8 Phương Pháp Dịch Thuật Và Ví Dụ Cơ Bản

Với xu hướng hội nhập quốc tế hiện nay, chúng ta ngày càng có nhiều cơ hội được tiếp xúc với các nền văn hóa khác nhau trên thế giới để học tập và giao lưu hơn. Để thích ứng với xu hướng của thế giới, dịch thuật, Dịch công chứng 247 ngày càng trở nên quan trọng trong mọi lĩnh vực.

1. Định nghĩa về “Dịch thuật”

Trước hết chúng ta phải hiểu công việc dịch thuật là như thế nào.

“Dịch thuật” là chuyển đổi và lý giải những văn bản, lời nói trong một ngôn ngữ nào đó sang ngôn ngữ mà người người đọc, người nghe có thể hiểu mà không làm biến đổi ý nghĩa của ngôn ngữ gốc.

Dịch thuật là đem thông tin từ ngôn ngữ này diễn đạt sang ngôn ngữ khác mà không làm thay đổi thông điệp từ ngôn ngữ gốc nhưng cũng phải phù hợp với văn phong, bối cảnh của ngôn ngữ mà mình dịch ra.

2. Dịch Biên Dịch và Phiên Dịch

Biên dịch: Là Phương Pháp Dịch Thuật viết và diễn đạt lại tài liệu, văn bản viết của ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ muốn dịch sang mà không làm thay đổi ý nghĩa của văn bản gốc.

Phiên dịch: Người dịch trực tiếp diễn đạt lại lời nói của người nước ngoài thành ngôn ngữ người nghe có thể hiểu được mà không làm mất đi nghĩa gốc của câu nói.

3. 8 Phương Pháp Dịch Thuật và Ví Dụ

Tùy thuộc vào loại ngôn ngữ cũng như nhu cầu của người cần dịch có thể tồn tại nhiều phương pháp dịch nhưng điển hình nhất là 8 phương pháp dịch thuật sau đây:

1. Phương Pháp Dịch Tự Do (Free technique): Dịch tài liệu theo phương pháp này, người dịch hoàn toàn có thể sáng tạo để bản dịch mang văn phong, hình thức, đặc điểm phong cách của mình miễn là ý nghĩa của ngôn ngữ gốc vẫn được giữ nguyên.

2. Phương Pháp Dịch Tương Đương (Equivalence technique): Sử dụng khi hai ngôn ngữ không có điểm chung về văn phong, chưa thực sự phù hợp về bối cảnh hoặc không có từ có nghĩa tương đương trong ngôn ngữ còn lại.

3. Phương Pháp Dịch Chuyển Đổi (Transposition technique): Để phù hợp với ngữ pháp của văn bản dịch, người dịch thay đổi trật từ, câu ở văn bản gốc trong quá trình dịch.

4. Phương Pháp Dịch Theo Ngữ Cảnh (Modulation technique): Thay đổi hoàn toàn những từ trong văn bản gốc để làm cho bản dịch tự nhiên và gần gũi hơn với người đọc/nghe.

5. Phương Pháp Dịch Thích Ứng (Adaptation technique): Dịch thoát ý, diễn đạt, giải thích tình huống tương đương với văn bản gốc giúp cho người đọc/nghe có thể hiểu được.

6. Phương Pháp Dịch Mượn Từ (Borrowing technique): Giữ nguyên các từ vay mượn trong văn bản gốc.

7. Phương Pháp Dịch Mô Phỏng (Calque technique): Giữ nguyên toàn bộ một cụm từ, một đơn vị cú pháp từ ngôn ngữ gốc.

8. Phương Pháp Dịch Trung Thành Với Bản Gốc (Literal technique): Dịch từng từ từng chữ của ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ dịch để cho các từ gần nghĩa nhất với ngôn ngữ gốc, đặc biệt là về phương diện ngữ pháp và cấu trúc.

4. Những Điều Cần Lưu Ý Khi Tiến Hành Dịch Thuật

Dịch thuật là công việc rất cần sự tỉ mỉ, chỉnh chu và cẩn thận. Người dịch chỉ cần dịch sai 1-2 từ có thể khiến ý nghĩa của ngôn ngữ gốc thay đổi hoàn toàn ảnh hưởng tới hiệu quả giao tiếp cũng như gây ra hiểu lầm. Vì thế khi tiến hành dịch thuật chúng ta cần lưu ý:

• Chuẩn Bị Chu Đáo: Đối với biên dịch, cần có công cụ tra cứu phù hợp, trong khi phiên dịch, cần sự chuẩn bị tác phong và tinh thần trước buổi dịch.

• Xác Định Rõ Yêu Cầu và Đối Tượng: Để sử dụng văn phong, từ ngữ phù hợp.

• Cẩn Thận và Cầu Toàn: Kiểm tra lại bản dịch để tránh sai lệch thông tin.

• Tránh Lỗi Ngữ Pháp và Cấu Trúc: Đối với ngôn ngữ phân chia rõ các thì, chú ý để dịch chính xác.

• Trình Bày Rõ Ràng: Viết bản dịch mạch lạc và không quá sử dụng từ quá khó hiểu cho người đọc/nghe.

Với 8 phương pháp dịch thuật và sự cẩn thận, người dịch có thể đảm bảo rằng thông điệp và ý nghĩa của văn bản gốc không bị thay đổi khi được chuyển sang ngôn ngữ khác.

5. Mọi người cũng hỏi

Câu hỏi 1: "Phương Pháp Dịch Thuật là gì?"

Trả lời 1: "Phương Pháp Dịch Thuật là quá trình chuyển đổi và lý giải văn bản hoặc lời nói từ một ngôn ngữ sang một ngôn ngữ khác sao cho ý nghĩa gốc của thông điệp vẫn được giữ nguyên."

Câu hỏi 2: "Có bao nhiêu phương pháp dịch thuật cơ bản?"

Trả lời 2: "Có tám phương pháp dịch thuật cơ bản. Đó là Phương Pháp Dịch Tự Do, Phương Pháp Dịch Tương Đương, Phương Pháp Dịch Chuyển Đổi, Phương Pháp Dịch Theo Ngữ Cảnh, Phương Pháp Dịch Thích Ứng, Phương Pháp Dịch Mượn Từ, Phương Pháp Dịch Mô Phỏng và Phương Pháp Dịch Trung Thành Với Bản Gốc."

Câu hỏi 3: "Ví dụ về Phương Pháp Dịch Tương Đương là gì?"

Trả lời 3: "Một ví dụ về Phương Pháp Dịch Tương Đương là khi chúng ta dịch từ tiếng Anh 'in the deep water' thành 'gặp phải tình huống khó khăn' để thể hiện ý nghĩa tương tự trong ngữ cảnh."

Câu hỏi 4: "Tại sao việc chọn phương pháp dịch thích ứng quan trọng?"

Trả lời 4: "Việc chọn phương pháp dịch thích ứng quan trọng vì khi hai ngôn ngữ không có sự liên quan về văn hóa, chúng ta cần dịch thoát ý, diễn đạt và giải thích tình huống tương đương để người đọc/nghe có thể hiểu được nội dung."