Thủ tục ly hôn vắng mặt theo quy định hiện hành

Ly hôn vắng mặt là thủ tục ly hôn được áp dụng khi một trong hai vợ chồng không thể trực tiếp tham gia thủ tục ly hôn vì lý do sức khỏe, điều kiện khách quan hay sự kiện bất khả kháng khác. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về Thủ tục ly hôn vắng mặt theo quy định hiện hành giúp bạn thực hiện thủ tục ly hôn một cách suôn sẻ.

Thủ tục ly hôn vắng mặt theo quy định hiện hành

1. Các trường hợp ly hôn vắng mặt

Về cơ bản, ly hôn vắng mặt vợ hoặc chồng được phân thành 02 trường hợp là ly hôn với người vắng mặt tại nơi cư trú; ly hôn với người nước ngoài không có mặt tại Việt Nam.

Ly hôn với người vắng mặt tại nơi cư trú

Đối với trường hợp ly hôn với người vắng mặt tại nơi cư trú, nguyên đơn có quyền chọn Tòa án cấp huyện có thẩm quyền giải quyết. Căn cứ theo Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, thẩm quyền giải quyết ly hôn do Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú, làm việc đảm nhiệm.

Nếu không biết hoặc không xác định được nơi cư trú, làm việc của bị đơn, đương sự có thể yêu cầu giải quyết tại Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc cuối cùng hoặc tại Tòa án nơi nguyên đơn cư trú, làm việc.

Ly hôn với người nước ngoài không có mặt tại Việt Nam

Ly hôn vắng mặt người nước ngoài là trường hợp Tòa án có thẩm quyền của Việt Nam giải quyết yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn hoặc giải quyết đơn đề nghị ly hôn đơn phương theo yêu cầu công nhận ly hôn thuận tình của hai bên đương sự và một hoặc hai bên đương sự đang ở nước ngoài có đơn xin vắng mặt. Hoặc Tòa án Việt Nam thụ lý và giải quyết Đơn khởi kiện ly hôn của bên Việt Nam với một bên đang ở nước ngoài vắng mặt.

Căn cứ tại khoản 3 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì Tòa án nhân dân cấp tỉnh là cơ quan có thẩm quyền giải quyết vụ án ly hôn với người nước ngoài.

2. Quy định của pháp luật về ly hôn vắng mặt thế nào?

Vắng mặt bị đơn khi ly hôn

Đối với trường hợp Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ nhất, đương sự hoặc người đại diện của họ, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự phải có mặt tại phiên tòa; nếu có người vắng mặt thì Hội đồng xét xử phải hoãn phiên tòa.

Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai, bị đơn phải có mặt tại phiên tòa, trừ trường hợp họ có đơn đề nghị xét xử vắng mặt; nếu vắng mặt vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì Tòa án có thể tiếp tục hoãn phiên tòa, nếu không vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì Tòa án tiến hành xét xử vắng mặt họ.

Nếu trong cùng một vụ án mà bị đơn có yêu cầu phản tố vắng mặt lần 2 và không có đơn xin xét xử vắng mặt thì Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết đối với yêu cầu phản tố của bị đơn và tiến hành xét xử vụ án để giải quyết yêu cầu của nguyên đơn.

Vắng mặt nguyên đơn khi ly hôn

Nguyên đơn vắng mặt mà không có người đại diện tham gia phiên tòa thì bị coi là từ bỏ việc khởi kiện và Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu khởi kiện của người đó, trừ trường hợp người đó có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

Lưu ý, ly hôn là vụ án không thể ủy quyền cho người khác tham gia tố tụng nên cá nhân người khởi kiện phải trực tiếp tham gia. Nếu nguyên đơn vì một lý do nào đó mà không thể có mặt tại phiên tòa xét xử, thì phải có đơn xin xét xử vắng mặt. Tòa án chỉ xem xét hoãn phiên tòa nếu vắng mặt vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan. Nếu nguyên đơn vắng mặt mà không có đơn xin xét xử vắng mặt thì bị coi là từ bỏ việc khởi kiện. Tòa án sẽ ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu khởi kiện.

