Cách tính giá thành trong kế toán nhà hàng và những lưu ý cần nắm rõ

Trong quản lý kinh doanh nhà hàng, việc tính toán giá thành là một khía cạnh quan trọng, đòi hỏi sự chính xác và sự hiểu biết sâu rộng về các yếu tố ảnh hưởng. Bài viết này sẽ đưa ra cái nhìn tổng quan về cách tính giá thành trong lĩnh vực kế toán nhà hàng, đồng thời nhấn mạnh những điểm quan trọng cần lưu ý. Hãy cùng nhau khám phá và hiểu rõ hơn về quy trình này để đảm bảo sự thành công và bền vững trong hoạt động kinh doanh ẩm thực.

Cách tính giá thành trong kế toán nhà hàng và những lưu ý cần nắm rõ

1. Chi phí phát sinh khi kinh doanh dịch vụ nhà hàng

1.1 Đặc điểm của các hoạt động nhà hàng

Nhà hàng là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ ẩm thực, và việc quản lý chi phí là một yếu tố quan trọng đối với sự thành công của nó. Để hiểu rõ hơn về chi phí phát sinh khi kinh doanh dịch vụ nhà hàng, chúng ta cần xem xét một số đặc điểm chính của các hoạt động nhà hàng.

Các nhà hàng thường thực hiện nhiều hoạt động cùng một lúc, bao gồm:

• Phục vụ thực phẩm và đồ uống: Đây là hoạt động chính của nhà hàng, bao gồm việc chuẩn bị, nấu nướng, phục vụ thực phẩm và đồ uống cho khách hàng.
• Quản lý khách hàng: Điều này bao gồm việc tiếp đón khách, đặt bàn, ghi chú đặc điểm yêu cầu của khách hàng và đảm bảo dịch vụ phù hợp.
• Quản lý nhân sự: Nhà hàng phải quản lý một đội ngũ nhân viên đa dạng, từ đầu bếp đến nhân viên phục vụ và nhân viên lễ tân.

1.2 Các chi phí trong quá trình vận hành

Trong quá trình vận hành, nhà hàng phải đối mặt với nhiều chi phí khác nhau. Dưới đây là một số chi phí quan trọng:

• Chi phí nguyên liệu: Bao gồm chi phí mua thực phẩm, đồ uống và nguyên liệu khác cần thiết để chuẩn bị các món ăn.
• Chi phí nhân sự: Là chi phí liên quan đến lương, bảo hiểm và các phúc lợi khác cho nhân viên như ổn định lực lượng lao động.
• Chi phí thuê và bảo trì: Gồm chi phí thuê mặt bằng, chi phí bảo trì và sửa chữa thiết bị, cũng như chi phí liên quan đến việc duy trì không gian nhà hàng.
• Chi phí quảng cáo và tiếp thị: Để thu hút khách hàng, nhà hàng cần chi trả cho các chiến dịch quảng cáo, tiếp thị và các chương trình khuyến mãi.
• Chi phí năng lượng và tiện ích: Bao gồm chi phí điện, nước, và các chi phí tiện ích khác liên quan đến vận hành hằng ngày.

2. Cần chuẩn bị gì khi tính giá thành trong kế toán nhà hàng?

2.1 Chứng từ kế toán

Khi tính toán giá thành trong kế toán nhà hàng, việc chuẩn bị chứng từ kế toán là vô cùng quan trọng để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quá trình ghi nhận các chi phí. Dưới đây là một số chứng từ kế toán quan trọng:

• Hóa đơn mua hàng: Đây là chứng từ quan trọng để ghi nhận chi phí mua nguyên liệu, thực phẩm, đồ uống, và các vật liệu khác cần thiết cho việc phục vụ khách hàng.
• Hóa đơn tiêu thụ điện nước: Để tính toán chi phí vận hành liên quan đến năng lượng và tiện ích khác.
• Hóa đơn lương và chi phí nhân sự: Ghi nhận chi phí liên quan đến nhân viên, bao gồm lương, bảo hiểm, và các phúc lợi khác.
• Hóa đơn quảng cáo và tiếp thị: Ghi nhận chi phí quảng cáo, tiếp thị, và các chiến dịch khuyến mãi để thu hút khách hàng.
• Chứng từ bảo trì và sửa chữa: Ghi nhận chi phí liên quan đến bảo trì và sửa chữa cơ sở vật chất, thiết bị trong nhà hàng.

2.2 Tài khoản kế toán

Để thực hiện quá trình tính giá thành một cách chính xác, nhà hàng cần xác định và sử dụng các tài khoản kế toán phù hợp. Dưới đây là một số tài khoản kế toán quan trọng:

• Tài khoản 154 - Giá thành sản phẩm, dịch vụ: Ghi nhận giá thành của các món ăn, đồ uống, và các dịch vụ khác được cung cấp cho khách hàng. Đây là tài khoản trung gian để tập hợp các chi phí trực tiếp và gián tiếp liên quan đến việc sản xuất và kinh doanh.
• Tài khoản 632 - Giá vốn hàng bán: Ghi nhận giá vốn của các món ăn, đồ uống, và các dịch vụ khác được bán cho khách hàng. Đây là tài khoản kết quả để tính lợi nhuận gộp của nhà hàng.
• Tài khoản 627 - Chi phí sản xuất chung: Ghi nhận các chi phí không trực tiếp liên quan đến việc sản xuất và kinh doanh, như chi phí thuê mặt bằng, chi phí điện nước, chi phí khấu hao, chi phí quản lý, v.v. Đây là tài khoản chi phí cần được phân bổ cho các món ăn, đồ uống, và các dịch vụ khác theo một phương pháp hợp lý.

