5 nghĩa vụ của công dân
1. Nghĩa vụ công dân là gì?
Nghĩa vụ công dân là việc nhà nước buộc công dân phải thực hiện những hành vi cần thiết theo yêu cầu của nhà nước, nếu không nhà nước buộc phải áp dụng mọi biện pháp từ giáo dục, thuyết phục đến cưỡng chế. .
2. Quy định của pháp luật về nghĩa vụ công dân:
Hiến pháp năm 2013 dành một chương để ghi nhận “quyền con người, quyền cơ bản và nghĩa vụ của công dân”, cụ thể như sau:
2.1. Quyền con người:
Ở nước ta, các quyền con người, quyền công dân trên các lĩnh vực chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa - xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Quyền con người, quyền của công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của pháp luật khi cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng. Mọi người đều có quyền sống, tính mạng con người được pháp luật bảo hộ và không ai bị tước đoạt tính mạng một cách trái pháp luật.
Mọi người có quyền được bảo vệ toàn vẹn về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, bức cung, nhục hình hoặc bất kỳ hình thức đối xử nào khác gây tổn hại đến thân thể, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm. Không ai có thể bị bắt nếu không có quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát nhân dân, trừ trường hợp phạm tội trái pháp luật. Việc bắt, giữ, giam người do pháp luật quy định. Mọi người có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể và xác theo quy định của pháp luật. Thử nghiệm y tế, dược lý, khoa học hoặc bất kỳ hình thức thử nghiệm nào khác trên cơ thể con người đều cần có sự đồng ý của người được thử nghiệm.
Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời tư, bí mật cá nhân và gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Thông tin đời tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn. Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được mở, kiểm tra, thu giữ trái pháp luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức truyền đạt thông tin riêng tư của người khác. Công dân có quyền đi lại, tự do cư trú ở trong nước, có quyền ra nước ngoài và từ nước ngoài về nước. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định.
Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Tôn giáo bình đẳng trước pháp luật. Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Không ai được xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật.
Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội và biểu tình. Công dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định. Có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước. Nhà nước tạo điều kiện để công dân tham gia quản lý nhà nước và xã hội; công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến, kiến nghị của công dân.
Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về việc làm trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân đó. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Người bị thiệt hại được bồi thường về vật chất, tinh thần và được bồi thường danh dự theo quy định của pháp luật. Nghiêm cấm trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống, vu khống người khác.
Mọi người có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất, phần vốn góp trong doanh nghiệp hoặc tổ chức kinh tế khác. Quyền tài sản riêng và quyền thừa kế được pháp luật bảo vệ. Trong trường hợp thật cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh hoặc vì lợi ích quốc gia, trong tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai thì Nhà nước trưng dụng, trưng dụng có bồi thường tài sản của tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật. các quy định của pháp luật về giá thị trường. Mọi người có quyền tự do hoạt động nghề nghiệp mà pháp luật không cấm. Công dân có quyền được hưởng an sinh xã hội, được làm việc, được lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và nơi làm việc. Người làm công ăn lương được đảm bảo điều kiện làm việc công bằng và an toàn; lương, chế độ nghỉ ngơi. Nghiêm cấm phân biệt đối xử, cưỡng bức lao động và sử dụng lao động dưới độ tuổi lao động tối thiểu.
Nam nữ có quyền kết hôn hoặc ly hôn. Hôn nhân dựa trên nguyên tắc tự nguyện, tiến bộ, một vợ, một chồng, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau giữa vợ và chồng. Nhà nước bảo hộ hôn nhân và gia đình, bảo hộ quyền của bà mẹ và trẻ em.
