Khi ly hôn, ngoài việc phân chia tài sản thì việc giành quyền nuôi dưỡng con cái cũng đang được rất nhiều người quan tâm. Hai bên vợ chồng đều muốn giành quyền trực tiếp nuôi con, tuy nhiên quyền trực tiếp nuôi con còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố để có thể giành được quyền này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những Quy định về quyền nuôi con khi ly hôn.
Quy định về quyền nuôi con khi ly hôn
1. Điều kiện để được nuôi con sau khi ly hôn
Trường hợp cha mẹ muốn giành quyền trực tiếp nuôi dưỡng con cái khi ly hôn cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Thu nhập hàng tháng ổn định: Các bên có thể trình giấy tờ chứng minh thu nhập hàng tháng của mình, chứng minh việc có thể đáp ứng được nhu cầu tài chính cho con phát triển khôn lớn.
- Chỗ ở ổn định: Điều kiện này nhằm đảm bảo người nuôi con có một nơi ở ổn định, đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho con, không phải di chuyển. Hơn nữa một nơi ở ổn định, phù hợp, người con sẽ phát triển ổn định về sức khỏe cũng như nhân cách
- Điều kiện về tinh thần: Thời gian chăm sóc, giáo dưỡng, tình cảm, cũng như điều kiện về môi trường sinh sống, học tập, vui chơi giải trí. Yếu tố này thể hiện việc một bên cha hoặc mẹ sau khi ly hôn sẽ dành thời gian chăm sóc con, tạo môi trường phát triển, trưởng thành của con. Đảm bảo trao cho con tình thương và không có hành vi bạo hành, hay tiếp xúc với tệ nạn xã hội.
- Đạo đức của người nuôi dưỡng: Đây có thể nói là điều kiện quyết định đến việc ai có quyền nuôi khi ly hôn đơn phương được tòa án chấp thuận. Một người chồng thường xuyên có hành vi bạo lực; hay thường xuyên uống rượu bia say xỉn; có sử dụng ma túy; cờ bạc; ngoại tình thì không thể nói đó là một người bố tốt và có thể đảm bảo sự phát triển của người con. Nhưng một người nuôi dưỡng có đạo đức tốt thì sự trưởng thành của đứa trẻ sẽ được đảm bảo hơn về mặt nhân cách.
Như vậy, Tòa án sẽ căn cứ vào các yếu tố trên để quyết định người trực tiếp nuôi dưỡng con sau khi ly hôn. Do vậy, nếu muốn giành quyền trực tiếp nuôi con thì vợ/chồng phải cung cấp các bằng chứng chứng minh bản thân đáp ứng được tất cả các điều kiện trên.
Tuy nhiên cần lưu ý rằng, pháp luật ấn định trường hợp con dưới 36 tháng tuổi sẽ bàn giao cho người mẹ trực tiếp nuôi dưỡng. Đối với trẻ từ 07 tuổi trở lên có quyền chọn người trực tiếp chăm sóc, nuôi nấng theo nguyện vọng của con.
2. Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
Quyền và nghĩa vụ của cha, mẹ trực tiếp nuôi con được pháp luật quy định như sau:
- Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
- Yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cấp dưỡng cho con
- Yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình.
- Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3. Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
Nghĩa vụ và quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng như sau:
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi
- Người không trực tiếp nuôi dưỡng con phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con, đồng thời tôn trọng quyền sống chung với người nuôi dưỡng con
- Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.
4. Đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như thế nào?
Nếu sau khi ly hôn vợ/chồng giành được quyền nuôi con, nhưng vì lý do bất khả kháng như không đủ kinh tế, hoặc đi làm ăn xa không thể nuôi con được nữa thì có thể thực hiện việc thay đổi người trực tiếp nuôi trẻ.
4.1 Căn cứ thay đổi người trực tiếp nuôi con
Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
- Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con
- Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
- Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
- Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
4.2 Hồ sơ giành quyền nuôi con sau ly hôn
Để thực hiện thủ tục giành quyền nuôi con, hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm đầy đủ các giấy tờ dưới đây:
- Đơn yêu cầu thay đổi quyền nuôi con
- Quyết định, bản án ly hôn đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án
- Căn cước công dân (bản sao)
- Giấy khai sinh của con
- Các chứng cứ chứng minh cho việc khởi kiện thay đổi quyền trực tiếp nuôi con (chứng minh người đang trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện cũng như khả năng để trực tiếp nuôi con)
5. Giải đáp thắc mắc về chủ đề: Quyền nuôi con khi ly hôn
5.1 Thu nhập bao nhiêu thì được quyền nuôi con?
Trả lời: Pháp luật hiện nay không quy định về mức thu nhập cụ thể bao nhiêu thì mới được giành quyền nuôi con.Việc căn cứ theo thu nhập bao nhiêu thì được quyền nuôi con cần xem xét nhiều yếu tố như thu nhập của cha hoặc mẹ, độ tuổi của con, mức sống địa phương, hoàn cảnh gia đình,…
Trường hợp bé dưới 36 tháng tuổi sẽ do mẹ trực tiếp nuôi dưỡng, và trẻ từ 07 tuổi trở lên sẽ xét theo nguyện vọng của con.
