Pháp luật về người chưa thành niên luôn được chú trọng bởi lẽ đây là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương và chưa phát triển hoàn thiện về mặt nhận thức, thể chất, tâm sinh lý. Vì vậy hệ thống pháp luật phải đảm bảo vừa xử lý, răn đe vừa phải tôn trọng nhân phẩm danh dự phù hợp với mức độ trưởng thành của từng đối tượng. Bài viết hôm nay chúng tôi muốn đi sâu giải thích cho quý bạn đọc về Người chưa thành niên theo quy định tại Điều 21 Bộ luật dân sự 2015 để các bạn nắm được thế nào là người chưa thành niên? cũng như cách thức người chưa thành niên tham gia một giao dịch dân sự là như thế nào? Mời các bạn đón đọc !
Điều 21 Bộ luật dân sự 2015
1. Thế nào là người thành niên?
Theo quy định tại Điều 20 Bộ luật Dân sự 2015 thì người thành niên là người từ đủ mười tám tuổi trở lên.
- Người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ nếu không rơi vào một trong 03 trường hợp sau:
+ Mất năng lực hành vi dân sự;
+ Có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;
+ Hạn chế năng lực hành vi dân sự.
2. Người chưa thành niên theo quy định tại Điều 21 Bộ luật dân sự 2015
Theo quy định tại Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 thì người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.
Nhà làm luật đã dựa vào độ tuổi, vào sự phát triển về tâm sinh lý của con người để quy định về người chưa thành niên. Sự phát triển dần hoàn thiện cả về thể chất và trí tuệ của con người dựa vào độ tuổi, ở mỗi độ tuổi khác nhau (giữa người thành niên và chưa thành niên) thì có sự nhận thức khác nhau; từ đó có khả năng thực hiện những hành vi ở mức độ khác nhau. Người chưa đủ mười tám tuổi thì ở độ tuổi này chưa phát triển hoàn toàn về nhận thức hoặc nhân cách nên chưa có đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của một công dân theo quy định. Như vậy, có thể thấy người chưa thành niên là người dưới 18 tuổi; chưa phát triển hoàn thiện về thể chất và tinh thần; chưa có đầy đủ các quyền và nghĩa vụ pháp lý như người đã thành niên.
Pháp luật hiện hành của nước ta chia người chưa thành niên thành các trường hợp cụ thể tương đương với đó là các quyền và nghĩa vụ của họ, khả năng tham gia giao dịch dân sự (Khoản 2,3,4 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015)
- Người chưa thành niên được chia thành 03 nhóm:
+ Người chưa đủ sáu tuổi: Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện. Người dưới 6 tuổi là người chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tâm sinh lý, nhận thức còn hạn chế nên những người này không có khả năng để hành động một cách đúng đắn theo ý chí của mình, không có đủ khả năng nhận thức và làm chủ được hành vi của mình. Do đó, mọi giao dịch dân sự của những người này đều phải do người đại diện theo pháp luật xác lập và thực hiện là hoàn toàn phù hợp
Trong đó, người đại diện theo pháp luật được liệt kê cụ thể tại Điều 136 Bộ luật Dân sự gồm:
- Cha, mẹ đối với con chưa thành niên.
- Người giám hộ đối với người được giám hộ; Nếu được Tòa án chỉ định thì người giám hộ là người đại diện theo pháp luật của người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
- Người do Tòa án chỉ định với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự…
+ Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi: Khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi. Từ đủ 6 tuổi đến dưới 15 tuổi thì cá nhân đã có những nhận thức, hiểu biết nhất định nhưng chưa đầy đủ nhưng người từ đủ 18 tuổi trở lên.
Những người có năng lực hành vi dân sự chưa đầy đủ khi xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự, phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho những người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi tham gia các giao dịch dân sự, pháp luật dân sự đã cho phép họ có thể tham gia xác lập, thực hiện một số giao dịch dân sự nhất định cụ thể là Xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi. Khoản 20 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định “Nhu cầu thiết yếu là nhu cầu sinh hoạt thông thường về ăn, mặc, ở, học tập, khám bệnh, chữa bệnh và nhu cầu sinh hoạt thông thường khác không thể thiếu cho cuộc sống của mỗi người, mỗi gia đình.” Người đại diện của những cá nhân ở lứa tuổi này có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố những giao dịch do người chưa thành niên thực hiện mà không có sự đồng ý của họ là vô hiệu và Tòa án xem xét những trường hợp cụ thể để chấp nhận yêu cầu đó theo quy định tại Điều 125 BLDS 2015. Nếu những người đại diện không yêu cầu Tòa án xem xét tính hiệu lực của giao dịch này thì những giao dịch đó mặc nhiên được coi là có hiệu lực.
+ Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi: Tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý. Pháp luật quy định như vậy vì bất động sản, động sản phải đăng ký thường là những tài sản có giá trị lớn nên với nhận thức, hiểu biết ở độ tuổi từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có thể không lường trước được những rủi ro có thể xảy ra.
Như vậy, những người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi nếu có tài sản riêng, đủ để đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ thì có thể tự mình xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự mà không cần phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Tuy nhiên, khi phải chịu trách nhiệm về tài sản mà tài sản riêng của người đó không đủ thanh toán, chi trả thì cha mẹ phải bổ sung cho đủ. Đối với người giám hộ không phải là cha, mẹ thì họ có những nghĩa vụ theo quy định tại Điều 52 Bộ luật dân sự năm 2015
3. Ý nghĩa của chế định Người chưa thành niên
Xác định người đã hay chưa thành niên là điều quan trọng khi tham gia giao dịch dân sự, đối với một số trường hợp giao dịch sẽ bị vô hiệu nếu giao kết với người chưa thành niên, điều này làm ảnh hưởng để quyền lợi, nghĩa vụ trực tiếp của các bên tham gia. Không những vậy mà một số vấn đề khác như xử phạt hành chính, trách nhiệm hình sự, hình phạt,… đều phải xem xét trên các yếu tố và một trong những yếu tố quan trọng mang tính quyết định là xác định chủ thể bị xử lý là người đã thành niên hay chưa thành niên.
Trên đây là nội dung phân tích của chúng tôi về Điều 21 Bộ luật dân sự 2015 về Người chưa thành niên. Với những kiến thức chọn lọc, phân tích và đánh giá ở trên chúng tôi hy vọng quý bạn đọc đã hiểu được thế nào là người chưa thành niên theo quy định của pháp luật hiện hành từ đó có thể áp dụng giải quyết những vấn đề xảy ra trong đời sống của mình. Nếu còn Nếu còn bất kì vướng mắc gì về nội dung này hoặc các vấn đề pháp lý khác bạn có thể phản hồi với Luật ACC chúng tôi luôn sẵn sàng để hỗ trợ bạn kịp thời.
Nội dung bài viết:
Bình luận