian qua luôn bảo đảm quán triệt các nghị quyết của Đảng về cải cách hành chính và thực hiện nhất quán nguyên tắc này. 

  Chính phủ tiếp tục tổ chức bộ máy đa ngành, đa lĩnh vực, tinh gọn, hợp lý; nhất là các bộ, ngành có chức năng, nhiệm vụ tương đồng, chồng chéo để có giải pháp phù hợp và thực hiện kiện toàn, sắp xếp tổ chức, thu gọn đầu mối. Tóm lại, trung ương tổ chức bộ đa ngành,  địa phương tổ chức cơ quan chuyên môn đa ngành. Ban phai lam sao, ban muon lam gia tri thu tuc tren the gioi nay? hình 2 

 Vẽ. (Nguồn: TTXVN) 

 Tuy nhiên, như tôi đã đề cập, hiện nay vẫn còn một số công việc có sự can thiệp giữa các cơ quan quản lý nhà nước như: quản lý an ninh lương thực; quản lý môi trường (chất thải y tế); Bảo hiểm y tế; quản lý đa dạng sinh học... 

 Tại dự thảo về cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ XV (2021-2026), Bộ Nội vụ đã báo cáo và đề xuất Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì (theo quy định của luật chuyên ngành) phối hợp với cơ quan có thẩm quyền ban hành quy chế phối hợp nhằm xác định rõ phạm vi, đối tượng quản lý, nội dung phối hợp, thẩm quyền, trách nhiệm của từng cơ quan trong  tổ chức thực hiện. 

 Trong thời gian tới, Bộ Nội vụ sẽ báo cáo Chính phủ về tình hình thực hiện nhiệm vụ “Nghiên cứu, tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy nhà nước từ khóa XII đến nhiệm kỳ XV” một cách hệ thống, khoa học, đồng bộ và toàn diện.  Trên cơ sở này, xác định rõ phạm vi quản lý đa ngành, đa lĩnh vực của  bộ, ngành; đồng thời nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ quản lý công của  bộ, ngành; từ đó hoàn thiện hệ thống tổ chức bộ máy hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương  tinh gọn,  hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm nguyên tắc “một cơ quan làm nhiều việc, cơ quan được giao nhiệm vụ phụ trách và chịu trách nhiệm chính”. 

 - Trước đây chúng ta vẫn nói đến câu chuyện đóng ngân sách  vì  biên chế. Xin ông cho biết việc cắt giảm chi thường xuyên trong thời gian qua để thực hiện cải cách chính sách tiền lương? 

  Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Hợp lý hóa dự luật tiền lương là giải pháp căn cơ, là điều kiện tiên quyết để thực hiện cải cách chính sách tiền lương. Theo số liệu do Bộ Tài chính cung cấp, việc giảm chi tiền lương trong 4 năm (2017-2021) đã tiết kiệm chi NSNN 25.638 tỷ đồng. 

  Tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua lộ trình và phương án điều chỉnh tăng lương, phụ cấp đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã,  thôn, khu phố (tăng mức lương cơ sở của cán bộ, công chức, viên chức lên  1,8 triệu đồng/tháng, thực hiện từ ngày 1/7/2023).  Đồng thời, Bộ Nội vụ tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện  nội dung cụ thể của chính sách tiền lương mới bảo đảm phù hợp với quan điểm, mục tiêu, nội dung, nhiệm vụ và giải pháp cải cách chính sách tiền lương theo yêu cầu của Nghị quyết số 27-NQ/TW, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định; trong đó, khoản tiết kiệm do tinh giản biên chế nêu trên là nguồn quan trọng để ngân sách nhà nước  thực hiện tăng lương  năm 2023 và những năm tiếp theo. 

 - Vậy theo Bộ trưởng, khi nào thì lãnh đạo, công chức, viên chức được hưởng lợi từ việc tăng lương theo thang bảng lương mới?  

 Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Lộ trình cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW là vấn đề rất được quan tâm vì nó gắn liền với đời sống của  cán bộ, công chức, viên chức. 

  Bộ Nội vụ đã tích cực phối hợp với các bộ, tổng cục và địa phương soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh chế độ tiền lương mới  thay thế chế độ tiền lương hiện hành (Bộ Nội vụ đang soạn thảo 1 dự thảo nghị định và 11 dự thảo thông tư). 

 Ban phai lam sao, ban muon lam gia tri thu tuc tren the gioi nay? hình 3 

 Vẽ. (Nguồn: Việt Nam) 

 Tuy nhiên, do tác động của nhiều yếu tố bất lợi, đặc biệt là tác động của dịch COVID-19, Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương  khóa XII và Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương  khóa XIII đã chỉ đạo lùi thời điểm thực hiện cải cách chính sách tiền lương mới theo Nghị quyết số 27-NQ/TW đến thời điểm thích hợp.  

 Bộ Nội vụ sẽ báo cáo các cơ quan liên quan về lộ trình cải cách chính sách tiền lương và việc bố trí nguồn  ngân sách nhà nước thực hiện cải cách chính sách tiền lương  sau năm 2023.  

 - Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 18-NQ/TW, Bộ Nội vụ đề xuất giải pháp gì, thưa Bộ trưởng?  

 Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Chúng tôi sẽ tham mưu cho Ban Chỉ đạo đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ để lãnh đạo các bộ, ngành kiện toàn tổ chức  tổng cục và  tương đương; đổi mới bộ máy quản lý, sắp xếp hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập từ trung ương đến địa phương.  

 Bộ Nội vụ nghiên cứu, tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ (từ khóa XII đến khóa XV), trên cơ sở đó nghiên cứu, xây dựng Đề án cơ cấu tổ chức của Chính phủ khóa XVI.  

 Bộ cũng tập trung công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, bảo đảm chất lượng, tiến độ đã đề ra. Trước mắt trong năm 2023 tập trung xây dựng một loạt nghị định về vị trí việc làm và biên chế công chức, số lượng người làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập; chính sách tinh giản biên chế; quy định về số lượng cấp phó; chính sách thu hút và trọng dụng người có tài năng vào cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập; quy định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố… 

 Ngoài ra, theo lộ trình kế hoạch đến năm 2026, Bộ Nội vụ sẽ nghiên cứu, trình Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, công chức, Luật Tổ chức chính quyền địa phương... 

  Bên cạnh đó là các giải pháp về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, quản lý biên chế giai đoạn 2023-2026 theo quy định của Bộ Chính trị; tham mưu cho Ban Chỉ đạo về xây dựng, quản lý vị trí việc làm để tổ chức triển khai việc xây dựng và phê duyệt vị trí việc làm trong các cơ quan, tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập; đẩy mạnh thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030, lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động của các bộ, ngành, địa phương.