Hạn tiêu dài hạn của chính sách tài khóa

Hiện Bộ Tài chính  đang khẩn trương triển khai  các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 11/NQ-CP về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và đang triển khai thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Bộ Tài chính. về Chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chương trình, nhằm nhanh chóng đưa các chính sách  vào thực tiễn và phát huy hiệu quả. 

  Ông Nguyễn Minh Tân - Phó Vụ trưởng Vụ Ngân sách Nhà nước, Bộ Tài chính. Ảnh: Mác Anh 

 Từ năm 2020, dịch bệnh Covid-19 bùng phát và diễn biến hết sức phức tạp,  nghiêm trọng, toàn diện, tác động đến mọi mặt của đời sống, kinh tế - xã hội, tác động lớn đến việc thực hiện các nhiệm vụ 5 năm cũng như các mục tiêu phát triển kinh tế  hàng năm. . . Thực hiện kết luận của Hội nghị lần thứ 3 và 4 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Chính phủ đã trình Bộ Chính trị xem xét, phê duyệt Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội để ban hành, thông qua và trình Quốc hội. /QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình nhằm duy trì sản xuất, phát triển  doanh nghiệp bền vững, không bỏ lỡ  đà phục hồi  kinh tế toàn cầu cũng như ổn định kinh tế  trung  và dài hạn. Trên cơ sở đó, chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về ngân sách. 

 Trọng tâm của giải pháp mà Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ đưa ra bao gồm 5 lĩnh vực chính: Thứ nhất là mở cửa nền kinh tế, gắn liền với việc nâng cao năng lực của cơ sở y tế; Hai là, đảm bảo an sinh xã hội thông qua gói hỗ trợ nhà ở cho công nhân, cũng như thực hiện hiệu quả các chính sách cho vay an sinh xã hội thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội; Ba là, hỗ trợ cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức kinh tế phục hồi, phát triển sản xuất; Bốn là, đẩy mạnh đầu tư công, trong đó đặc biệt chú trọng các công trình có sức lan tỏa lớn, có tầm quan trọng quốc gia và có thể triển khai thực hiện nhanh; Năm là, cải cách về mặt thể chế, chính sách. Toàn bộ gói chương trình này thực hiện trong 2 năm 2022-2023.  

 Ông Nguyễn Minh Tân – Phó vụ trưởng Vụ Ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính cho rằng Chương trình này đòi hỏi rất lớn cả về quy mô và thời gian để thực hiện. Giá trị của các gói chính sách tài khóa khoảng 291 nghìn tỷ đồng, bao gồm: thứ nhất là 240 nghìn tỷ đồng là chi trực tiếp từ ngân sách, bao gồm 64 nghìn tỷ đồng miễn, giảm thuế và khoảng 176 nghìn tỷ đồng là đầu tư công; thứ hai là bố trí khoảng 6,6 nghìn tỷ đồng từ nguồn tăng thu tiết kiệm chi NSTW năm 2021 để hỗ trợ cho công nhân thuê nhà ở; thứ ba là tiếp tục thực hiện việc giãn, hoãn thuế để ưu đãi cho doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế trong năm 2022. Với việc hỗ trợ giãn, hoãn khoảng 135 nghìn tỷ đồng sẽ tương đương mức hỗ trợ cho doanh nghiệp khoảng 6 nghìn tỷ đồng; thứ tư là tăng bảo lãnh trái phiếu chính phủ cho Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay các đối tượng chính sách khoảng 38,4 nghìn tỷ đồng. 

  Về nguồn lực để triển khai Chương trình, ông Nguyễn Minh Tân cho biết: “Chúng ta hình dung tổng thể gói hỗ trợ sẽ đến từ nguồn tăng bội chi NSNN và nguồn tăng thu tiết kiệm chi của NSTW năm 2021, còn nguồn thứ 3 thực chất là giao thoa giữa chính sách tín dụng và chính sách tài khóa, tức là tăng bảo lãnh cho ngân hàng chính sách xã hội và NSNN sẽ cấp bù lãi suất cũng như chi phí quản lý cho Ngân hàng Chính sách xã hội để thực hiện”.  

 Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong quá trình xây dựng chính sách cũng như trình Quốc hội ban hành nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình, Bộ Tài chính đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng nhà nước, cùng các bộ ngành chức năng để xây dựng, hoàn thiện nội dung chương trình, cũng như nội dung Nghị quyết của Quốc hội. Ngay từ trong quá trình xây dựng các nội dung chính sách đó, Bộ Tài chính cũng đã bắt tay nghiên cứu để triển khai thực hiện ngay những nhiệm vụ thuộc trách nhiệm của Bộ Tài chính mà có thể làm được ngay. Sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP thì Bộ Tài chính cũng đã khẩn trương phân công tổ chức thực hiện cho các đơn vị trong Bộ, gắn nhiệm vụ và thời gian hoàn thành một cách cụ thể cho các đơn vị. 

  “Chúng tôi tính ra có đến 18 nhiệm vụ mà Bộ Tài chính chủ trì và 13 nhiệm vụ Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, cơ quan khác, trong đó có những nhiệm vụ phải hoàn thành ngay trong quý 1/2022 và có nhiệm vụ kéo dài suốt trong quá trình thực hiện chương trình”, ông Nguyễn Minh Tân nói và cho biết thêm về những nhiệm vụ cần thiết mà Bộ Tài chính phải thực hiện ngay trong quý 1/2022. Đó là: hướng dẫn chính sách miễn giảm thuế; hướng dẫn gia hạn thời gian miễn thuế, kéo dài thời hạn nộp thuế; hướng dẫn thực hiện chính sách tín dụng cho học sinh, sinh viên để mua máy tính; hướng dẫn vấn đề cấp bù lãi suất cho ngân hàng chính sách xã hội; phối hợp với ngân hàng nhà nước để ban hành khung hướng dẫn hỗ trợ tín dụng cho các doanh nghiệp.  

 Trên thực tế, tính đến nay, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 15/2022/NĐ-CP quy định chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/QH15; cho phép doanh nghiệp trích trừ vào chi phí chịu thuế thu nhập đối với khoản đóng góp tài trợ cho phòng, chống covid-19. Bộ Tài chính cũng đã khẩn trương phối hợp với Ngân hàng nhà nước, Ngân hàng Chính sách xã hội và các đơn vị có liên quan để thực hiện hướng dẫn vấn đề thực hiện chính sách tín dụng cho vay đối với học sinh, sinh viên để mua máy tính phục vụ học tập trực tuyến; hay như vấn đề cấp bù lãi suất cho Ngân hàng chính sách xã hội. Bộ Tài chính cũng đang khẩn trương tính toán nhu cầu, nguồn lực để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về việc tăng bảo lãnh chính phủ cho Ngân hàng Chính sách xã hội phát hành trái phiếu trong nước để thực hiện cho vay các đối tượng chính sách… 

 Đây là những nhiệm vụ mà Bộ Tài chính đang khẩn trương triển khai thực hiện và rất cần sự đóng góp trực tiếp và sâu sát hơn nữa của các bộ, ngành, đơn vị có liên quan để kịp thời hạn hoàn thành, trình Chính phủ trong quý 1/2022. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng chỉ đạo các đơn vị trong Bộ, đặc biệt là Vụ Ngân sách nhà nước, Kho bạc Nhà nước lên phương án để đảm bảo sẵn sàng nguồn lực đáp ứng kịp thời nhu cầu chi cho Chương trình cũng như các nhu cầu chi tiêu khác của ngân sách nhà nước, đảm bảo không để ảnh hưởng đến tính thanh khoản của Kho bạc Nhà nước trong mọi tình huống. Bên cạnh đó, tiếp tục tận dụng dư địa để tăng thu nhập như  tăng cường  quản lý thu nhập, khai thác nguồn thu nhập ở những lĩnh vực, địa bàn có điều kiện  phấn đấu tăng thu nhập; tích cực tiết kiệm chi, kiểm soát chặt chẽ các khoản chi thường xuyên, nhất là các khoản chi  đầu tư xây dựng, tiết giảm các khoản chi không  cần thiết. Dựa trên điều này, hãy sử dụng các tài nguyên cho chương trình này.  

 Ông Nguyễn Minh Tân cho biết, tất cả các công việc này đều được Bộ Tài chính  tích cực triển khai. Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng phối hợp với các bộ, tổng cục, địa phương  đẩy nhanh việc nắm giữ cổ phần của doanh nghiệp nhà nước, cũng như rà soát các quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước để đảm bảo nguồn lực đáp ứng tối đa nhu cầu thực hiện  Chương trình. cũng như khớp nối tiến độ thực hiện chương trình. Với những giải pháp đó, ông Nguyễn Minh Tân cho rằng các giải pháp chính sách tài khóa nêu trong Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội và Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ sẽ nhanh chóng đi vào thực tiễn và phát huy hiệu quả.