3. Khi cả hai bên vợ chồng đều vắng mặt thì Tòa án có giải quyết không?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, trong trường hợp cả hai vợ chồng đều vắng mặt, Tòa án không thể giải quyết ly hôn. Điều 397 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về hòa giải và công nhận chấm dứt quan hệ vợ chồng, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn, cụ thể nếu một trong hai bên vắng mặt lần thứ nhất thì Tòa án hoãn phiên họp. Tiếp tục vắng mặt lần thứ hai thì Tòa án sẽ đình chỉ việc giải quyết ly hôn.

Tuy nhiên, đối với trường hợp hai vợ chồng có lý do riêng và cùng viết đơn yêu cầu Tòa án xét xử vắng mặt thì Tòa án vẫn có thể xét xử vắng mặt cả hai vợ chồng nếu cả hai vợ chồng có lý do chính đáng và đề đơn lên tòa án xét xử vắng mặt.

Để biết rõ hơn về thủ tục ly hôn đơn phương vắng mặt nguyên đơn, mời bạn tham khảo tại: https://accgroup.vn/ly-hon-don-phuong-vang-mat-nguyen-don 

4. Mẫu đơn đề nghị xét xử vắng mặt khi ly hôn

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

--------o0o--------

.................., ngày......tháng......năm .........

ĐƠN ĐỀ NGHỊ XÉT XỬ VẮNG MẶT

Kính gửi : TOÀ ÁN NHÂN DÂN ………….

Tôi là: …….......... , sinh năm ……............... 

CMND số: … do Công an … cấp ngày …… 

Hộ khẩu: ……..........................…….............. 

Chỗ ở hiện tại: ………..…….......................... 

Tôi là ………….. trong vụ án ly hôn mà nguyên đơn là ……. bị đơn là ………….. Vụ án đang được TAND ……… thụ lý, giải quyết.

Tôi xin trình bày với Quý Toà một việc như sau:

Tôi đã nhận được giấy triệu tập tham dự phiên tòa xét xử vụ án ly hôn giữa tôi và .......... vào ngày.... tháng........năm. Hiện nay do sức khỏe không tốt (hoặc do công việc bận rộn hoặc…lý do khác) nên tôi không thể trực tiếp tham gia vụ án được.

Vì vậy, tôi làm đơn này đề nghị được vắng mặt trong tất các các buổi làm việc của Tòa án và xin được vắng mặt trong tất cả các phiên xét xử của Tòa án các cấp. Đề nghị Tòa án xem xét và giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật. Tôi xin gửi kèm tất cả giấy tờ có liên quan đến vụ án mà tôi có cũng như trình bày quan điểm của tôi về việc phân chia tài sản chung và quyền nuôi con như sau:

................................................................ 

............................................................... 

Rất mong nhận được sự giúp đỡ của Quý Toà. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Người làm đơn    

5. Giải đáp thắc mắc về chủ đề: Ly hôn vắng mặt

Làm thế nào để thực hiện quy trình ly hôn vắng mặt một cách hiệu quả?

Trả lời: Để thực hiện quy trình ly hôn vắng mặt một cách hiệu quả, các bên cần thảo luận và thống nhất trước về các vấn đề quan trọng, sử dụng dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp để hướng dẫn và hỗ trợ, và duy trì sự trung thực và minh bạch trong quá trình đàm phán và giải quyết tranh chấp.

Việc ly hôn vắng mặt có ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên?

Trả lời: Việc ly hôn vắng mặt có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên do việc không thể trao đổi thông tin trực tiếp và đàm phán một cách hiệu quả. Điều này có thể dẫn đến việc không thỏa thuận được về các vấn đề quan trọng như chia tài sản, nuôi con, và hỗ trợ tài chính.

Theo pháp luật Việt Nam, việc ly hôn đơn phương vắng nguyên đơn có được không? 

Trả lời: Theo pháp luật Việt Nam, việc ly hôn đơn phương vắng mặt nguyên đơn không được chấp nhận. Một trong hai phải có một lý do hợp lý để yêu cầu hôn và phải thực hiện theo quy định của pháp luật.