3. Cách tính giá thành trong kế toán nhà hàng

3.1 Đối với bộ phận nhà bếp (kho)

3.1.1 Kiểm soát số lượng:

Việc kiểm soát số lượng trong bộ phận nhà bếp của nhà hàng là một yếu tố quan trọng để đảm bảo rằng nguyên liệu và thực phẩm được sử dụng một cách hiệu quả. Để tính giá thành, nhà hàng cần:

• Ghi chép số lượng: Duy trì hệ thống ghi chép chính xác về số lượng nguyên liệu và thực phẩm đầu vào và đầu ra trong quá trình chế biến. Ví dụ: Nhà hàng có thể sử dụng phiếu nhập kho, phiếu xuất kho, phiếu kiểm kê để ghi chép số lượng nguyên liệu và thực phẩm.
• Kiểm kê định kỳ: Thực hiện kiểm kê định kỳ để so sánh số lượng thực tế với số lượng ghi chép trong hệ thống kế toán. Ví dụ: Nhà hàng có thể kiểm kê hàng tháng hoặc hàng quý để đối chiếu số lượng nguyên liệu và thực phẩm trong kho với số lượng trong sổ sách.

3.1.2 Kiểm soát giá cả:

Để tính toán giá thành trong bộ phận nhà bếp, việc kiểm soát giá cả là quan trọng. Các bước cụ thể bao gồm:

• Theo dõi giá mua: Ghi chép và theo dõi giá mua của từng loại nguyên liệu và thực phẩm để có cái nhìn tổng thể về chi phí. Ví dụ: Nhà hàng có thể sử dụng hóa đơn mua hàng, bảng kê thu mua thực phẩm để ghi chép giá mua của nguyên liệu và thực phẩm.
• Phân loại chi phí: Phân loại chi phí liên quan đến nhà bếp như chi phí lương, chi phí nguyên liệu, và chi phí bảo trì để dễ dàng tính toán giá thành. Ví dụ: Nhà hàng có thể sử dụng các tài khoản kế toán như TK 621 - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, TK 622 - Chi phí nhân công trực tiếp, TK 627 - Chi phí sản xuất chung để phân loại chi phí.

3.2 Đối với bộ phận chế biến

Bộ phận chế biến trong nhà hàng đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất thực phẩm. Để tính giá thành, cần thực hiện các bước sau:

• Theo dõi thời gian làm việc: Ghi chép thời gian làm việc của đội ngũ đầu bếp để tính toán chi phí lương và phụ cấp. Ví dụ: Nhà hàng có thể sử dụng bảng chấm công, bảng tính và phân bổ tiền lương để ghi chép thời gian làm việc của đầu bếp.
• Đánh giá hiệu suất lao động: Xác định hiệu suất lao động để đảm bảo rằng nhân viên được sử dụng một cách hiệu quả và chi phí lao động được tính đúng. Ví dụ: Nhà hàng có thể sử dụng các chỉ tiêu như số lượng món ăn chế biến, số lượng khách hàng phục vụ, tỷ lệ hao hụt nguyên liệu để đánh giá hiệu suất lao động của đầu bếp.
• Theo dõi giá thành từng món ăn: Gán chi phí nguyên liệu, lao động và các chi phí khác vào từng món ăn để tính giá thành cho mỗi sản phẩm. Ví dụ: Nhà hàng có thể sử dụng định mức tiêu hao nguyên liệu, định mức lao động và định mức chi phí khác để tính giá thành từng món ăn.

4. Điều cần lưu ý khi tính giá thành kế toán nhà hàng

Khi tiến hành tính giá thành trong kế toán nhà hàng, cần chú ý đến một số điều quan trọng để đảm bảo quá trình này diễn ra một cách chính xác và hiệu quả. Điều cần lưu ý bao gồm:

4.1 Chính xác trong Ghi Chép: 

Đảm bảo ghi chép chi tiết và chính xác về mọi giao dịch liên quan đến chi phí, bao gồm cả hóa đơn mua nguyên liệu, tiêu thụ điện nước, lương và các chi phí khác.

4.2 Phân Loại Chi Phí Đúng Cách: 

Phân loại đúng chi phí vào các tài khoản kế toán để thuận tiện trong quá trình tính giá thành. Điều này giúp theo dõi chi phí từng mảng như nguyên liệu, lao động, quảng cáo một cách rõ ràng.

4.3 Kiểm Soát Số Lượng và Nguyên Vật Liệu: 

Thực hiện kiểm soát chặt chẽ về số lượng nguyên liệu và thực phẩm để tránh lãng phí và đảm bảo sự hiệu quả trong sử dụng nguyên liệu.

4.4 Theo Dõi Chi Phí Lao Động: 

Lưu ý đến thời gian làm việc của nhân viên trong bếp và bộ phận chế biến để có cái nhìn rõ ràng về chi phí lao động và hiệu suất làm việc.

4.5 Cập Nhật Thường Xuyên: 

Tính giá thành cần được cập nhật thường xuyên để phản ánh những thay đổi về chi phí và giúp nhà hàng điều chỉnh chiến lược kinh doanh.

4.6 Đánh Giá Hiệu Suất Sản Phẩm:

Xác định chi phí cụ thể cho từng món ăn và đánh giá hiệu suất của chúng để quyết định về giá bán hợp lý.