Luật sư có được tham gia hỏi cung bị can? là câu hỏi có lẽ là băn khoăn khá nhiều người khi tham gia vụ án hình sự với tư cách là bị can hay những người thân thích của bị can. Để trả lời cho câu hỏi trên thì mời Quý bạn đọc cùng tham khảo bài viết dưới đây.
1. Hỏi cung bị can là gì?
Hỏi cung bị can là hoạt động điều tra do Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thực hiện theo trình tự, thủ tục được quy định trong pháp luật tố tụng hình sự nhằm mục đích thu thập chứng cứ từ lời khai của bị can.
Thời điểm tiến hành hỏi cung bị can
Theo quy định tại khoản 1 Điều 183 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì việc hỏi cung bị can được tiến hành ngay sau khi có quyết định khởi tố bị can.
2. Ý nghĩa của việc hỏi cung bị can
Việc tiến hành hỏi cung bị can trong quá trình tiến hành tố tụng mang ý nghĩa:
Nhằm xác định sự thật khách quan của vụ án, tránh việc bỏ lọt tội phạm và làm oan người vô tội;
Thu thập chứng cứ từ lời khai của bị can về nội dung vụ án cũng như các tình tiết, tài liệu chứng cứ mà bị can biết sẽ được làm sáng tỏ thông qua hoạt động hỏi cung bị can;
Góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác đấu tranh phòng chống tội phạm.
3. Sự có mặt của Luật sư lúc hỏi cung bị can
Thời điểm Luật sư tham gia vụ án hình sư
Luật sư tham gia vụ án hình sự với tư cách là người bào chữa kể từ khi khởi tố bị can (Điều 74 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015). Quy định như vậy là hợp lý, pháp luật quy định luật sư được phép tham gia vụ án hình sự từ khi khởi tố bị can nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của bị can, tránh trường hợp Điều tra viên bức cung làm sai lệch hồ sơ vụ án, gây ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan vụ án, xâm phạm quyền lợi của bị can.
Theo quy định Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có hiệu lực từ 1/1/2018 thì người bào chữa tham gia tố tụng từ khi khởi tố bị can. Trường hợp bắt tạm giữ người thì người bào chữa tham gia tố tụng từ khi người bị bắt có mặt tại trụ sở của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra hoặc từ khi có quyết định tạm giữ.
Cụ thể, tại điểm khoản 1 Điều 73 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì người được bào chữa có các quyền sau:
b) Có mặt khi lấy lời khai của người bị bắt, bị tạm giữ, khi hỏi cung bị can và nếu người có thẩm quyền tiến hành lấy lời khai, hỏi cung đồng ý thì được hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can. Sau mỗi lần lấy lời khai, hỏi cung của người có thẩm quyền kết thúc thì người bào chữa có thể hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can;
c) Có mặt trong hoạt động đối chất, nhận dạng, nhận biết giọng nói và hoạt động điều tra khác theo quy định của Bộ luật này;
d) Được cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng báo trước về thời gian, địa điểm lấy lời khai, hỏi cung và thời gian, địa điểm tiến hành hoạt động điều tra khác theo quy định của Bộ luật này;
c) Có mặt trong hoạt động đối chất, nhận dạng, nhận biết giọng nói và hoạt động điều tra khác theo quy định của Bộ luật này;
d) Được cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng báo trước về thời gian, địa điểm lấy lời khai, hỏi cung và thời gian, địa điểm tiến hành hoạt động điều tra khác theo quy định của Bộ luật này;
Căn cứ theo quy định trên thì luật sư có quyền có mặt khi cơ quan có thẩm quyền tiến hành lấy lời khai, hỏi cung người bị tạm giam. Nếu người có thẩm quyền tiến hành lấy lời khai, hỏi cung đồng ý thì được hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can. Sau mỗi lần lấy lời khai, hỏi cung của người có thẩm quyền kết thúc thì người bào chữa có thể hỏi người bị bắt, bị tạm giữ, bị can. Luật sư được cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng báo trước về thời gian, địa điểm lấy lời khai, hỏi cung và thời gian, địa điểm tiến hành hoạt động điều tra khác. Luật sư có nghĩa vụ sử dụng mọi biện pháp do pháp luật quy định để làm sáng tỏ những tình tiết xác định người bị buộc tội vô tội, những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo. Luật sư có mặt khi lấy lời khai và hỏi bị can nhằm bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của bị can.
4. Quyền và nghĩa vụ của bị can khi bị hỏi cung
Quyền và nghĩa vụ của bị can khi bị hỏi cung được Điều tra viên giải thích trước khi tiến hành hỏi cung, quyền và nghĩa vụ này được quy định tại Điều 60 Bộ luật Tố tụng hình sự:
Bị can có quyền:
Được biết lý do mình bị khởi tố;
Được thông báo, giải thích về quyền và nghĩa vụ quy định tại Điều này;
Nhận quyết định khởi tố bị can; quyết định thay đổi, bổ sung quyết định khởi tố bị can, quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can, quyết định phê chuẩn quyết định thay đổi, bổ sung quyết định khởi tố bị can; quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế; bản kết luận điều tra; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ điều tra; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ vụ án; bản cáo trạng, quyết định truy tố và các quyết định tố tụng khác theo quy định của Bộ luật này;
Trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội;
Đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu;
Trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá;
Đề nghị giám định, định giá tài sản; đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật;
Tự bào chữa, nhờ người bào chữa;
Đọc, ghi chép bản sao tài liệu hoặc tài liệu được số hóa liên quan đến việc buộc tội, gỡ tội hoặc bản sao tài liệu khác liên quan đến việc bào chữa kể từ khi kết thúc điều tra khi có yêu cầu;
Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng.
Bị can có nghĩa vụ:
Có mặt theo giấy triệu tập của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Trường hợp vắng mặt không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan thì có thể bị áp giải, nếu bỏ trốn thì bị truy nã;
Chấp hành quyết định, yêu cầu của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn về vấn đề Luật sư có được tham gia hỏi cung bị can? Nếu quý bạn đọc có thắc mắc vui lòng liên hệ với Công ty Luật ACC để được giải đáp nhé!
Nội dung bài viết:
Bình luận