Ly hôn đơn phương khi vợ/chồng đi khỏi nơi cư trú phải làm như thế nào?

Trả lời: Tòa án nhân dân nơi đương sự cư trú hoặc làm việc là đơn vị có đủ thẩm quyền giải quyết vụ án ly hôn. Trong trường hợp vợ hoặc chồng rời khỏi nơi cư trú và không xác định được nơi ở hiện tại, đôi bên cần thực hiện thủ tục tuyên bố vợ/chồng mất tích theo quy định tại Điều 68 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. 

Để được vắng mặt trong thủ tục ly hôn đơn phương, nguyên đơn cần làm gì?

Trả lời: Nguyên đơn cần nộp đơn yêu cầu xét xử vắng mặt, hoặc ủy quyền cho người khác thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương.

Ly hôn đơn phương vắng mặt bị đơn có thể được thực hiện nếu một bên vắng mặt vì tình huống bất khả kháng?

Trả lời: Có, theo quy định pháp luật, nếu có một bên vắng mặt vì tình huống bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan, thì tòa vẫn tiến hành giải quyết ly hôn đơn phương.

Ly hôn đơn phương vắng mặt bị đơn có thể được thực hiện nếu một bên không có mặt tại phiên họp giải quyết dân sự?

Trả lời: Có, nếu một bên không có mặt tại phiên họp giải quyết dân sự, Tòa án sẽ tạm hoãn phiên họp. Nếu tiếp tục vắng mặt lần thứ hai, Tòa án sẽ dừng giải quyết vấn đề với yêu cầu xin ly hôn đơn phương.

Nếu cả hai bên vợ chồng đều không nộp đơn đề nghị xét xử vắng mặt, thì tòa án sẽ xử lý như thế nào?

Trả lời: Nếu cả hai bên vợ chồng đều không nộp đơn đề nghị xét xử vắng mặt và tòa án đã triệu tập hợp lệ lần thứ hai, thì nếu vợ và chồng đều vắng mặt thì tòa án sẽ đình chỉ xét xử vụ án. Nếu muốn yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn thì phải thực hiện các thủ tục nộp đơn lại từ đầu.

Nếu bị đơn là người nước ngoài nhưng đang cư trú tại Việt Nam, thì tòa án có thể xét xử ly hôn vắng mặt không?

Trả lời: Không, trong trường hợp này, tòa án không thể xét xử ly hôn vắng mặt được, mà phải triệu tập bị đơn tham gia phiên tòa. Nếu Tòa án triệu tập nhưng bị đơn không có mặt theo lệnh triệu tập thì Tòa án sẽ hoãn phiên tòa.

Nếu bị đơn là người nước ngoài và không có tài sản tại Việt Nam, thì tòa án có thể chia tài sản chung không?

Trả lời: Trong trường hợp này, tòa án sẽ khó có thể chia tài sản chung, vì không có tài sản tại Việt Nam để chia. Tòa án có thể yêu cầu nguyên đơn cung cấp thông tin về tài sản của bị đơn ở nước ngoài.

Câu hỏi thường gặp 

Vợ/chồng vắng mặt có cần ủy quyền cho người khác tham gia phiên tòa hay không?

Không. Vợ/chồng vắng mặt không cần ủy quyền cho người khác tham gia phiên tòa. Tuy nhiên, nếu muốn, họ có thể ủy quyền cho người khác để bảo vệ quyền lợi của mình.

Tòa án có thể tiến hành xét xử ly hôn vắng mặt nếu vợ/chồng vắng mặt vì lý do không chính đáng hay không?

Không. Tòa án không thể tiến hành xét xử ly hôn vắng mặt nếu vợ/chồng vắng mặt vì lý do không chính đáng.

Vợ/chồng vắng mặt có quyền kháng cáo quyết định ly hôn của Tòa án hay không?

Có. Vợ/chồng vắng mặt có quyền kháng cáo quyết định ly hôn của Tòa án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được quyết định.

Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Thủ tục ly hôn vắng mặt theo quy định hiện hành. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.