Trong nội dung bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ về các hệ thống pháp luật trên thế giới. Hãy đi đúng hướng. Trước khi đi sâu tìm hiểu về các hệ thống pháp luật trên thế giới, chúng ta có những chia sẻ về khái niệm và đặc điểm của hệ thống pháp luật, cụ thể:
2 hệ thống pháp luật trên thế giới
1. Hệ thống pháp luật là gì?
Hệ thống pháp luật là tập hợp tất cả các quy phạm pháp luật và các văn bản hợp thành một cấu trúc tổng thể, được chia thành các bộ phận có sự thống nhất bên trong theo những tiêu chí nhất định như tính chất, nội dung và mục đích. Đặc điểm của hệ thống pháp luật Hệ thống pháp luật có những đặc điểm sau: Hệ thống pháp luật được hình thành một cách khách quan, phụ thuộc vào điều kiện kinh tế, xã hội của đất nước, các thành tố của hệ thống pháp luật được xác lập bởi các quan hệ xã hội mà chúng điều chỉnh, không phụ thuộc vào ý chí của chủ thể ban hành pháp luật.
– Giữa các yếu tố của hệ thống pháp luật luôn có mối quan hệ chặt chẽ, chặt chẽ và thống nhất với nhau. Ngoài ra còn có sự tác động lẫn nhau, phối hợp với nhau, hỗ trợ lẫn nhau trong việc điều chỉnh các mối quan hệ xã hội.
– Hệ thống pháp luật vẫn là một chỉnh thể động, tính ổn định chỉ mang tính tương đối, luôn vận động thay đổi, phát triển qua từng thời kỳ để đáp ứng nhu cầu điều chỉnh pháp luật và quá trình phát triển của đất nước (bổ sung các quy phạm, nguồn quy phạm mới, trong hệ thống còn có các hiện tượng quy phạm pháp luật khác, đồng thời loại bỏ dần các quy phạm này, các nguồn quy phạm pháp luật đã trở nên lỗi thời trong hệ thống quy phạm pháp luật).
2. Các hệ thống pháp luật trên thế giới
Cộng đồng quốc tế ngày nay bao gồm hơn 239 quốc gia và mỗi quốc gia có luật riêng điều chỉnh hoạt động của người dân và quan hệ với thế giới bên ngoài. Hiện nay, nhìn chung các hệ thống pháp luật trên thế giới bao gồm: Hệ thống pháp luật châu Âu lục địa (civil law), hệ thống pháp luật Anh-Mỹ (common law), hệ thống pháp luật Hồi giáo (Islamic law).
Thứ nhất: Hệ thống pháp luật Civil Law Đây là hệ thống pháp luật của hầu hết các nước châu Âu lục địa như Pháp, Đức, Ý và một số nước Mỹ Latinh. Hệ thống này có một số tính năng:
– Chịu ảnh hưởng sâu sắc của luật dân sự La Mã cổ đại. Điều này là do luật La Mã, đặc biệt là luật dân sự, đã được phát triển và hoàn thiện ở lục địa châu Âu trong thời kỳ cổ đại và trung đại. Luật La Mã đã được các nước châu Âu lục địa khác nghiên cứu, giảng dạy, sao chép và áp dụng từ khá lâu.
– Nguồn chủ yếu của pháp luật được cấu thành bởi các văn bản quy phạm pháp luật có tính pháp điển hóa cao (hệ thống điển hóa) với sự có mặt của nhiều văn bản quy phạm pháp luật có giá trị pháp lý cao như các bộ luật, bộ luật. Ngoài ra, các tư tưởng pháp luật, các học thuyết chính trị pháp luật và các nguyên tắc pháp lý ở châu Âu lục địa cũng được coi là nguồn luật quan trọng. Việc thực hành rất hạn chế ở lục địa châu Âu và không có tính ràng buộc chính thức. Án lệ thường đóng vai trò quan trọng trong việc thống nhất cách giải thích các quy phạm pháp luật thành văn.
– Pháp luật được phân chia thành công thành pháp lý và tư pháp, mặc dù sự phân biệt này không phải là tuyệt đối. Tuy nhiên, hiện nay, ranh giới giữa luật công và luật tư pháp ở các quốc gia nói trên không còn rõ ràng như trước. Hệ thống pháp luật dân luật dựa trên thủ tục xét hỏi, thẩm phán chỉ tiến hành hoạt động xét xử mà không được tham gia vào hoạt động lập pháp, không được tạo ra các quy phạm, quy phạm pháp luật.