5.2 Nghĩa vụ cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn được quy định như thế nào?
Trả lời: Nghĩa vụ cấp dưỡng cho con hậu ly hôn thuộc về người không trực tiếp nuôi con. Việc cấp dưỡng sẽ kéo dài đến khi con đã đủ tuổi thành niên, đã có khả năng lao động hoặc có tài sản riêng để tự nuôi mình.
5.3 Mức cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn được quy định như thế nào?
Trả lời: Pháp luật hiện nay không có văn bản pháp lý quy định cụ thể về số tiền cấp dưỡng hậu ly hôn. Theo đó, mức cấp dưỡng sẽ do các bên liên quan thỏa thuận bằng cách xác định trên mức thu nhập thực tế, phạm vi khả năng chu cấp.
5.4 Khi ly hôn con 1 tuổi ở với ai?
Trả lời: Con 1 tuổi sẽ ở với mẹ, về mặt pháp lý, cha mẹ vẫn có quyền thỏa thuận với nhau về người trực tiếp nuôi con, miễn đáp ứng lợi ích mọi mặt của trẻ. Đồng thời, cha mẹ bắt buộc thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình với con cái hậu ly hôn.
5.5 Khi nào được thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn?
Trả lời: sau khi cha hoặc mẹ trực tiếp được nuôi dưỡng con sau ly hôn nhưng có căn cứ chứng minh người đó không còn đủ điều kiện nuôi dưỡng, chăm sóc con hoặc có thoả thuận khác thì vẫn có thể thay đổi người trực tiếp nuôi con.
5.6 Chồng có quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi ly hôn không?
Trả lời: Có. Nếu người mẹ không đủ điều kiện nuôi hoặc hai vợ chồng có thỏa thuận khác thì người chồng sẽ có quyền nuôi.
5.7 Yếu tố nào ảnh hưởng đến việc giành quyền nuôi con?
Trả lời: Con dưới 36 tháng tuổi sẽ ưu tiên mẹ nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để nuôi; Con trên 7 tuổi thì hỏi ý kiến của trẻ. Bên cạnh đó, còn căn cứ vào thu nhập, nhà ở, thời gian chăm sóc, phẩm chất đạo đức của người giành quyền nuôi con.
5.8 Ai sẽ giành được quyền nuôi con khi cả hai vợ chồng có điều kiện ngang nhau?
Trả lời: Người được nuôi con phải chứng minh được trước Tòa án về bản thân sẽ cung cấp môi trường thuận lợi nhất cho sự phát triển của con và có đủ các điều kiện đảm bảo cả về kinh tế lẫn tinh thần đáp ứng cho yêu cầu phát triển bình thường của người con; Ngoài ra, một trong hai người có thể cung cấp thêm các chứng cứ chứng minh người còn lại không đủ điều kiện về vật chất và tinh thần để nuôi dạy con cái (thu nhập không ổn định, không có thời gian chăm sóc…)
5.9 Vợ ngoại tình có bị mất quyền nuôi con sau khi ly hôn?
Trả lời: Việc giao con cho cha hoặc mẹ trực tiếp nuôi dưỡng sau khi ly hôn sẽ dựa vào quyền lợi của con và được thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Nếu vợ/chồng ngoại tình nhưng vẫn có đủ điều kiện để chăm sóc, nuôi dưỡng con tốt thì vẫn có thể được quyền nuôi con và ngược lại.
6. Câu hỏi thường gặp
6.1 Cha mẹ có thể tự thỏa thuận về quyền nuôi con?
Có. Cha mẹ có thể tự thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn.
6.2 Cha mẹ không trực tiếp nuôi con có quyền thăm nom con?
Có. Cha mẹ không trực tiếp nuôi con có quyền thăm nom con và được tạo điều kiện để gặp gỡ, giao tiếp với con.
6.3 Khi cha mẹ không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng, con có thể làm gì?
Con có thể nhờ người đại diện theo pháp luật yêu cầu cha mẹ thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng. Nếu cha mẹ vẫn không thực hiện, con có thể khởi kiện cha mẹ ra Tòa án.
7. Cơ sở pháp lý và nguồn tham khảo
1. Bộ luật tố tụng dân sự 2015
2. Bộ luật hôn nhân và gia đình 2014
3. Quyền chăm sóc, nuôi dưỡng con sau ly hôn – Quy định và thực tiễn - Tạp chí tòa án
Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về vấn đề Quy định về quyền nuôi con khi ly hôn mới nhất. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.
Nội dung bài viết:
Bình luận