Trẻ em được nhà nước, gia đình và xã hội bảo vệ, chăm sóc và giáo dục; tham gia vào các vấn đề của trẻ em. Nghiêm cấm hành vi đánh đập, tra tấn, ngược đãi, bỏ mặc, ngược đãi, bóc lột sức lao động và các hành vi khác xâm phạm quyền trẻ em. Nhà nước, gia đình và xã hội giúp thanh niên học tập, lao động, vui chơi, phát triển thể chất, trí tuệ, bồi dưỡng đạo đức, truyền thống dân tộc, ý thức công dân; đi đầu trong lao động sáng tạo và bảo vệ Tổ quốc. Người cao tuổi được nhà nước, gia đình và xã hội tôn trọng, chăm sóc và phát huy trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Mọi người có quyền được bảo vệ và chăm sóc sức khỏe, bình đẳng trong việc sử dụng các dịch vụ y tế và có nghĩa vụ tuân thủ các quy định về phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh. Nghiêm cấm các hành vi đe dọa tính mạng, sức khỏe của người khác và cộng đồng. Mọi người có quyền nghiên cứu khoa học và công nghệ, sáng tạo văn học, nghệ thuật và hưởng lợi ích từ các hoạt động đó.
2.2. Nghĩa vụ cơ bản của công dân:
– Công dân có nghĩa vụ trung thành với Tổ quốc (điều 44);
- Công dân phải làm nghĩa vụ quân sự và tham gia xây dựng quốc phòng toàn dân (Điều 45);
Công dân có nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp và pháp luật, tham gia bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và tôn trọng các quy tắc sinh hoạt của cộng đồng (Điều 46).
Cụ thể, nghĩa vụ nộp thuế đã được sửa đổi về vấn đề này, thay cụm từ “công dân” bằng cụm từ “mọi người” cho phù hợp (mọi người đều có nghĩa vụ nộp thuế theo quy định của pháp luật chứ không chỉ công dân Việt Nam theo quy định của pháp luật) . Điều 80 Hiến pháp 1992). Ngoài ra, tại Chương II Hiến pháp 2013 còn có một số điều quy định các quyền gắn với nghĩa vụ cơ bản của công dân như quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, bình đẳng trong sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và nghĩa vụ chấp hành các quy định về phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh (Điều 38), quyền và nghĩa vụ của công dân trong học tập (Điều 39); quyền và nghĩa vụ bảo vệ tổ quốc (điều 45) c. bạn…
Ngoài ra, Ban Tuyên giáo Trung ương hướng dẫn các nghĩa vụ cơ bản của công dân như sau:
Công dân Việt Nam có nghĩa vụ trung thành với Tổ quốc. Tội phản bội tổ quốc là tội nặng nhất.
Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và quyền cao quý của công dân.
Công dân phải thực hiện nghĩa vụ quân sự và tham gia toàn dân xây dựng bảo vệ Tổ quốc. Công dân có nghĩa vụ tôn trọng Hiến pháp và pháp luật; tham gia bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và chấp hành các quy tắc sinh hoạt chung.
Công dân có nghĩa vụ học tập.
Mọi người đều có nghĩa vụ bảo vệ môi trường.
– Mọi người đều phải nộp thuế theo quy định của pháp luật.
Mọi người có nghĩa vụ tuân thủ các quy định về phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh.
3. Ví dụ về Nghĩa vụ Công dân:
- Công dân đi nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Thời hạn nghĩa vụ quân sự là 24 tháng, công dân tham gia có độ tuổi từ 18 đến 25 (vì lý do đang học đại học, cao đẳng thì thời hạn là 27 năm). Công dân tham gia phải đạt tiêu chuẩn về chính trị, sức khỏe, văn hóa.
- Công dân tham gia nghĩa vụ dân quân tự vệ có nghĩa vụ bảo vệ tài sản, tính mạng của nhân dân, tiêu chuẩn tham gia phải có hoàn cảnh rõ ràng, thực hiện và chấp hành tốt chỉ thị, chính sách của Nhà nước cộng hòa nhân dân. Trung Quốc. có đủ sức khỏe tham gia dân quân tự vệ.
Nội dung bài viết:
Bình luận