Thứ hai: Hệ thống pháp luật Common Law Đó là hệ thống pháp luật của Vương quốc Anh, Hoa Kỳ và các quốc gia chịu ảnh hưởng của Anh như Canada, Úc, v.v. Hệ thống pháp luật này được đặc trưng bởi
– Được hình thành và phát triển trên cơ sở luật dân sự Anh, tôn trọng tiền lệ. Hệ thống pháp luật Common Law ít chịu ảnh hưởng của luật La Mã vì tính phức tạp và chặt chẽ của thủ tục luật truyền thống Anh đã cản trở việc tiếp nhận luật La Mã trên lãnh thổ Anh.
- Nguồn pháp luật chủ yếu của hệ thống pháp luật Common Law là án lệ, hầu hết các quy phạm pháp luật không được hình thành từ việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật mà từ các án lệ. Các phán quyết từ các tòa án cấp cao thường được coi là tiền lệ và có giá trị ràng buộc đối với các tòa án địa phương. Hiện nay, mặc dù văn bản pháp luật ở các quốc gia này cũng được ban hành nhiều nhưng các thẩm phán vẫn dựa trên cả án lệ, văn bản pháp quy và lý do thực tế để phán quyết. Hệ thống pháp luật Common Law bao gồm hai bộ phận: tiền lệ và luật công bằng. Nếu có tiền lệ pháp, các vụ việc được xem xét và giải quyết dựa trên án lệ, trong khi luật công bằng xem xét và giải quyết các vụ việc dựa trên nguyên tắc công bằng và công lý. Các nguyên tắc công bằng và công bằng thường khá trừu tượng và khó định lượng, vì vậy chúng phụ thuộc phần lớn vào niềm tin, lương tâm và đạo đức sâu sắc của các thẩm phán. Hệ thống pháp luật Common Law không phân chia pháp luật thành bộ phận pháp lý và tư pháp như pháp luật châu Âu lục địa. Trong hệ thống pháp luật Common Law, nguyên tắc tranh tụng được áp dụng rộng rãi trong quá trình xét xử. Trong suốt quá trình tố tụng, các bên (nguyên đơn và bị đơn; bên công tố và bên bào chữa…) luôn có những tranh luận, đấu trí, chứng cứ với nhau và thẩm phán chỉ đóng vai trò trọng tài lắng nghe ý kiến của các bên và đưa ra phán quyết. Do việc sử dụng rộng rãi án lệ, trong một số trường hợp, các thẩm phán của Tòa án Tối cao vừa là trọng tài vừa là người tạo ra luật, một cách gián tiếp.
Thứ ba: Hệ thống luật Hồi giáo Hồi giáo là quốc giáo của Ả Rập Saudi, Qatar, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Oman, Yemen, Syria, Jordan, Kuwait, Iran, Iraq, Afghanistan, Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Sudan, Somalia, Libya, Algeria, Tunisia, Niger, Mali, Morocco, Mauritania, Bangladesh, Malaysia và Indonesia. Luật Hồi giáo là nguồn luật chính ở Ả Rập Saudi và được chấp nhận ở các mức độ khác nhau ở các quốc gia khác được đề cập. Hệ thống pháp luật Hồi giáo được gọi là Shari'a, theo tiếng Ả Rập có nghĩa là luật học hoặc luật pháp. Nội dung của luật Hồi giáo được rút ra từ bốn nguồn, được liệt kê theo thứ tự quan trọng: Kinh Qur'an, Sunnah, tức là những lời dạy của Nhà tiên tri Muhammad, các bài viết của các học giả Hồi giáo giải thích và rút ra từ các quy định của Kinh Qur'an và Sunnah, và những điều được cộng đồng thừa nhận về mặt pháp lý. Đó là một hệ thống pháp luật chứa đựng nhiều quy định về đạo đức và tôn giáo, nhưng ít quy định về thương mại và kinh doanh. Các quy định pháp lý của hệ thống này đã không thay đổi trong hàng ngàn năm mà không cần sửa đổi hoặc bổ sung. Điều này không phải vì hệ thống Hồi giáo quá hoàn hảo, mà bởi vì các luật gia của hệ thống pháp luật này chủ trương “đóng cửa” đối với các hệ thống pháp luật khác. Do đó, hiện nay hệ thống đang gặp rất nhiều khó khăn khi giải quyết các vụ việc phát sinh từ các điều kiện mới.
Nội dung bài viết:
Bình luận